U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Svetlana Amdžić Nađ, advokat iz ..., protiv tužene ... iz ..., ... ..., ... ..., čiji je punomoćnik Ankica Miškov, advokat iz ..., radi izmene odluke o održavanju ličnih odnosa i izdržavanja, odlučujući o reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 539/19 od 17.10.2019. godine, u sednici veća održanoj dana 27.02.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužene izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 539/19 od 17.10.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Somboru P2 144/19 od 17.07.2019. godine, izmenjena je presuda Osnovnog suda u Somboru P2 349/15 od 16.10.2015. godine, pa je određeno održavanje ličnih kontakata između maloletne VV, rođene .... godine, sa majkom BB, tako što je obavezana majka da 10 dana pre dolaska u Srbiju najavi dolazak tužiocu AA, ocu maloletnog deteta, a nakon toga da se viđanje odvija svakog vikenda tokom majčinog boravka u Srbiji, subotom i nedeljom počev od 10,00 do 20,00 časova, ali ne duže od tri uzastopna vikenda (stav prvi izreke). Majka maloletnog deteta obavezana je da ocu dostavi tačnu adresu na kojoj će boraviti sa detetom, kao i da po dete dođe na adresu gde živi sa ocem i vrati je u domaćinstvo oca (stav dva izreke). Obavezana je tužena da na ime doprinosa izdržavanju maloletne VV plaća mesečno novčani iznos od 12.000,00 dinara putem poštanske uplatnice, na ruke oca AA iz ... do svakog 15. u mesecu, počev od dana podnošenja tužbe 13.03.2018. godine, dospele rate odjednom u roku od 15 dana od dana donošenja odluke pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav tri izreke). Tužena je obavezana da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 109.125,00 dinara (stav četiri izreke).

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 539/19 od 17.10.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je žalba tužene kao neosnovana i potvrđena presuda Osnovnog suda u Somboru P2 144/19 od 17.07.2019. godine u pobijanom delu odluke o doprinosu tužene dečijem izdržavanju i parničnim troškovima (stavovi tri i četiri izreke). Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužena je, blagovremeno, izjavila reviziju pobijajući je u stavu prvom izreke zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 55/14) i utvrdio da revizija tužene nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Navode revizije kojima se ukazuje da nižestepena presuda ne sadrži dovoljne, jasne i neprotivurečne razloge o odlučnim činjenicama te da su izneti razlozi u suprotnosti sa stanjem u spisima, odnosno izvedenim dokazima, odnosno da je pred drugostepenim sudom učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. ZPP, Vrhovni kasacioni sud nije cenio, jer se revizija iz ovih razloga ne može izjaviti u smislu člana 407. stav 1. tačka 1-3 istog zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnom presudom od 16.10.2015. godine, razveden je brak stranaka, samostalno vršenje roditeljskog prava nad zajedničkom maloletnom ćerkom VV, rođenom .... godine, povereno je ocu, odlučeno je o načinu održavanja ličnih odnosa deteta i majke, ali o doprinosu majke dečijem izdržavanju nije doneta odluka. Maloletna VV je završila ... razred osnovne škole. Svrstana je među najbolje učenike, a osim škole bavi se i gimnastikom. U proteklom vremenskom periodu majka nije doprinosila njenom izdržavanju davanjem mesečnih iznosa. Ukupno joj je kupila tri majce i troje pantalona, a jednom prilikom joj je dala 100 evra. Tokom postupka je utvrđeno da su knjige za školsku prošlu godinu koštale 9.000,00 dinara, koji iznos je izdvojen i za dvoje patika koje koristi za fizičko. Maloletna VV nije ostvarila pravo na dečiji dodatak. Tužilac, rođen ... godine, u proteklom periodu je vodio brigu o detetu uz pomoć majke. On je zaposlen, mesečno zarađuje oko 41.000,00 dinara. Zakonsku obavezu izdržavanja trećih lica nema. Stambeno je obezbeđen. Zadovoljava sve VV potrebe. Tužena, rođena ... godine je nakon razvoda braka sa tužiocem iz vanbračne zajednice rodila još dvoje dece stare ... i ... godina o kojima vodi brigu. Iz aktuelnog braka ima još jedno dete. Sa sadašnjim suprugom živi i radi u ... . Njihova zarada na mesečnom nivou iznosi 2.450 evra, od koje mogu da zadovoljavaju potrebe domaćinstva. Osim toga za decu prima dečiji dodatak. Minimalna suma izdržavanja u momentu presuđenja iznosi 26.779,00 dinara mesečno.

Prvostepeni sud je polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, kao i da je minimalna suma izdržavanja 26.779,00 dinara mesečno, doneo odluku o visini doprinosa majke dečijem izdržavanju u skladu sa odredbama člana 73, 154. i 160. stav 4. Porodičnog zakona.

Drugostepeni sud je odlučujući o žalbi tužene smatrao da dete u smislu člana 162. stav 3. Porodičnog zakona odnosno poverilac izdržavanja ima pravo na najmanje onaj životni standard koji uživa roditelj dužnika izdržavanja, te kako je utvrđeno da tužena živi i radi u inostranstvu, da je životni standard njene porodice viši od onog koji tužilac može da obezbedi maloletnoj VV, i da je obavezana iznosom koji predstavlja dinarsku protivvrednosti 100 evra na mesečnom nivou može da doprinosi izdržavanju svog najstarijeg maloletnog deteta bez ugrožavanja sopstvene egzistencije.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pobijanom drugostepenom odlukom ispravno su ocenjene sve relevantne okolnosti propisane članom 160. st. 1. i 2. Porodičnog zakona koje su od uticaja na odluku o visini izdržavanja maloletnog deteta i to prema njenom uzrastu (... godina), kao i prema mogućnostima tužene, koje su utvrđene na osnovu člana 160. stav 3. istog zakona.

Vrhovni kasacioni sud smatra da je nižestepenim odlukama pravilno utvrđena visina obaveze tužene, kao dužnika izdržavanja, zbog čega je neosnovan revizijski navod da je pogrešno primenjeno materijalno pravo kada je usvojen tužbeni zahtev za iznos od 12.000,00 dinara mesečno.

Naime, pravilna primena odredbi Porodičnog zakona Republike Srbije, koje su u skladu i sa međunarodnim pravilima koje je naša zemlja ratifikovala, obavezuje sud da prilikom donošenja odluke o izdržavanju deteta vodi računa o njegovim interesima, dok se obaveza roditelja kao dužnika izdržavanja zasniva na kriterijumima odgovornog roditelja, što znači da roditelj koji ne živi sa maloletnim detetom uvek je u obavezi da doprinosi njegovom izdržavanju i to bar u visini minimalne sume propisane članom 160. stav 4. Porodičnog zakona, pa je u konkretnom slučaju pravilno primenjeno materijalno pravo kada je tužena kao dužnik izdržavanja obavezana da plaća dosuđeni iznos, imajući u vidu kriterijume vezane za njene materijalne prilike (visina zarade, njene lične potrebe), kao i potrebe deteta kao poverioca izdržavanja.

Pored toga, imajući u vidu da je tužena obavezana da doprinosi izdržavanju maloletnog deteta sa 12.000,00 dinara, neosnovano je revizijsko pozivanje na pogrešnu primenu materijalnog prava, s obzirom da majčin doprinos ne dostiže 1/2 dela minimalne sume izdržavanja u smislu člana 160. Porodičnog zakona.

Predmet ocene revizijskog suda nisu bili isticani činjenični navodi jer se revizija po članu 407. stav 2. ZPP ne može izjaviti iz tog razloga.

Kako se i ostalim revizijskim navodima ne dovodi u sumnju zakonitost i pravilnost pobijane presude, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić