Rešenjem Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine, odbijen je zahtev branilaca osuđenog M.V., advokata I.Č. i D.R., kojim je traženo da se utvrdi da se jedinstvena kazna zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci po presudi Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine ne može izvršiti u delu koji iznosi jednu godinu i šest meseci, kao neosnovan.

Rešenjem Apelacionog suda u Kragujevcu Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine, odbijene su kao neosnovane zajednička žalba branioca osuđenog M.V. i ''posebna'' žalba advokata I.Č. izjavljene protiv rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine.

Protiv navedenih pravnosnažnih rešenja zahtev za zaštitu zakonitosti podneo je Republički javni tužilac Ktz 649/16 od 22.07.2016. godine zbog povrede zakona iz člana 485. stav 1. tačka 1) ZKP u vezi člana 105. tačka 6. i člana 107. tačka 6. KZ u odnosu na rešenje Osnovnog suda u Kraljevu K 251/10 od 12.06.2015. godine i zbog povrede odredbe člana 4. stav 2. ZKP u odnosu na rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine i Apelacionog suda u Kragujevcu Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine, sa predlogom da Vrhovni kasacioni sud kao osnovan usvoji podneti zahtev za zaštitu zakonitosti i utvrdi da je pravnosnažnim rešenjem Osnovnog suda u Kraljevu K 251/10 od 12.06.2015. godine povređen zakon u korist osuđenog M.V., iz članova 105. tačka 6. i 107. tačka 6. KZ a da zbog učinjene povrede zakona iz člana 4. stav 2. ZKP na štetu osuđenog M.V. ukine pravnosnažna rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine i Apelacionog suda u Kragujevcu Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine.

Nakon što je primerak zahteva za zaštitu zakonitosti u smislu odredbe člana 488. stav 1. ZKP dostavio braniocu osuđenog M.V., advokatu I.Č., Vrhovni kasacioni sud je održao sednicu veća shodno odredbi člana 490. ZKP, o kojoj, u smislu odredbe člana 488. stav 2. ZKP nije obavestio Republičkog javnog tužioca i branioca okrivljenog, nalazeći da njihovo prisustvo sednici veća nije od značaja za donošenje odluke.

Na sednici veća, Vrhovni kasacioni sud je razmotrio spise predmeta, sa pravnosnažnim rešenjima protiv kojih je zahtev za zaštitu zakonitosti podnet, pa je po oceni navoda u zahtevu, našao:

Zahtev za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Ktz 649/16 od 22.07.2016. godine je osnovan.

Iz spisa predmeta se utvrđuje da je pravnosnažnom presudom Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine usvojen zahtev branioca osuđenog M.V., advokata I.Č. pa su na osnovu odredbe člana 553. tačka 1) ZKP u vezi članova 556. stav 1. tačka 1) i 552. tačka 1) ZKP preinačene u pogledu odluke o kazni:

Pravnosnažna presuda Osnovnog suda u Čačku Kv 413/11 od 07.10.2011. godine kojom su preinačene u pogledu odluke o kazni pravnosnažne presude Osnovnog suda u Čačku Kv 336/11 od 16.08.2011. godine i Okružnog suda u Čačku K 104/07 od 19.06.2008. godine, tako što je okrivljeni M.V. osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od devet godina i deset meseci u koju mu se uračunava vreme provedeno na izdržavanju kazne zatvora u trajanju od pet godina i dva meseca, po presudi Opštinskog suda u Gornjem Milanovcu Kv 68/06 od 07.12.2016. godine, koju kaznu nije izdržao i

Pravnosnažna presuda Apelacionog suda u Novom Sadu Kž1 891/13 od 24.12.2013. godine kojom je okrivljeni M.V. oglašen krivim zbog krivičnog dela falsifikovanje isprave iz člana 355. stav 2. KZ i osuđen na kaznu zatvora u trajanju od tri meseca koju nije izdržao

tako što je sud uzimajući ranije izrečene kazne kao utvrđene primenom odredbe člana 62. stav 1. u vezi člana 60. stav 2. tačka 2. KZ M.V. osudio na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci u koju mu se uračunava vreme provedeno na izdržavanju kazne zatvora u trajanju od pet godina i dva meseca, po presudi Opštinskog suda u Gornjem Milanovcu Kv 68/06 od 07.12.2016. godine.

Dalje, iz spisa predmeta se utvrđuje da je okrivljeni M.V. presudom Opštinskog suda u Kraljevu K 353/04 od 30.05.2008. godine koja je preinačena presudom Okružnog suda u Kraljevu Kž 632/08 od 26.02.2009. godine zbog krivičnih dela iz člana 233. stav 3. u vezi stava 1. KZ RS, produženog krivičnog dela iz člana 359. stav 4. u vezi stava 2. i stava 1. KZ i krivičnog dela iz člana 357. stav 3. u vezi stava 2. i stava 1. KZ osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od jedne godine i šest meseci. Takođe, iz spisa predmeta se utvrđuje da je ova presuda više puta preinačavana u postupku nepravog ponavljanja krivičnog postupka i to: presudom Opštinskog suda u Gornjem Milanovcu Kv 107/09 od 11.12.2009. godine, presudom Osnovnog suda u Čačku Kv 366/11 od 16.08.2011. godine, Osnovnog suda u Čačku Kv 413/11 od 07.10.2011. godine i pravnosnažnom presudom Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine kojom je okrivljeni osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci, a kako je to već napred navedeno.

Odredbom člana 105. tačka 6. KZ propisano je da ako u ovom zakoniku nije drukčije određeno, izrečena kazna ne može se izvršiti kad protekne tri godine od osude na kaznu zatvora preko jedne godine.

Odredbom člana 107. stav 1. KZ propisano je, između ostalog, da zastarelost izvršenja kazne počinje od dana kad je presuda kojom je kazna izrečena postala pravnosnažna, dok je stavom 6. navedenog člana propisano da zastarelost izvršenja kazne nastaje u svakom slučaju kad protekne dvostruko vreme koje se po zakonu traži za zastarelost izvršenja kazne.

Odredbom člana 552. stav 1. tačka 1. ZKP kojom je regulisan postupak za izricanje jedinstvene kazne propisano je da se ovaj postupak pokreće na zahtev javnog tužioca ili osuđenog i njegovog branioca ako je protiv istog osuđenog u dve ili više presuda izrečeno više kazni, a nisu primenjene odredbe o odmeravanju jedinstvene kazne za dela u sticaju, dok je odredbom člana 556. stav 1. tačka 1. ZKP propisano da će sud presudom kojom usvaja zahtev za izricanje jedinstvene kazne preinačiti ranije presude u pogledu odluke o kazni i izreći jedinstvenu kaznu (član 552. tačka 1) ZKP).

Po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, a shodno sadržini napred citiranih zakonskih odredbi, ukoliko je sud doneo presudu kojom je u postupku za izricanje jedinstvene kazne uzeo kao utvrđene pojedinačne kazne iz preinačenih presuda i okrivljenog osudio na jedinstvenu kaznu za krivična dela u sticaju pravnosnažne presude kojom su izrečene pojedinačne kazne koje su uzete kao utvrđene prilikom odmeravanja jedinstvene kazne za krivična dela u sticaju u postupku izricanja jedinstvene kazne su izgubile samostalnu pravnu egzistenciju, koju od dana pravnosnažnosti donošenja presude u postupku za izricanje jedinstvene kazne ima isključivo ta presuda kojom je izrečena jedinstvena kazna.

S tim u vezi, jedinstvena kazna za krivična dela u sticaju predstavlja osnov za utvrđivanje roka zastarelosti i sledstveno tome zastarevanje izvršenja jedinstvene kazne počinje da teče od dana kada presuda kojom je izrečena jedinstvena kazna postane pravnosnažna, što znači od dana kada se presuda više ne može pobijati žalbom ili kada žalba nije dozvoljena, a ne od dana donošenja presuda iz kojih su pojedinačne kazne uzete kao utvrđene prilikom odmeravanja jedinstvene kazne i sa protekom roka zastarelosti izvršenja kazne u pogledu svih krivičnih dela u sticaju primenom odredbi o izricanju jedinstvene kazne, smatra se da je nastupila zastarelost izvršenja kazne u pogledu svih krivičnih dela u sticaju.

Kako je Osnovni sud u Kraljevu pobijanim rešenjem K 251/10 od 12.06.2015. godine, utvrdio da je nastupila apsolutna zastarelost izvršenja kazne zatvora u trajanju od jedne godine i šest meseci na koju je okrivljeni osuđen pravnosnažnom presudom Okružnog suda u Kraljevu Kž 632/08 od 26.02.2009. godine i obustavio postupak izvršenja ove kazne, a koja presuda je u postupku za izricanje jedinstvene kazne preinačena pravnosnažnom presudom Kv 172/14 od 10.03.2014. godine kojom je okrivljeni osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci i samim tim je sledstveno iznetom izgubila samostalnu pravnu egzistenciju, koju u trenutku donošenja pobijanog rešenja ima isključivo pravnosnažna presuda Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine, to je, sledstveno iznetom, po oceni Vrhovnog kasacionog suda nižestepeni sud pobijanim rešenjem povredio odredbe članova 105. tačka 6. i 107. tačka 6. KZ u korist okrivljenog M.V., na šta se osnovano zahtevom za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca ukazuje.

Stoga je Vrhovni kasacioni sud kao osnovan usvojio zahtev za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Ktz 649/16 od 22.07.2016. godine i ograničio se samo na to da utvrdi da je pravnosnažnim rešenjem Osnovnog suda u Kraljevu K 251/10 od 12.06.2015. godine, povređen zakon i to odredba člana 105. tačka 6. KZ i odredba člana 107. tačka 6. KZ u korist okrivljenog M.V., ne dirajući u pravnosnažnost pobijanog rešenja.

Osim toga, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, osnovano se zahtevom Republičkog javnog tužioca ukazuje da je Osnovni sud u Čačku rešenjem Kv 496/15 od 17.11.2015. godine kojim je kao neosnovan odbio zahtev branioca osuđenog M.V. da se utvrdi da se jedinstvena kazna zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci po presudi Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine ne može izvršiti u delu koji iznosi jednu godinu i šest meseci, kao i Apelacioni sud u Kragujevcu koji je rešenjem Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine odbio kao neosnovane zajedničku žalbu branioca osuđenog M.V. i ''posebnu'' žalbu advokata I.Č. izjavljenu protiv rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine povredio zakon na štetu okrivljenog M.V. iz člana 4. stav 2. ZKP.

Naime, odredbom člana 4. stav 2. ZKP propisano je da pravnosnažna sudska odluka ne može biti izmenjena na štetu okrivljenog.

U datoj procesnoj situaciji kada je Osnovni sud u Kraljevu rešenjem K 251/10 od 12.06.2015. godine obustavio postupak izvršenja kazne zatvora u trajanju od jedne godine i šest meseci na koju je okrivljeni osuđen pravnosnažnom presudom Okružnog suda u Kraljevu Kž 632/08 od 26.02.2009. godine zbog nastupanja apsolutne zastarelosti izvršenja kazne, iako je na taj način povredio odredbe članova 105. tačka 6. i 107. tačka 6. KZ, kako je to već navedeno, to su, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nižestepeni sudovi donoseći pobijana rešenja i to: Osnovni sud u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine kojim je kao neosnovan odbio zahtev branioca osuđenog M.V. kojim je tražio da se utvrdi da se jedinstvena kazna zatvora u trajanju od devet godina i 11 meseci po presudi Osnovnog suda u Čačku Kv 172/14 od 10.03.2014. godine ne može izvršiti u delu koji iznosi jednu godinu i šest meseci, kao i Apelacioni sud u Kragujevcu Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine odbio kao neosnovane zajedničku žalbu branioca osuđenog M.V. i ''posebnu'' žalbu izjavljenu protiv rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine izmenili pravnosnažno rešenje Osnovnog suda u Kraljevu K 251/10 od 12.06.2015. godine, na štetu okrivljenog na koji način su postupili suprotno odredbi člana 4. stav 2. ZKP, na šta se osnovano zahtevom Republičkog javnog tužioca ukazuje.

Stoga je Vrhovni kasacioni sud i u ovom delu kao osnovan usvojio zahtev Republičkog javnog tužioca, ukinuo rešenja Osnovnog suda u Čačku Kv 496/15 od 17.11.2015. godine i Apelacionog suda u Kragujevcu Kž2 1242/15 od 17.12.2015. godine i predmet vratio prvostepenom sudu koji će u ponovnom postupku, prilikom odlučivanja imati u vidu primedbe iznete u ovoj presudi.

Rukovođen iznetim razlozima, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu odredbe člana 493. ZKP i 492. stav 1. tačka 1) ZKP, odlučio kao u izreci pod tačkom I i II ove presude.

Zapisničar-savetnik                                                                                                                    Predsednik veća-sudija

Jelena Petković-Milojković,s.r.                                                                                          Dragiša Đorđević,s.r.