.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 2773/2020
16.12.2020. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Božidara Vujičića, predsednika veća, Vesne Subić i Jelice Bojanić Kerkez, članova veća, u vanparničnom postupku predlagača AA iz ..., BB iz ..., VV iz ..., čiji je punomoćnik Miraš Tomović, advokat iz ..., GG iz ..., DD iz ..., ĐĐ iz ..., čiji je punomoćnik Vladan Ivanović, advokat iz ... i EE iz ..., čiji je punomoćnik Biserka Taralić, advokat iz ..., protiv protivnika predlagača Opštine Trstenik, koju zastupa Opštinski pravobranilac Opštine Trstenik, radi utvrđivanja naknade za eksproprisanu nepokretnost, odlučujući o reviziji protivnika predlagača izjavljenoj protiv rešenja Višeg suda u Kruševcu Gž 44/20 od 23.01.2020. godine, u sednici veća održanoj dana 16.12.2020. godine, doneo je
R E Š E NJ E
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija protivnika predlagača izjavljena protiv rešenja Višeg suda u Kruševcu Gž 44/20 od 23.01.2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Rešenjem Osnovnog suda u Trsteniku R1 7/19 od 24.05.2019. godine, obavezan je protivnik predlagača da predlagačima na ime naknade za oduzeto zemljište, označeno kao katastarska parcela broj ..., u površini od 20,98 ari KO ..., isplati iznos od 125.800,00 dinara, računajući 60,00 dinara po m2 i to predlagačima EE i AA u suvlasničkim udelima od po ¼, BB i VV u suvlasničkim udelima od po 1/16, GG, DD i ĐĐ u suvlasničkim udelima od po 1/8, u jednakim tromesečnim ratama u roku od 10 godina, počev od isteka godine dana od dana pravnosnažnosti rešenja i istovremeno je određeno da se na dospele obaveze plaća kamata u visini rasta cena na malo prema poslednjim podacima Republičkog organa nadležnog za poslove statistike, a sve na osnovu pravnosnažnog i konačnog rešenja Komisije za vođenje postupka i donošenje rešenja za povraćaj zemljišta Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu RS pri Skupštini opštine Trstenik broj 463-9/91-03 od 12.04.2016. godine, dispozitiv pod 7 i konačnog rešenja iste komisije broj 463-9/91-03 od 11.12.2018. godine dispozitiv pod 6. Stavom drugim izreke, obavezan je protivnik predlagača da na ime naknade za oduzeto zemljište označeno kao deo katastarske parcele broj ..., starog premera u površini od 47,65 ari KO ... isplati iznos od 7.147.500,00 dinara, računajući 1.500,00 dinara za 1m2, i to predlagačima EE i AA u suvlasničkim udelima od po ¼, BB i VV u suvlasničkim udelima od po 1/16, GG, DD i ĐĐ u suvlasničkim udelima od po 1/8, a sve na osnovu pravnosnažnog i konačnog rešenja Komisije za vođenje postupka i donošenja rešenja za povraćaj zemljišta Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu RS pri SO Trstenik broj 463-9/91-03 od 12.04.2016. godine, dispozitiv pod 7 i konačnog rešenja iste komisije broj 463-9/91-03 od 11.12.2018. godine dispozitiv pod 6. Stavom trećim izreke, obavezan je protivnik predlagača da predlagaču EE na ime troškova postupka isplati iznos od 156.000,00 dinara, predlagaču ĐĐ iznos od 123.000,00 dinara, predlagačima AA i GG iznos od po 22.000,00 dinara, predlagaču VV iznos od 47.000,00 dinara, a predlagaču BB iznos od 11.000,00 dinara.
Rešenjem Višeg suda u Kruševcu Gž 44/20 od 23.01.2020. godine, preinačeno je prvostepeno rešenje u stavu prvom i drugom izreke u delu koji se odnosi na rešenje Komisije za vođenje postupka i donošenje rešenja za povraćaj zemljišta Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu RS pri Skupštini opštine Trstenik tako da glasi: na osnovu pravnosnažnog i konačnog rešenja Komisije za vođenje postupaka i donošenja rešenja za povraćaj zemljišta Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu RS pri Skupštini opštine Trstenik broj 463-9/91-03 od 11.12.2018. godine dispozitiv pod 6, dok je u preostalom delu stava prvog i drugog izreke, kao i u stavu trećem izreke prvostepeno rešenje potvrđeno.
Protiv pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu protivnik predlagača je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijano rešenje, u smislu člana 408. u vezi člana 420. stav 6. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 18/20), koji se primenjuje na osnovu člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku, Vrhovni kasacioni sud je ocenio da revizija nije osnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Nije učinjena ni bitna povreda iz člana 374. stav 1. ZPP, jer drugostepeni sud u postupku odlučivanja o žalbi nije pogrešno primenio koju odredbu ovog zakona, a što je moglo biti od uticaja na donošenje zakonite i pravilne odluke.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, rešenjem Komisije za PZF pri NO Sreza Trsteničkog broj 7/53 od 26.07.1953. godine oduzeta je iz domaćinstva sada pok. AA i pok. ŽŽ, kao višak preko zemljišnog maksimuma, nepokretna imovina označena kao kat. parcela broj ... po kulturi njiva 4 klase, površine 20,98 ari, kat. parcela broj ... po kulturi njiva 2 klase, površine 95,60 ari i njiva 3 klase, površine 32 ara, sve KO ... i deo kat. parcele broj ... po kulturi njiva 5 klase, površine 47,65 ari KO ... . Rešenjem za povraćaj zemljišta Ministarstva za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu RS pri SO Trstenik broj 463-9/91-03 od 12.04.2016. godine, u dispozitivu pod 7 određeno je da je obveznik plaćanja naknade za oduzete kat. parcele broj ... KO ... i kat. parcele broj ... KO ..., Opština ..., kao pravni sledbenik Narodnog odbora Sreza Trsteničkog, s tim što pravni sledbenici ranijih sopstvenika i obveznik naknade mogu postići sporazum o visini naknade, te da će ukoliko do sporazuma ne dođe odluku doneti sud u vanparničnom postupku. Pomenuto rešenje je poništeno od strane Ministarstva finansija Republike Srbije-Sektor za imovinsko-pravne poslove rešenjem 461-02-00263/97-13 od 16.05.2018. godine i predmet vraćen prvostepenom organu na ponovni postupak i odlučivanje. Komisija za vođenje postupka i donošenje rešenja za vraćanje oduzetog zemljišta Opštine Trstenik je takođe rešenjem broj 463-9/91-03 od 11.12.2018. godine utvrdila da su predmetne nepokretnosti oduzete kao višak preko zemljišnog maksimuma iz domaćinstva sada pokojnog AA i ŽŽ i u dispozitivu pod 6 takođe odredila da je obveznik plaćanja naknade za oduzete katastarske parcele ... KO ... i ... KO ..., Opština Trstenik, kao pravni sledbenik Narodnog odbora Sreza Trsteničkog, tj. Sreske eksproprijacione komisije. Protiv ovog rešenja žalbe su izjavili „Nova sloga“ d.o.o. Trstenik i Opština Trstenik, koje su rešenjem Ministarstva finansija RS broj 461- 02-00263/97-13 od 27.02.2019. godine odbijene, kao neosnovane, nakon čega je pomenuto rešenje od 11.12.2018. godine postalo konačno.
Predlagači su pravni sledbenici ranijih sopstvenika predmetnih oduzetih parcela u suvlasničkim udelima od po ¼, 1/8 i 1/16, a protivnik predlagača je pasivno legitimisan da prelagačima u smislu odredbe člana 12. stav 1., 2. i 3. Zakona o načinu i uslovima priznavanja prava i vraćanja zemljišta koje je prešlo u društvenu svojinu po osnovu PZF i konfiskacijom zbog neizvršenih obaveza iz obaveznog otkupa poljoprivrednih proizvoda, isplati na ime naknade za oduzeto zemljište dosuđene iznose.
Na tako utvrđeno činjenično stanje, nižestepeni sudovi su pravilnom primenom materijalnog prava obavezali protivnika predlagača da predlagačima isplati naknadu utvrđenu od strane Poreske uprave, u skladu sa njihovim suvlasničkim delovima.
Revident, ponavljajući žalbene navode, neosnovano osporava pravilnu primenu materijalnog prava u postupku utvrđivanja naknade za eksproprisanu nepokretnost.
I po oceni Vrhovnog kasacionog suda pravilna je odluka nižestepenih sudova da se u smislu člana 42. Zakona o eksproprijaciji („Službeni glasnik RS“ broj 53/95... 106/16) naknada za eksproprisano poljoprivredno i građevinsko zemljište određuje u novcu prema tržišnoj ceni takvog zemljišta, ako zakonom nije drugačije propisano, te da procenu tržišne vrednosti vrši organ nadležan za utvrđivanje poreza na prenos apsolutnih prava na nepokretnostima, koji se izjasnio da tržišna vrednost oduzete kat. parcele ... KO ... iznosi 60,00 dinara po m2, a tržišna vrednost oduzete katastarske parcele ... KO ... iznosi 1.500,00 dinara po m2. Pri tome, naknada za eksproprisano poljoprivredno i građevinsko zemljište određuje se u novcu prema tržišnoj ceni takvog zemljišta u trenutku procene vrednosti istog, a ne u vreme oduzimanja.
Odredbom člana 12b stav 1. i stav 3. Zakona o načinu i uslovima priznavanja prava i vraćanja zemljišta koje je prešlo u društvenu svojinu po osnovu PZF i konfiskacijom zbog neizvršenih obaveza iz obaveznog otkupa poljoprivrednih proizvoda („Službeni glasnik RS“ broj 18/91...42/98), propisano je da u slučaju kada je visinu naknade utvrdio nadležni sud, naknada se plaća u jednakim tromesečnim ratama u roku od 10 godina, počev od isteka godine od dana pravnosnažnosti sudske odluke, te se na dospele obaveze plaća kamata u visini rasta cena na malo prema poslednjim objavljenim podacima Republičkog organa nadležnog za poslove statistike. Stavom 2. istog člana propisano je da se izuzetno, pravo na naknadu za neizgrađeno gradsko građevinsko zemljište ostvaruje na način u rokovima i postupku utvrđenim zakonom kojim se uređuje građevinsko zemljište.
Ostalim navodima revizije ponavljaju se žalbeni navodi koji su već bili pravilno cenjeni od strane drugostepenog suda i osporava se ocena izvedenih dokaza zbog čega se revizija ne može izjaviti, prema članu 407. stav 1. ZPP te ih ovaj sud neće detaljno obrazlagati u skladu sa odredbom člana 414. stav 2. ZPP.
Iz navedenih razloga, na osnovu odredbe člana 414. stav 1. u vezi člana 420. stav 6. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća – sudija
Božidar Vujičić, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
