Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 914/19 od 05.06.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijene su kao neosnovane žalbe tužene i tužioca i potvrđena presuda Trećeg osnovnog suda u Beogradu P1 389/17 od 05.09.2018. godine u stavu prvom izreke i u delu stava drugog izreke kojim je odbačena tužba u delu kojim je tužilac tražio da se obaveže tužena da mu obezbedi ostvarivanje svih prava iz radnog odnosa iz člana 9 ugovora o radu. Stavom drugim izreke, ukinuta je presuda Trećeg osnovnog suda u Beogradu P1 389/17 od 05.09.2017. godine u delu stava drugog izreke kojim je odbačena tužba u delu zahteva za vraćanje na rad i u stavu trećem i četvrtom izreke, i u tom delu predmet upućujen istom sudu na ponovno suđenje.

Rešenjem Trećeg osnovnog suda u Beogradu P1 389/17 od 09.12.2019. godine određen je prekid postupka do okončanja postupka po reviziji.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je blagovremeno, preko punomoćnika, izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava pozivajući se na odredbu člana 404. ZPP.

Tužilac je dao odgovor na reviziju.

Odredbom člana 404. stav 1. ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 sa izmenama i dopunama) propisano je da je revizija izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja se ne bi mogla da se pobija revizijom, ako je po oceni Vrhovnog kasacionog suda, potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili pravna pitanja u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i ako je potrebno novo tumačenje prava. Stavom 2. istog člana Zakona propisano je da o dozvoljenosti i osnovanosti revizije odlučuje Vrhovni kasacioni sud u veću od pet sudija.

Vrhovni kasacioni sud je ocenio da su u konkretnom slučaju ispunjeni uslovi iz člana 404. stav 1. ZPP, jer postoji potreba za ujednačavanjem sudske prakse obzirom na predmet tražene sudske zaštite i razloga zbog koji su nižestepeni sudovi usvojili tužbeni zahtev, kao i navode revizije tuženog. Stoga je Vrhovni kasacioni sud prihvatio da odlučuje o reviziji tuženog kao izuzetno dozvoljenoj i odlučio kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući pobijanu presudu u smislu odredbe člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11 sa izmenama i dopunama), Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija tužene osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju ovaj sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je zasnovao radni odnos kod tuženog na radnom mestu ..., na osnovu ugovora o radu od ....2011. godine. Aneksom broj 9. ugovora o radu od ...2012. godine raspoređen je na radno mesto ... „...“. Rešenjem tuženog od ...2013. godine tužilac je privremeno udaljen sa rada zbog toga što mu je rešenjem Višeg suda u Pančevu određen pritvor počev od ...2013. godine kada je uhapšen, jer se protiv njega vodi krivični postupak K broj 26/16 zbog osnovane sumnje da je počinio krivično delo primanje mita. Rešenjem tuženog od ...2014. godine tužilac je privremeno udaljen sa rada, zbog toga što mu je rešenjem Višeg suda u Pančevu pritvor zamenjen merom zabrane napuštanja stana, počev od prvog dana mere napuštanja stana pa dok ta mera traje, a rešenjem od ...2014. godine tužilac je privremeno udaljen sa rada zbog toga što je protiv njega započeto krivično gonjenje zbog krivičnog dela učinjenog na radu ili u vezi sa radom, i to sve do pravosnažnog okončanja krivičnog postupka. U ponudi za zaključenje Aneksa ugovora o radu od ...2017. godine, kojim je tužiocu ponuđen premeštaj na radno mesto ... „...“, navedeno je da se nalazi na rukovodećoj poziciji koja ima ključnu ulogu u funkcionisanju proizvodnog procesa koji se odvija u strateški značajno organizacionom delu zbog višegodišnjeg odsustva sa rada, zbog toga što se protiv njega vodi krivični postupak zbog krivičnog dela učinjenog na radu ili u vezi sa radom i nemogućnosti da se bar približno odredi period okončanja krivičnog postupka započetog protiv njega i realne nemogućnosti da obavlja dosadašnje poslove, a usled potrebe održavanja kontinuiteta poslovanja i upravljanja procesima i zaposlenima, neophodno je da na ključnu poziciju na kojoj se nalazi tužilac premesti drugog zaposlenog koji će rukovoditi kako procesima, tako i zaposlenima. U ponudi je takođe navedeno da se nudi premeštaj radi ukidanja iznosa mesečne naknade troškova zakupa stambenog prostora i ukidanja prava na refundaciju troškova pri promeni stambenog prostora, ukidanja prava na naknadu troškova putovanja iz Republike Srbije do mesta stalnog boravka i nazad jedanput godišnje usled, ukidanja prava na korišćenje službenog mobilnog telefona i službenog automobila. Tužilac i tuženi su zaključili Aneks broj 10 ugovora o radu ....2017. godine kojim je tužilac premešten na radno mesto ... „...“, kancelarija ... „...“ počev od ...2017. godine, a rešenjem tuženog od ...2017. godine konstatovano je da je tužilac premešten sa radnog mesta ... „...“ na radno mesto ... „...“ počev od ...2017. godine, te da je rešenje tuženog od ...2014. godine i dalje na snazi i da je tužilac i dalje privremeno udaljen sa rada na osnovu navedenog rešenja.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je poništio kao nezakonit Aneks broj 10 ugovora o radu broj ...2017. godine koji je predmet spora, a drugostepeni sud ovu odluku potvrdio. Međutim, na pravilno i potpuno utvrđeno činjenično stanje pogrešno su nižestepeni sudovi primeni materijalno pravo.

Odredbom člana 171. stav 1. tačka 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, broj 24/05 ... 25/14) propisano je da poslodavac može zaposlenom da ponudi izmenu ugovorenih uslova rada (u daljem teksu aneks ugovora radi premeštaja na drugi odgovarajući posao zbog potreba procesa i organizacije rada), dok je stavom dva propisano da se pod odgovarajućim poslom u smislu stava 1. tačka 1. i 3. ovog zakona smatra posao za čije se obavljanje zahteva ista vrsta i stepen stručne spreme koji su utvrđeni ugovorom o radu.

Odredbom člana 165. stav 1. tačka 1. Zakona o radu propisano je da zaposleni može da bude privremeno udaljen sa rada, ako je protiv njega započeto krivično gonjenje u skladu sa zakonom zbog krivičnog dela učinjenog na radu ili u vezi sa radom, odredbom člana 167. stav 2. istog Zakona propisano je, da ako je protiv zaposlenog započeto krivično gonjenje zbog krivičnog dela učinjenog na radu ili u vezi sa radom udaljenje može da traje do pravnosnažnog okončanja tog postupka.

Imajući u vidu napred navedene norme, kod činjenica utvrđenih u postupku, da je tužilac zaposlen kod tuženog od ...2011. godine, da je privremeno udaljen sa rada rešenjima tuženog od ...2013. godine, od ....2014. godine i od ...2014. godine, zbog toga što je protiv njega započeto krivično gonjenje zbog krivičnog dela učinjenog na radu ili u vezi sa radom i to do pravnosnažnog okončanja krivičnog postupka, a sa radnog mesta ... koje je od strateškog značaja u organizacionom delu tuženog za funkcionisanje proizvodnog procesa, a kako nije moguće predvideti kada će se krivični postupak okončati, tuženi je ponudio tužiocu zaključenje Aneksa broj 10 ugovora o radu od ...2017. godine, za koje radno mesto je potreban isti stručne spreme kao i za prethodno radno mesto sa kojeg je tužilac premešten, to je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se utvrdi da je ništav Aneks broj 10 ugovora o radu od ...2017. godine neosnovan, imajući u vidu potrebe poslodavca da se radno mesto sa kojeg je tužilac udaljen još ...2014. godine popuni.

Iz izloženih razloga nižestepene presude su preinačene tako što je odbijen tužbeni zahtev kao neosnovan i odlučeno kao u stavu drugom izreke na osnovu odredbe člana 416. stav 1. ZPP.

Predsednik veća – sudija

Branislav Bosiljković, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić