Protiv navedenih pravnosnažnih presuda, zahtev za zaštitu zakonitosti blagovremeno je podnela branilac okrivljenog AA, advokat Marija Kardum, u smislu člana 485. stav 1. tačka 1) ZKP, a zbog povrede zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP, sa predlogom da Vrhovni kasacioni sud usvoji podneti zahtev, ukine pobijane presude i predmet vrati prvostepenom sudu na ponovno suđenje ili ih preinači i okrivljenog AA oslobodi od optužbe, te u smislu člana 488. stav 3. ZKP okrivljenom odloži izvršenje kazne zatvora.

Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 488. stav 1. ZKP dostavio primerak zahteva za zaštitu zakonitosti Republičkom javnom tužiocu, pa je u sednici veća, koju je održao bez obaveštavanja Republičkog javnog tužioca i branioca okrivljenog, smatrajući da njihovo prisustvo u smislu člana 488. stav 2. ZKP nije od značaja za donošenje odluke, razmotrio spise predmeta sa pravnosnažnim presudama protiv kojih je podnet zahtev za zaštitu zakonitosti, te je nakon ocene navoda u zahtevu, našao:

Branilac u zahtevu za zaštitu zakonitosti ističe da su pobijane presude donete uz povredu zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP, jer se u radnjama okrivljenog AA ne stiču svi bitni elementi krivičnog dela primanje mita iz člana 367. stav 1. KZ za koje je oglašen krivim. Naime, branilac smatra da prvi bitan element koji nedostaje jeste poklon koji je primio okrivljeni, a koji mora biti određen ili bar odrediv, što prema navodima zahteva, u konkretnom to nije slučaj. Drugi bitan element krivičnog dela, koji prema stavu branioca takođe nedostaje, jeste tačno određena službena radnja koju okrivljeni nije izvršio, a bio ju je dužan izvršiti.

Odredbom člana 367. stav 1. Krivičnog zakonika, propisano je da službeno lice koje neposredno ili posredno zahteva ili primi poklon ili drugu korist ili koje primi obećanje poklona ili druge koristi za sebe ili drugog da u okviru svog službenog ovlašćenja ili u vezi sa svojim službenim ovlašćenjem izvrši službenu radnju koju ne bi smelo izvršiti ili da ne izvrši službenu radnju koju bi moralo izvršiti, kazniće se zatvorom od dve do dvanaest godina.

Iz izreke pobijane prvostepene presude Višeg suda u Somboru, proizilazi da je okrivljeni kritičnom prilikom sposoban da shvati značaj svog dela i da upravlja svojim postupcima, svestan svog dela i hteo njegovo izvršenje, kao službeno lice – policijski službenik na poslovima PD (protivdiverzioni pregled) kontrole vozila, putnika i prtljaga, primio poklon u novcu u neutvrđenom iznosu od okrivljenog BB, tako što su nakon pregleda kombi vozila marke „...“ registarskog broja ..., kojim je upravljao okrivljeni BB, otišli u prostorije kuhinje, u kojoj se ne preduzimaju službene radnje prema licima koja pristupe na granični prelaz, sve kako bi okrivljeni BB na tom mestu učinio poklon okrivljenom AA, kako bi mu omogućio da u Republiku Srbiju uđe sa polovnom robom, koja se nalazila u kombi vozilu, bez pregleda i kontrole od strane carinskih službenika i plaćanja carinskih dažbina, na koji način okrivljeni AA u okviru svog službenog ovlašćenja ili u vezi sa svojim službenim ovlašćenjem, nije izvršio službenu radnju koju bi morao izvršiti, jer nije uputio okrivljenog BB kod carinskog službenika, niti je evidentirao svoju radnju u obrazac PDP kontrole ili pregleda, dok mu je okrivljeni BB učinio poklon u novcu, da isti ne izvrši službenu radnju koju bi morao učiniti, a bio je svestan da je njegovo delo zabranjeno.

Polazeći od navedenog i citirane zakonske odredbe, po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, iz izreke pobijane prvostepene presude jasno proizilaze sva subjektivna i objektivna obeležja bića krivičnog dela primanje mita iz člana 367. stav 1. KZ, odnosno jasno proizilazi da je okrivljeni AA, kritičnom prilikom, kao službeno lice – policijski službenik, na opisani način preduzeo radnju izvršenja navedenog krivičnog dela, jer je od okrivljenog BB, primio poklon u novcu, da u okviru svog službenog ovlašćenja, ne izvrši službenu radnju koju bi morao izvršiti. S tim u vezi, po nalaženju ovog suda, poklon kao bitan element predmetnog krivičnog dela, u konkretnom slučaju je tačno određen u izreci pobijane pravnosnažne presude, i isti se sastoji u novcu, a sama vrednost odnosno visina novčanog iznosa, bez značaja je za postojanje ovog krivičnog dela. Takođe, u izreci je tačno određena i službena radnja koju okrivljeni AA kritičnom prilikom nije izvršio a morao ju je izvršiti, a koja se sastoji u upućivanju okrivljenog BB, nakon pregleda kombi vozila, kod carinskog službenika i evidentiranje takve radnje u obrazac PDP kontrole ili pregleda. Stoga su navodi zahteva kojima se ukazuje da delo za koje je okrivljeni oglašen krivim nije krivično delo jer poklon kao bitan element nije određen i jer nedostaje tačno određena službena radnja koju okrivljeni nije izvršio, od strane ovog suda ocenjeni kao neosnovani.

Iz navedenih razloga, po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog je neosnovan u odnosu na povredu zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP.

Pored navedenog, branilac okrivljenog u zahtevu za zaštitu zakonitosti ističe i da su presudom Apelacionog suda u Novom Sadu, povređene odredbe člana 460. ZKP, jer drugostepeni sud nije cenio sve žalbene navode, niti je za to izneo razloge.

Kako članom 485. stav 4. ZKP koji propisuje razloge zbog kojih okrivljeni, odnosno njegov branilac shodno pravima koja u postupku ima u smislu člana 71. tačka 5) ZKP, mogu podneti zahtev za zaštitu zakonitosti protiv pravnosnažne odluke i postupka koji je prethodio njenom donošenju, nije predviđena mogućnost podnošenja ovog vanrednog pravnog leka zbog povrede zakona iz člana 460. ZKP, to je Vrhovni kasacioni sud, zahtev branioca okrivljenog u ovom delu ocenio kao nedozvoljen.

Iz napred navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci ove presude, u odnosu na odbijajući deo na osnovu člana 491. stav 1. ZKP, a na osnovu člana 487. stav 1. tačka 2) u vezi članom 485. stav 4. ZKP u delu u kojem je zahtev branioca okrivljenog odbacio kao nedozvoljen.

Zapisničar-savetnik                                                                                                               Predsednik veća-sudija

Marina Radosavljević,s.r.                                                                                                   Janko Lazarević,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić