U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Dragan Lazarević advokat iz ..., protiv tužene Opštine Doljevac, Opštinska uprava, čiji je zastupnik Opštinsko pravobranilaštvo Opštine Doljevac, radi isplate otpremnine, odlučujući o reviziji tužene, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 949/2018 od 12.03.2019. godine, na sednici održanoj 24.09.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužene, izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž1 949/2018 od 12.03.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Osnovni sud u Nišu, presudom P1 3547/15 od 31.10.2017. godine, usvojio je tužbeni zahtev tužioca, tako što je obavezao tuženu da isplati tužiocu na ime otpremnine pri odlasku u penziju iznos od 140.769,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 16.03.2013. godine do konačne isplate, u roku od osam dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja, dok je odbio kao neosnovan tužbeni zahtev za veći iznos do traženog iznosa od 195.495,00 dinara (stav prvi izreke). Obavezao je tuženu da naknadi tužiocu troškove parničnog postupka u iznosu od 41.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti do konačne isplate, u roku od osam dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja, dok je odbio kao neosnovan zahtev za isplatu zakonske zatezne kamate od dana presuđenja do konačne isplate, kao i troškove u visini takse za tužbu i odluku u ukupnom iznosu od 26.325,00 dinara, u roku od osam dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav drugi izreke).

Apelacioni sud u Nišu, presudom Gž1 949/2018 od 12.03.2019. godine, odbio je kao neosnovanu žalbu tužene i potvrdio presudu Osnovnog suda u Nišu P1 3547/15 od 31.10.2017. godine, u usvajajućem delu stava prvog izreke i u usvajajućem delu stava drugog izreke (stav prvi izreke). Preinačio je istu presudu u odbijajućem delu stava prvog izreke, tako što je obavezao tuženu da isplati tužiocu na osnovu otpremnine zbog odlaska u penziju, pored iznosa dosuđenog u usvajajućem delu stava prvog izreke, još i iznos od 54.724,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 16.03.2013. godine do konačne isplate, u roku od osam dana od dana prijema presude (stav drugi izreke). Obavezao je tuženu da naknadi tužiocu troškove drugostepenog postupka u iznosu od 12.000,00 dinara (stav treći izreke).

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužena je blagovremeno izjavila reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu odredbi člana 403. stav 2. tačka 2. i 408. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13 - US, 74/13 – US, 55/14 i 87/18) i utvrdio da revizija tužene nije osnovana.

U postupku pred nižestepenim sudovima, nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju ovaj sud pazi po službenoj dužnosti, na osnovu člana 408. ZPP. Revizija je izjavljena i zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka. Međutim, u reviziji se određeno ne ukazuje o kojoj se bitnoj povredi odredaba parničnog postupka u konkretnoj situaciji radi, pa se u tom delu navodima revizije ne dovodi u sumnju zakonitost i pravilnost pobijane presude.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tužene od 1979. godine. Tužiocu je rešenjem Opštinske uprave tužene od 04.12.2007. godine prestao radni odnos zbog prestanka potrebe za njegovim radom, usled organizacionih promena kod tužene i isplaćena otpremnina na osnovu tehnološkog viška u iznosu od 334.524,00 dinara. Pravnosnažnom presudom Osnovnog suda u Nišu P1 2478/11 od 16.11.2011. godine, poništena su kao nezakonita rešenja tužene od 07.11.2007. godine, kojim je tužilac ostao neraspoređen i od 22.11.2007. godine, kojim je odbijen prigovor tužioca i obavezana tužena da prizna tužiocu sva prava na radu i po osnovu rada, kao i rešenja tuženog od 04.12.2007. godine, kojim je tužiocu prestao radni odnos i od 13.12.2007. godine, kojim je odbijen prigovor tužioca i obavezana tužena da vrati tužioca na rad i prizna sva prava na radu i na osnovu rada počev od 06.12.2007. godine do povratka na rad. Tužilac se nije vratio na rad kod tužene, iako je tužena postupajući po navedenoj pravnosnažnoj izvršnoj presudi Osnovnog suda u Nišu donela rešenje o vraćanju tužioca na rad koje je tužiocu uručeno 18.02.2013. godine i rešenjem od 15.03.2013. godine rasporedila tužioca na radno mesto poslovi ... u Odeljenju za ... Opštinske uprave .... Rešenjem tužene od 12.09.2013. godine tužilac je u disciplinskom postupku oglašen krivim i izrečena mu je disciplinska mera prestanka radnog odnosa danom konačnosti rešenja, zbog teže povrede radne obaveze, neopravdanog izostanka s posla najmanje dva uzastopna dana. Privremenim rešenjem RF PIO od 26.03.2013. godine, tužiocu je utvrđeno pravo na starosnu penziju od 16.02.2013. godine. Kako je pravo na starosnu penziju tužilac stekao za vreme trajanja radnog odnosa kod tužene, tužilac je tužbenim zahtevom tražio da sud obaveže tuženu da mu isplati otpremninu po tom osnovu. Veštak ekonomsko-finansijske struke je u nalazu od 03.03.2017. godine obračunao sporno potraživanje na osnovu podataka i osnovice prosečne zarade za decembar 2012. godine u ukupnom iznosu od 195.495,00 dinara (u visini tri prosečne zarade prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za statistiku – prosečna bruto zarada za decembar 2012. godine je iznosila 65.165,00 dinara, podatak objavljen dana 25.02.2013. godine). Dopunom nalaza od 18.09.2017. godine veštak je obračunao visinu otpremnine zbog odlaska u starosnu penziju prema prosečnoj neto zaradi za decembar 2012. godine u iznosu od 46.923,00 dinara u ukupnom iznosu 140.769,00 dinara. Tužena je osporila tužbeni zahtev tužioca po osnovu i po visini (tužba je podneta 15.12.2015. godine).

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prema oceni ovoga suda, drugostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo kada je preinačio prvostepenu presudu i pored dosuđenog iznosa prvostepenom presudom od 140.769,00 dinara obavezao tuženu da isplati tužiocu još iznos od 54.724,00 dinara (ukupno 195.493,00 dinara).

Odredbom člana 105. stav 2. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05, 61/05 i 54/09) je propisano da, pod zaradom u smislu stava 1. ovog člana smatra se zarada koja sadrži porez i doprinose koji se plaćaju iz zarade.

Odredbom člana 119. stav 1. tačka 1. Zakona o radu je propisano da, poslodavac je dužan da isplati u skladu sa opštim aktom zaposlenom otpremninu pri odlasku u penziju, najmanje u visini tri prosečne zarade.

Prema tome, kako se pod zaradom smatra zarada koja sadrži poreze i doprinose koji se plaćaju iz zarade i poslodavac bio dužan da zaposlenom prilikom odlaska u penziju isplati otpremninu u visini od najmanje tri prosečne zarade, to osnovicu za pravilnu metodologiju obračuna otpremnine prilikom odlaska u penziju čini prosečna zarada koja sadrži poreze i doprinose, zbog čega je pravilno drugostepeni sud preinačio prvostepenu presudu i tužiocu pored dosuđenog iznosa prvostepenom presudom od 140.769,00 dinara dosudio i iznos od još 54.724,00 dinara (sve ukupno 195.493,00 dinara).

Stoga su neosnovani navodi revizije kojima se ukazuje da je pravilan stav prvostepenog suda da kod isplate otpremnine zaposlenom pripada njena neto vrednost, jer je drugostepeni sud odlučio pravilnom primenom materijalnog prava – član 105. stav 2. i član 119. stav 1. tačka 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05, 61/05, 57/09).

Prema tome, kako se odbija kao neosnovana revizija tužene i navodi iz revizije nisu od uticaja na drugačiju odluku ovog suda, to nije neophodno dalje detaljno obrazlagati ovu presudu na osnovu odredbe člana 414. stav 2. ZPP.

Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu odredbe člana 414. stav 1. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić