Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Kzz 172/10
13.10.2010. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Bate Cvetkovića, predsednika veća, Nevenke Važić, Anđelke Stanković, Ljubice Knežević-Tomašev i Gorana Čavline, članova veća, sa savetnikom Olgicom Kozlov, zapisničarem, u krivičnom predmetu okrivljenog D.R, zbog krivičnog dela teška krađa iz člana 166. stav 1. tačka 1. Krivičnog zakona Republike Srbije i dr, odlučujući o zahtevu za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Ktz. 329/10 od 15.9.2010. godine, podignutom protiv pravnosnažne presude Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv. 989/08 od 22.7.2008. godine, u sednici veća održanoj 13.10.2010. godine, doneo je
P R E S U D U
UVAŽENJEM zahteva za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Ktz. 329/10 od 15.9.2010. godine, PREINAČAVAJU SE: presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu K.451/00 Kv.989/08 od 22.7.2008.godine i presuda Okružnog suda u Beogradu Kž.br.2385/08 od 29.09.2008. godine, tako što Vrhovni kasacioni sud uzima kao pravilno utvrđene kazne zatvora po pravnosnažnim presudama i to:
-Prvog opštinskog suda u Beogradu K.br.451/00, Kv.br.1104/06 od 12.07.2006. godine, zbog krivičnih dela teške krađe iz člana 166. stav 1. tačka 1. Krivičnog zakona Republike Srbije i dr – jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 9 (devet) godina i 11 meseci;
-Prvog opštinskog suda u Beogradu K.br.305/03 od 15.06.2007. godine, zbog četiri krivična dela nedozvoljene polne radnje iz člana 182. stav 1. u vezi člana 178. stav 1. Krivičnog zakonika i dr – jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 6 (šest) godina i 6 (šest) meseci i
-Četvrtog opštinskog suda u Beogradu K.br.660/03 od 17.05.2006. godine, zbog produženog krivičnog dela teške krađe iz člana 204. stav 1. tač. 1. i 3. u vezi člana 61. Krivičnog zakonika – kaznu zatvora u trajanju od jedne godine, pa primenom odredbe člana 48. stav 2. tačka 3. Krivičnog zakona Savezne Republike Jugoslavije, osuđenog D.R. OSUĐUJE na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 15 godina, u koju mu se uračunava vreme provedeno u pritvoru od 8.2.2000. do 13.2.2001. godine, od 26.4.2002. godine do 10.7.2002. godine, od 18.10.2002. godine pa nadalje, od 8.12.1995. godine do 4.3.1996. godine i od 13.2.2001. do 19.4.2001. godine, kao i vreme provedeno na izdržavanju kazni po presudi Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00, Kv. 1104/06 od 12.7.2006. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv.989/08 od 22.7.2008.godine preinačene su samo u pogledu odluke o kazni:
- pravnosnažna presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv.1104/06 od 12.7.2006. godine, (pravnosnažna dana 18.8.2006. godine), kojom su preinačene samo u pogledu odluke o kazni pravnosnažna presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv. 1100/04 od 14.7.2004. godine i pravnosnažna presuda Četvrtog opštinskog suda u Beogradu K. 180/97 od 8.4.2005. godine, te je okrivljeni D.R. zbog krivičnog dela teške krađe iz člana 166. stav 1. tačka 1. KZ RS i dr, osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 9 godina i 11 meseci, u koju kaznu mu je uračunato vreme provedeno u pritvoru od 8.2.2000. do 13.2.2001. godine, od 26.4.2002. do 10.7.2002. godine, od 18.10.2002. godine pa nadalje, od 8.12.1995. godine do 4.3.1996. godine i od 13.2.2001. do 19.4.2001. godine, kao i vreme provedeno na izdržavanju kazni,
- pravnosnažna presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 305/03 od 15.6.2007.godine, (pravnosnažna 11.8.2007.godine), kojom je okrivljeni D.R. oglašen krivim zbog izvršena četiri krivična dela nedozvoljene polne radnje iz člana 182. stav 1. u vezi člana 178. stav 1. KZ i krivičnog dela krađe iz člana 203. stav 1. KZ i osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od šest godina i šest meseci, i
- pravnosnažna presuda Četvrtog opštinskog suda u Beogradu K. 660/03 od 17.5.2006.godine, (pravnosnažna 4.8.2006.godine), kojom je okrivljeni D.R. oglašen krivim zbog izvršenog produženog krivičnog dela teška krađa iz člana 204. stav 1. tačka 1. i 3. u vezi člana 61. KZ i osuđen na kaznu zatvora u trajanju od jedne godine, te ga je Prvi opštinski sud u Beogradu, napred citiranom presudom, uzimajući izrečene kazne po napred navedenim presudama kao utvrđene, primenom odredbi člana 4, 42, 45, 60 i 63 KZ i člana 405. stav 1. tačka 1. ZKP-a, osudio na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 17 godina i 4 meseca u koju kaznu mu je uračunato vreme provedeno u pritvoru od 8.2.2000. do 13.2.2001. godine, od 26.4.2002. do 10.7.2002. godine, od 18.10.2002. godine pa nadalje, od 8.12.1995. godine do 4.3.1996. godine i od 13.2.2001. do 19.4.2001. godine, kao i vreme provedeno na izdržavanju kazni.
U ostalim delovima pravnosnažne presude Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv.1104/06 od 12.7.2006. godine, Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 305/03 od 15.6.2007. godine i Četvrtog opštinskog suda u Beogradu K. 660/03 od 17.5.2006. godine, ostale su neizmenjene.
Presudom Okružnog suda u Beogradu Kž.br.2385/08 od 29.09.2008. godine odbijena je kao neosnovana žalba osuđenog D.R. i potvrđena presuda Prvog opštinskog suda u Beogradu Kv.br. 989/08 (K.br.451/00) od 22.07.2008. godine.
Republički javni tužilac podigao je zahtev za zaštitu zakonitosti Ktz 329/10 od 15.9.2010. godine, protiv pravnosnažne presude Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv. 989/08 od 22.7.2008. godine, zbog povrede krivičnog zakona i to odredbe člana 48. stav 2. tačka 3. u vezi člana 4. stav 1. KZ, sa obrazloženjem da je sud prilikom izricanja jedinstvene kazne morao primeniti zakon koji je blaži za učinioca, u smislu člana 5. KZ, odnosno morao je primeniti član 48. stav 2. tačka 3. KZ SRJ kojim je predviđeno da jedinstvena kazna zatvora ne sme preći 15 godina zatvora, koji je najpovoljniji zakon po okrivljenog. Samim tim, po stavu tužilaštva, sud nije mogao primeniti član 60. stav 2. tačka 2. KZ, primenom kog mu je izrekao jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 17 godina i 4 meseca, odnosno preko dozvoljenog maksimuma od 15 godina zatvora, po zakonu koji je bio najpovoljniji po okrivljenog, na koji način je povređen zakon na štetu okrivljenog, pa je predložio ukidanje navedene presude i vraćanje na ponovni postupak.
Iako zahtevom Republičkog javnog tužioca drugostepena presuda formalno nije obuhvaćena, imajući u vidu spise predmeta i sadržinu zahteva, očigledno je da je njime obuhvaćena i presuda Okružnog suda u Beogradu Kž.br.2385/08 od 29.09.2008. godine.
Vrhovni kasacioni sud je održao sednicu veća, u smislu člana 422. stav 3. ZKP, na kojoj je razmotrio spise predmeta sa podnetim zahtevom, pa je našao:
Zahtev za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca je osnovan, s obzirom na to da je Prvi opštinski sud u Beogradu prilikom donošenja ispitivane presude povredio zakon na štetu okrivljenog D.R, iz člana 369. tačka 3. ZKP-a jer je u pogledu odredbi o odmeravanju jedinstvene kazne za dela u sticaju primenio zakon koji se ne može primeniti.
Naime, iz izreke i obrazloženja ispitivane presude proizlazi da je Prvi opštinski sud u Beogradu primenom odredbi člana 405. stav 1. tačka 1. ZKP-a i člana 60. i 63. Krivičnog zakonika okrivljenog D.R. osudio na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 17 godina i četiri meseca, čime je postupio protivno odredbi člana 5. Krivičnog zakonika kojom je propisano da će se na učinioca krivičnog dela primeniti zakon koji je važio u vreme izvršenja krivičnog dela, a ukoliko je posle izvršenja krivičnog dela izmenjen zakon jednom ili više puta primeniće se zakon koji je najblaži za učinioca. Nasuprot tome očigledno je da je sud prilikom primene odredaba o odmeravanju jedinstvene kazne u navedenom trajanju za dela u sticaju primenio opšte odredbe krivičnog zakonika koji nije blaži po učinioca, te time počinio navedenu povredu zakona na štetu okrivljenog.
Ovo stoga jer je odredbom člana 48. stav 2. tačka 3. Krivičnog zakona Savezne Republike Jugoslavije, koji je važio u vreme izvršenja krivičnih dela obuhvaćenih pravnosnažnom presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu K.451/00 Kv. 1104/06 od 12.7.2006. godine , propisano da će sud, ako je učinilac jednom radnjom ili sa više radnji učinio više krivičnih dela za koje mu se istovremeno sudi, prethodno utvrditi kazne za svako od tih dela, pa će za ta dela izreći jedinstvenu kaznu koja mora biti veća od svake pojedinačne utvrđene kazne, ali ne sme dostići zbir utvrđenih kazni niti preći 15 godina zatvora. Nasuprot tome, odredbom člana 60. stav 2. tačka 2. Krivičnog zakonika predviđeno da će sud u istoj situaciji izreći jedinstvenu kaznu tako što će povisiti najtežu utvrđenu kaznu, s tim da ista ne sme dostići zbir utvrđenih kazni niti preći 20 godina zatvora, iz čega se zaključuje da su navedene odredbe člana 48. KZ SRJ blaže za osuđenog, u odnosu na odredbe člana 60. KZ, pa je navedene odredbe i trebalo primeniti.
Imajući u vidu prirodu povrede, Vrhovni kasacioni sud je koristeći ovlašćenje iz člana 425. stav 1. ZKP-a uvaženjem zahteva za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca, preinačio ispitivane pravnosnažne presude samo u pogledu primene zakona kod izricanja jedinstvene kazne za krivična dela u sticaju, te je uzimajući kao pravilno utvrđene: jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 9 godina i 11 meseci po presudi Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 451/00 Kv. 1104/06 od 12.7.2006. godine, jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 6 godina i 6 meseci po presudi Prvog opštinskog suda u Beogradu K. 305/03 od 15.6.2007. godine i kaznu zatvora u trajnju od 1 godine po presudi Četvrtog opštinskog suda u Beogradu K. 660/03 od 17.5.2006. godine primenjujući odredbe člana 48. stav 2. tačka 3. KZ SRJ osuđenog D.R. osudio na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 15 godina u koju mu je uračunato vreme provedeno u pritvoru i na izdržavanju kazne zatvora, kao u izreci ove presude.
Imajući u vidu napred navedeno, Vrhovni kasacioni sud je, na osnovu člana 30. stav 1. Zakona o uređenju sudova, i primenom člana 425. stav 1. ZKP-a, odlučio kao u izreci ove presude.
Zapisničar, Predsednik veća
Olgica Kozlov, s.r. sudija,
Bata Cvetković, s.r.