Na osnovu člana 265. stav 1. Zakonika o krivičnom postupku, troškovi krivičnog postupka padaju na teret budžetskih sredstava suda.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Somboru 6 K. 202/20 od 28.04.2020. godine, okrivljeni AA oglašen je krivim da je izvršio krivično delo nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije iz člana 248. stav 1. Krivičnog zakonika i osuđen je na kaznu zatvora u trajanju od 30 dana, u koju će se uračunati vreme provedeno u pritvoru od 24.03.2020. godine do 14.04.2020. godine. Istom presudom okrivljeni je obavezan da snosi troškove krivičnog postupka i da plati sudu na ime paušala iznos od 5.000,00 dinara, kao i da snosi troškove izdatih lekova u iznosu od 379,78 dinara.

Presudom Višeg suda u Somboru Kž1 141/20 od 02.07.2020. godine odbijena je, kao neosnovana, žalba branioca okrivljenog AA i presuda Osnovnog suda u Somboru 6 K. 202/20 od 28.04.2020. godine je potvrđena.

Protiv navedenih pravnosnažnih presuda zahtev za zaštitu zakonitosti blagovremeno je podneo branilac okrivljenog, advokat Vladimir Todorić, zbog povrede zakona jer delo za koje je okrivljeni gonjen i oglašen krivim nije krivično delo i predložio je da Vrhovni kasacioni sud usvoji podneti zahtev za zaštitu zakonitosti, pobijane presude preinači i okrivljenog oslobodi od optužbe.

Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 488. stav 1. Zakonika o krivičnom postupku (ZKP), dostavio primerak zahteva za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog Republičkom javnom tužiocu, pa je na sednici veća koju je održao bez obaveštavanja Republičkog javnog tužioca i branioca okrivljenog, smatrajući da njihovo prisustvo u smislu člana 488. stav 2. ZKP nije od značaja za donošenje odluke, nakon razmatranja spisa predmeta, sa pravnosnažnim presudama protiv kojih je zahtev za zaštitu zakonitosti podnet i ocene navoda u zahtevu, našao:

Zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA, advokata Vladimira Todorića je osnovan.

Osnovano se podnetim zahtevom za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog ukazuje da je pobijanim pravnosnažnim presudama povređen zakon član 439. tačka 1) ZKP na štetu okrivljenog AA, na taj način što delo za koje je krivično gonjen i pravnosnažno oglašen krivim nije krivično delo iz člana 248. Krivičnog zakonika (KZ).

Naime, krivično delo nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije iz člana 248. KZ čini lice koje „za vreme epidemije kakve opasne zarazne bolesti ne postupa po propisima, odlukama ili naredbama kojima se određuju mere za njeno suzbijanje ili sprečavanje.“

Izrekom prvostepene presude okrivljeni AA oglašen je krivim što „dana 23.03.2020. godine u Čonoplji, .... nije postupio u skladu sa Odlukom o proglašenju bolesti Covid-19, izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 37/20) kojom je određena mera stavljanje pod zdravstveni nadzor u trajanju od 14 dana (izolacija u kućnim uslovima), lica koja dolaze na teritoriju Republike Srbije, jer je dana 14.03.2020. godine iz Republike Mađarske na graničkom prelazu Kelebija ušao u Republiku Srbiju i protivno označenoj Odluci, dana 23.03.2020. godine je napustio kuću koja se nalazi na adresi u ..., ulica ... i time je prekršio meru za suzbijanje i sprečavanje epidemije u vidu mere izolacije u kućnim uslovima...“.

Iz spisa predmeta proizlazi da je okrivljeni AA sa teritorije države Republike Mađarske, ušao na teritoriju države Republike Srbije dana 14.03.2020. godine, te da mu od strane predstavnika državnih organa Republike Srbije nije izdata nikakva naredba, niti uručena odluka o merama za suzbijanje ili sprečavanje bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2.

Odlukom Vlade Republike Srbije o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 23 od 10.03.2020. godine), koja je stupila na snagu danom objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“ 10.03.2020. godine, između ostalog, tačkom 4. je propisano da će: „Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, licima koja dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije, i to: Republike Italije, Narodne Republike Kine, Republike Južne Koreje, Švajcarske Konfederacije i Islamske Republike Iran, nadležni organi privremeno zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje.“

Odlukom Vlade Republike Srbije o izmeni Odluke o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 24 od 11.03.2020. godine), tačka 4. menja se i glasi: „Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, stranim državljanima koji dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije, i to iz: Provincije Hubej (Hubei) u Narodnoj Republici Kini, grada Degu (Daegu) i Provincije Severni Gjongsang (North Gyeongsang) u Republici Koreji, kantona Tićino (Ticino) u Švajcarskoj Konfederaciji, Republike Italije i Islamske Republike Iran, nadležni organi privremeno će zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje.“, koja odluka je stupila na snagu danom objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije 11.03.2020. godine.

Odlukom Vlade Republike Srbije o izmeni Odluke o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 27 od 13.03.2020. godine) propisano je da se: „U Odluci o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 23/20 i 24/20), tačka 4. menja i glasi: Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, stranim državljanima koji dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije i to iz: Provincije Hubej (Hubei) u Narodnoj Republici Kini, grada Degu (Daegu) i Provincije Severni Gjongsang (North Gyeongsang) u Republici Koreji, Kantona Tićino (Ticino) u Švajcarskoj Konfederaciji, Republike Italije, Islamske Republike Iran i Rumunije, nadležni organi privremeno će zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje, a iste se primenjuju na lica koja su dobila saglasnost za ulazak u Republiku Srbiju od Ministarstva zdravlja“, pri čemu je odluka stupila na snagu danom objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije, odnosno 13.03.2020. godine.

Odlukom Vlade o izmeni Odluke o proglašenju Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 28/20 od 14.03.2020. godine) tačka 4 menja se i glasi: „Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, stranim državljanima koji dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije i to iz: Provincije Hubej (Hubei) u Narodnoj Republici Kini, grada Degu (Daegu) i to Provincije Severni Gjongsang (North Gyeongsang) u Republici Koreji, Švajcarske Konfederacije, Republike Italije, Islamske Republike Iran, Rumunije, Kraljevine Španije, Savezne Republike Nemačke, Francuske Republike, Republike Austrije, Republike Slovenije i Republike Grčke, nadležni organi privremeno će zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje“. Posle tačke 4. dodaje se nova tačka 4a koja glasi: „4a Državljanima Republike Srbije koji dolaze iz država odnosno područja sa intenzivnom transimisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije utvrđenih u tački 4. stav 1. ove odluke određuje se obavezna mera stavljanjem pod zdravstveni nadzor na akutno respiratorno oboljenje izazvano novim korona virusom ( SARS-CoV- 2) u trajanju od 14 dana (izlacija u kućnim uslovima), pri čemu je odluka stupila na snagu danom objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije, odnosno 14.03.2020. godine.

Dakle, iz spisa predmeta proizilazi da je okrivljeni AA sa teritorije Republike Mađarske ušao na teritoriju Republike Srbije 14.03.2020. godine, odnosno u vreme kada ni u jednoj od navedenih odluka Vlade Republike Srbije o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću i njihovim izmenama objavljenim u „Službenom glasniku Republike Srbije“ broj 23/20 od 10.03.2020. godine, 24/20 od 11.03.2020. godine, 27/20 od 13.03.2020. godine i 28/20 od 14.03.2020. godine, Republika Mađarska nije označena kao država, odnosno područje sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarištem epidemije, niti su u odnosu na okrivljenog doneta pravno relevantna dokumenta kojima mu se određuju mere za suzbijanje ili sprečavanje epidemije od opasne zarazne bolesti.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da, kako se radi o krivičnom delu blanketnog karaktera, to je za utvrđivanje postojanja elemenata krivičnog dela iz člana 248. KZ, odnosno radnje izvršenja, koja se sastoji u nepostupanju izvršioca po odgovarajućim propisima, upravo od značaja postojanje pravno relevantnih propisa i pojedinačnih akata nadležnih organa.

Samim tim u konkretnom slučaju očigledno nisu ispunjeni uslovi za primenu blanketnih propisa koji nalažu određeno postupanje okrivljenog, te stoga nema ni radnje izvršenja krivičnog dela, zbog čega je Vrhovni kasacioni sud našao da je učinjena povreda krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP u vezi sa odredbom člana 248. KZ, iz kog razloga je podneti zahtev za zaštitu zakonitosti usvojen i odlučeno je kao u izreci presude.

Na osnovu napred navedenog, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 492. stav 1. tačka 2) ZKP i člana 265. stav 1. ZKP u pogledu troškova krivičnog postupka, odlučio kao u izreci ove presude.

Zapisničar – savetnik                                                                                                  Predsednik veća – sudija

Marija Ribarić, s.r.                                                                                                       Bata Cvetković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić