Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u parnici tužilaca AA, BB, VV, svih iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Dragica Milosavljević, advokat iz ... i GG iz ..., čiji je punomoćnik Branimir Jeremić, advokat iz ..., protiv tuženih DD i ĐĐ, oboje iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Dušan Gašić, advokat iz ..., EE iz ... i Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond iz Beograda, čiji je punomoćnik Slavko Makaji, advokat iz ..., radi naknade štete, odlučujući o žalbi tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond iz Beograda, izjavljenoj protiv rešenja Apelacionog suda u Kragujevcu R3 7/20 od 14.12.2020. godine i o reviziji tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond iz Beograda, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2769/19 od 08.10.2019. godine, na sednici održanoj 15.04.2021. godine, doneo je

R E Š E NJ E

ODBACUJE SE kao nedozvoljena žalba tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond iz Beograda, izjavljena protiv rešenja Apelacionog suda u Kragujevcu R3 7/20 od 14.12.2020. godine.

ODBACUJE SE kao nedozvoljena revizija tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond iz Beograda, izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2769/19 od 08.10.2019. godine, u delu kojim je usvojen tužbeni zahtev u odnosu na tuženog Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond iz Srbije.

O b r a z l o ž e nj e

Osnovni sud u Jagodini, presudom P 538/16 od 01.03.2019. godine, obavezao je tužene DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond da solidarno isplate tužiocima AA i BB na ime nematerijalne štete i to za pretrpljenih duševnih bolova zbog smrti sina iznose od po 840.000,00 dinara i na ime materijalne štete i to troškova sahrane po mesnim običajima iznose od po 21.077,00 dinara na ime troškova posluženja za sahranu i podušja iznose od po 168.805,00 dinara i na ime troškova crnine tužilji AA iznos od 6.580,00 dinara, a tužilji BB iznos od 6.405,00 dinara i na ime podizanja nadgrobnog spomenika sa nadgrobnom pločom iznose od po 119.952,72 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate, u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav prvi izreke). Obavezao je tužene DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond da solidarno isplate tužiocu GG na ime nematerijalne štete i to pretrpljenih duševnih bolova zbog smrti brata iznos od 630.000,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate, u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav drugi izreke). Obavezao je tužene DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond da solidarno isplate tužiocu VV na ime nematerijalne štete i to zbog pretrpljenih fizičkih bolova iznos od 315.000,00 dinara, pretrpljenog straha iznos od 280.000,00 dinara i na ime umanjenja opšteživotne aktivnosti iznos od 350.000,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate u roku od 15 dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav treći izreke). Odbio je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilaca AA i BB, kojim su tražili da im tuženi DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond solidarno isplate razliku na ime nematerijalne štete i to pretrpljenih duševnih bolova zbog smrti sina od dosuđenog iznosa po 40.000,00 dinara pa do traženog iznosa od po 1.200.000,00 dinara, na ime troškova sahrane od dosuđenog iznosa od po 21.077,00 dinara pa do traženog iznosa od po 30.110,00 dinara, na ime troškova posluženja za sahranu i podušja od dosuđenih po 168.805,00 dinara pa do traženih iznosa od po 241.150,00 dinara, na ime troškova podele od dosuđenog iznosa od po 47.250,00 dinara pa do traženog iznosa od po 73.125,00 dinara, na ime troškova crnine zahtev tužioca AA od dosuđenog iznosa od 6.580,00 dinara pa do traženog iznosa od 9.400,00 dinara, tužbeni zahtev tužilje BB na ime troškova crnine od dosuđenog iznosa od 5.405,00 dinara pa do traženog iznosa od 9.400,00 dinara i na ime podizanja nadgrobnog spomenika sa nadgrobnom pločom, uređenje grobnog mesta sa nadstrešnicom od dosuđenog iznosa od po 119.252,72 dinara do traženog iznosa od po 380.541,55 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav četvrti izreke). Odbio je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca GG, kojim je tražio da mu tuženi DD i Udruženje osiguravač Srbije -Garantni fond solidarno isplate razliku na ime nematerijalne štete od dosuđenog iznosa od 630.000,00 dinara pa do traženog iznosa od 1.000.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate, sve u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav peti izreke). Odbio je kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca VV, kojim je tražio da mu tuženi DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond solidarno isplate razliku na ime nematerijalne štete i to pretrpljenih fizičkih bolova od dosuđenog iznos od 315.000,00 dinara pa do traženog iznosa od 900.000,00 dinara, na ime pretrpljenog straha od dosuđenog iznosa od 280.000,00 dinara pa do traženog iznosa od 800.000,00 dinara, na ime umanjenja životne aktivnosti od dosuđenog iznosa od 350.000,00 dinara do traženog iznosa do 500.000,00 dinara, na ime duševnih bolova zbog umanjenja estetskog izgleda od 150.000,00 dinara na ime nematerijalne štete, izgubljene zarade za period od 01.04.2003. godine do 30.11.2018. godine, iznos od 951.237,00 dinara po istom osnovu za period od 01.12.2008. godine do 22.02.2019. godine, mesečno po 20% minimalne zarade u Republici Srbiji i nadalje, rentu od 22.02.2019. godine pa nadalje, u visini od 20% minimalne zarade, svakog prvog u mesecu za prethodni mesec, sve sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti pa do isplate, sve u roku od 15 dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav šesti izreke). Odbio je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilaca AA, BB, GG i VV, kojim su tražili da im tuženi EE i ĐĐ solidarno isplate sa tuženima DD i Udruženjem osiguravača Srbije - Garantni fond i to tužiocima AA i BB na ime nematerijalne štete i to pretrpljenih duševnih bolova zbog smrti sina iznos od po 1.200.000,00 dinara, na ime troškova sahrane iznos od po 30.110,00 dinara, na ime troškova posluženja posle sahrane i podušja iznos od po 241.150,00 dinara, na ime materijalne štete troškova podele na pomenima iznos od po 73.125,00 dinara, podizanja nadgrobnog spomenika, nadgrobne ploče, nadstrešnice i uređenja grobnog mesta iznos od po 380.451,55 dinara, troškova crnine iznos od po 9.400,00 dinara, tužiocu GG na ime nematerijalne štete i to duševnih bolova zbog smrti brata iznos od 1.000.000,00 dinara, tužiocu VV na ime nematerijalne štete i to pretrpljenih fizičkih bolova iznos od 900.000,00 dinara, pretrpljenog straha iznos od 800.000,00 dinara, umanjenja životne aktivnosti iznos od 500.000,00 dinara, duševnih bolova zbog smanjenja estetskog izgleda iznos od 150.000,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate i na ime materijalne štete, izgubljene zarade za period od 01.04.2003. godine do 30.11.2018. godine, iznos od 951,237,00 dinara po istom osnovu za period od 01.12.2018. godine do 22.02.2019. godine, mesečno po 20% minimalne zarade u Republici Srbije i na dalje, rentu od 22.02.2019. godine pa nadalje u visini od 20% minimalne zarade, svakog prvog u mesecu za prethodni mesec, sve sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti pa do isplate, sve u roku od 15 dana po prijemu presude, pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav sedmi izreke). Obavezao je tužioce DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond da solidarno naknade tužiocima na ime troškova postupka i to AA i BB iznos od po 263.796,00 dinara, tužiocu GG iznos od 263.387,48 dinara i tužiocu VV iznos od 249.577,03 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude pa do konačne isplate, sve u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom prinudnog izvršenja (stav osmi izreke).

Apelacioni sud u Kragujevcu, presudom Gž 2769/19 od 08.10.2019. godine, odbio je kao neosnovane žalbe tužilaca AA, BB, VV i GG i tuženih DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond i potvrdio presudu Osnovnog suda u Jagodini P 538/16 od 01.03.2019. godine, u stavu prvom, drugom, trećem, četvrtom, petom i delu stava šestog izreke, kojim je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca VV kojim je tražio da mu tuženi DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond solidarno isplati na ime nematerijalne štete, pretrpljenih fizičkih bolova od dosuđenog iznos od 315.000,00 dinara do traženog iznosa od 900.000,00 dinara, na ime pretrpljenog straha od dosuđenog iznosa od 280.000,00 dinara do traženog iznosa od 800.000,00 dinara, na ime materijalne štete, izgubljene zarade za period od 01.04.2003. godine do 31.11.2018. godine, iznos od 951.237,00 dinara, po istom osnovu za period od 01.12.2018. godine do 22.02.2019. godine mesečno po 20% minimalne zarade u Republici Srbiji i nadalje, rentu od 22.02.2019. godine pa nadalje od 20% minimalne zarade, svakog prvog u mesecu za prethodni mesec, sve sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti pa do isplate i stavu osmom izreke (stav prvi izreke). Preinačio je presudu Osnovnog suda u Jagodini P 538/16 od 01.03.2019. godine, u preostalom delu stava šestog izreke u odnosu na naknadu nematerijalne štete na ime duševnih bolova zbog umanjenja životne aktivnosti i na ime duševnih bolova zbog umanjenja estetskog izgleda, naruženosti, tako što je 1) obavezao tužene DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond da solidarno isplate tužiocu VV na ime duševnih bolova zbog umanjenja životne aktivnosti iznos od još 150.000,00 dinara i na ime duševnih bolova zbog naruženosti iznos od 70.000,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine pa do konačne isplate, u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom prinudnog izvršenja, dok je odbio kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca VV kojim je tražio da mu tuženi DD i Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond solidarno isplate na ime duševnih bolova zbog naruženosti preko iznosa iz prethodnog stava iznos od još 80.000,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom od 22.02.2019. godine do konačne isplate (stav drugi izreke). Odbio je kao neosnovan zahteva Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond za naknadu troškova drugostepenog postupka (stav treći izreke).

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, u delu kojim je odbijena žalba tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond i usvojen tužbeni zahtev u odnosu na tuženog Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond, tuženi Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond je blagovremeno izjavio reviziju, iz svih zakonom propisanih razloga, radi razmatranja pravnog pitanja od opšteg interesa i ujednačenja sudske prakse.

Apelacioni sud u Kragujevcu, rešenjem R3 7/20 od 14.12.2020. godine, izjasnio se, da ne predlaže Vrhovnom kasacionom sudu odlučivanje o reviziji tuženog Udruženja osiguravača Srbije - Garantni fond, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2769/19 od 08.10.2019. godine u smislu člana 395. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 125/04, 111/09, 36/11 i 53/13), a u vezi odredbe člana 506. stav 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13 – US 74/13 – US 55/14, 87/17 i 18/20), kao izuzetno dozvoljenoj reviziji.

Protiv navedenog rešenja Apelacionog suda u Kragujevcu, tuženi Udruženje osiguravača Srbije - Garantni fond je izjavio žalbu iz svih zakonom propisanih razloga.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao dozvoljenost žalbe na osnovu odredbe člana 385. stav 1. a u vezi člana 411. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 125/04, 111/09, 36/11 i 53/13-US), koji se u konkretnoj situaciji primenjuje na osnovu odredbe člana 506. stav 1. važećeg Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13-US, 74/13-US, 55/14, 87/18 i 18/20) i utvrdio da žalba tuženog nije dozvoljena.

Odredbom člana 385. stav 1. ZPP, je propisano, da je protiv rešenja prvostepenog suda dozvoljena žalba, ako u ovom zakonu nije određeno da žalba nije dozvoljena, a odredbom stava 2. ovog člana, da, ako ovaj zakon izričito određuje da posebna žalba nije dozvoljena, rešenje prvostepenog suda može se pobijati samo u žalbi protiv konačne odluke. Odredbom člana 411. ZPP, da, ako u čl. 394-410 ovog zakona nije što drugo određeno, u postupku povodom revizije shodno će se primenjivati odredbe ovog zakona o žalbi protiv presude iz čl. 342, 356. st. 2. i 3, čl. 357, 358. i 363, čl. 366. st. 2. i 3, čl. 367. stav 2, čl. 368, 373, 378. i čl. 381-384 ovog zakona.

Odredbom člana 395. ZPP, je propisano, da, revizija je izuzetno dozvoljena i protiv drugostepene presude, koja se ne bi mogla pobijati revizijom po odredbama člana 394. ovog zakona, kad je po oceni apelacionog suda o dopuštenosti ove revizije, potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa, ujednači sudska praksa ili kad je potrebno novo tumačenje prava.

Kako se radi o postupku koji je započet podnošenjem tužbe 17.02.2006. godine, dakle pre 01.02.2012. godine, kada je stupio na snagu važeći Zakon o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'', broj 72/11), a odredbom člana 411. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'', br.125/04, 111/09, 36/11 i 53/13-US), nije predviđeno da će se u postupku povodom revizije shodno primenjivati i odredbe člana 385. ZPP, niti je pravo na žalbu predviđeno odredbom člana 395. ZPP, prilikom ocene apelacionog suda o dopuštenosti revizije u zato predviđenim slučajevima, to izjavljena žalba tuženog, protiv rešenja Apelacionog suda u Kragujevcu R3 7/20 od 14.12.2020. godine, nije dozvoljena, na osnovu citiranih odredbi Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' 125/04, 111/09, 36/11 i 53/13-US).

Vrhovni kasacioni sud je ispitao i dozvoljenost revizije tuženog u granicama svojih ovlašćenja na osnovu odredbe člana 401. stav 2. tačka 5. ZPP, a u vezi člana 404. ZPP i utvrdio da revizija tuženog nije dozvoljena.

Tužba je podneta 17.02.2006. godine. Prvostepeni sud je rešenjem na zapisniku sa glavne rasprave od 18.09.2018. godine dozvolio preinačenje tužbe tužioca VV u odnosu na nematerijalnu štetu podneskom od 07.08.2018. godine. U uvodu prvostepene presude je navedena vrednost predmeta spora po tužbi tužilaca AA i BB u iznosu od po 1.934.326,55 dinara, VV u iznosu od 3.301.237,00 dinara i GG u iznosu od 1.000.000,00 dinara.

Odredbom člana 394. stav 2. ZPP je bilo propisano, da, revizija nije dozvoljena u imovinskopravnim sporovima kad se tužbeni zahtev odnosi na utvrđenje prava svojine na nepokretnostima, potraživanje u novcu, predaju stvari ili izvršenje neke druge činidbe, ako vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost 100.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.

Odredbom člana 23. stav 3. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, broj 55/14, koji se primenjuje od 31.05.2014. godine), je propisano, da, revizija je dozvoljena u svim postupcima u kojima vrednost predmeta spora pobijanog dela prelazi dinarsku protivvrednost od 40.000 evra, odnosno 100.000 evra u privrednim sporovima, po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe, a koji nisu pravnosnažno rešeni do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Kako vrednost predmeta spora pobijanog dela pravnosnažne presude u odnosu na tužioce ponaosob, u delu kojim je usvojen njihov tužbeni zahtev, očigledno ne prelazi merodavnu vrednost za dozvoljenost revizije u dinarskoj protivvrednosti od 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan preinačenja tužbe (dana 18.09.2018. godine jedan evro je iznosio 118,3034 dinara), to revizija tuženog nije dozvoljena na osnovu citiranih odredaba člana 394. stav 2. ZPP i člana 23. stav 3. Zakona o izmenama i dopunama ZPP.

Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 395. i 404. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić