Presudom Višeg suda u Novom Pazaru Gž broj 852/17 od 12.10.2017. godine, odbijene su kao neosnovane žalbe tužioca i tuženog i potvrđena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P broj 11877/10 od 05.07.2012. godine u stavu prvom i drugom izreke.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, u delu kojim je potvrđena prvostepena presuda kojom je odbijen zahtev za isplatu zakonske zatezne kamate za period počev od dospelosti svakog pojedinačnog mesečnog potraživanja na ime naknade štete zbog izgubljenog izdržavanja, pa do dana podnošenja tužbe, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava, predlažući da se o reviziji odlučuje kao izuzetno dozvoljenoj zbog potrebe ujednačavanja sudske prakse.

Vrhovni kasacioni sud je zaključio da su ispunjeni uslovi iz člana 404. ZPP za odlučivanje o reviziji kao izuzetno dozvoljenoj, radi ujednačavanja sudske prakse, budući da je Vrhovni kasacioni sud u svojim ranijim odlukama zauzeo drugačiji stav po pitanju dospelosti prava na isplatu zakonske zatezne kamate na iznose naknade štete na ime izgubljenog izdržavanja.

Ispitujući pravilnost pobijane presude na osnovu člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11), Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Iz razloga navedenih u delu presude koji se ne pobija revizijom, proizlazi da je tužiocu priznato pravo na naknadu štete u visini izgubljenog izdržavanja u smislu odredbi članova 185. i 189. Zakona o obligacionim odnosima, a zbog pogibije sina u ratnim dešavanjima 1992. godine i to u visini razlike između iznosa koje je na ime izdržavanja primao od svog sina i iznosa koje prima po osnovu invalidske porodične penzije. Odluku o zakonskoj zateznoj kamati na iznose dosuđene na ime naknade štete zbog izgubljenog izdržavanja, sudovi su zasnovali na odredbi člana 277. Zakona o obligacionim odnosima, smatrajući da pravo na zakonsku zateznu kamatu tužiocu pripada od dana podnošenja tužbe.

Osnovano se u reviziji ukazuje da se ovakvo stavnovište sudova zasniva se na pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Naime, prema odredbi člana 186. Zakona o obligacionim odnosima, obaveza naknade štete smatra se dospelom od trenutka njenog nastanka. Kada je u pitanju naknada štete zbog izgubljenog izdržavanja, u konkretnom slučaju, dan dospelosti potraživanja po ovom osnovu je prvi dan u mesecu za prethodni mesec, izuzev u periodu od 19.04.1992. godine do 31.12.1993. godine, kada se ima računati kao datum dospelosti 24.01.1994. godine, kada je uveden novi dinar, a sve iz razloga poznatih inflatornih tokova u to vreme.

Kako je odluka o zakonskom zateznoj kamati doneta uz pogrešnu primenu materijalnog prava, to je ista preinačena i zakonska zatezna kamata dosuđena je počev od 24.01.1994. godine, kada su u pitanju potraživanja nastala u periodu od 03.05.1992. godine do 31.12.1993. godine, dok je za ostala potraživanja van tog perioda, zakonska zatezna kamata dosuđena počev od 01-og u narednom mesecu za prethodni mesec.

Imajući izneto u vidu odlučeno je kao u stavu prvom izreke, primenom odredbe člana 416. stav 1. ZPP.

Tužena je obavezana da tužiocu naknadi troškove revizijskog postupka u iznosu od 96.000,00 dinara, koji troškovi obuhvataju troškove za sastav revizije od strane advokata u iznosu od 12.000,00 dinara na osnovu Tarifnog broja 13 Tarife o nagradama i naknadama za rad advokata („Službeni glasnik RS“ broj 121/12) kao i troškove sudske takse za reviziju u iznosu od 33.600,00 dinara prema Tarifnom broju 1 Taksene tarife Zakona o sudskim taksama („Službeni glasnik RS“ broj 28/94...116/15) i sudske takse za odluku po reviziji u iznosu od 50.400,00 dinara, prema Tarifnom broju 2 iste tarife.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić