Prema članu 39. stav 1. Zakona o parničnom postupku, za suđenje je opšte mesno nadležan sud na čijem području tuženi ima prebivalište. Nadalje, prema članu 3. stav 3. Zakona o izvršenju i obezbeđenju (“Službeni glasnik RS”, br. 31/2011), sud nadležan za određivanje izvršenja ili obezbeđenja je sud na čijem području izvršni dužnik ima prebivalište ili boravište, odnosno sedište, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.

Odredbom člana 20. ZPP propisano je da se sud može povodom prigovora tuženog, oglasiti mesno nenadležnim ako je prigovor podnesen najdocnije na pripremnom ročištu ili ako ono nije održano do upuštanja tuženog u raspravljanje o glavnoj stvari na prvom ročištu za glavnu raspravu (stav 1), a sud se može oglasiti po službenoj dužnosti mesno nenadležnim samo kad postoji isključiva mesna nenadležnost nekog drugog suda najdocnije na pripremnom ročištu ili ako ono nije održano do upuštanje tuženog u raspravljanje o glavnoj stvari na prvom ročištu za glavnu raspravu (stav 2).

Odredbom člana 64. ZPP propisano je da ako zakonom nije određena isključiva mesna nadležnost nekog suda, stranke se mogu sporazumeti da im u prvom stepenu sudi sud koji nije mesno nadležan, pod uslovom da je taj sud stvarno nadležan (stav 1), da ovaj sporazum važi samo ako je pismeno sastavljen i ako se tiče određenog spora ili više sporova koji svi proističu iz određenog pravnog odnosa (stav 3) i da ispravu o sporazumu tužilac mora priložiti uz tužbu, a tuženi uz prigovor nenadležnosti ili odgovor na tužbu.

Tužilac je inicirao postupak podnošenjem predloga za izvršenje na osnovu verodostojne isprave Osnovnom sudu u Čačku protiv izvršnog dužnika AA iz ..., kako je označeno u podnetom predlogu za izvršenje i u izvršnoj ispravi, čime je zasnovao nadležnost tog suda, pozivajući se na ugovorenu nadležnost u slučaju prigovora izvršnog dužnika. Članom 11. Ugovora o isporuci prirodnog gasa za domaćinstva, koji je priložen uz predlog za izvršenje, u slučaju spora ugovorena je nadležnost „IV opštinskog suda u Beogradu“.

Na osnovu ovako zaključenog sporazuma o mesnoj nadležnosti nije moguće ustanoviti nadležnost Prvog osnovnog suda u Beogradu. Naime, u vreme zaključenja priloženog Ugovora, na teritoriji Grada Beograda postojalo je pet opštinskih sudova, dok je sada sudska nadležnost na teritoriji Grada Beograda u prvostepenom parničnom postupku, u ovoj vrsti sporova, podeljena između tri suda – Prvog, Drugog i Trećeg osnovnog suda u Beogradu. Kod ovakvog stanja stvari, nezavisno od činjenice da je izvršni poverilac u predlogu za izvršenje opredelio nadležnost Prvog osnovnog suda u Beogradu za dalje postupanje u slučaju izjavljivanja prigovora, ne postoji tačka vezivanja koja bi ustanovila nadležnost ovog suda za dalje postupanje, jer Prvi osnovni sud u Beogradu, u ovoj formi, nije ni postojao u vreme zaključenja predmetnog ugovora, a i sporazum o nadležnosti je neodređen jer je ugovorena nadležnost „IV opštinskog suda u Beogradu“.

U tom smislu, a kako se ne radi o sporu u kome postoji isključiva mesna nadležnost određenog suda, nadležnost suda za postupanje u ovoj pravnoj stvari određuje se na osnovu opštih pravila o mesnoj nadležnosti, tj. na osnovu odredbe člana 39. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci na osnovu člana 23. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić