Rev 5329/2021 3.1.4.17.1.2

Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 5329/2021
28.12.2022. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Dobrile Strajina, predsednika veća, Gordane Komnenić i Dragane Mirosavljević, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Zoran Jovanović, advokat iz ..., protiv tuženih BB iz ..., čiji je punomoćnik Dragan Vujović, advokat iz ... i VV iz ..., čiji je punomoćnik Nebojša Avlijaš, advokat iz ..., radi utvrđenja prava svojine, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 279/20 od 17.03.2021. godine, u sednici održanoj 28.12.2022. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 279/20 od 17.03.2021. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Staroj Pazovi P 991/17 od 14.11.2019. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno je prema tuženom BB da su nepokretnosti upisane u list nepokretnosti broj .. KO ... koji u naravi predstavljaju porodičnu stambenu zgradu spratnosti P+1+2 ukupne korisne stambene površine 300 m2 sagrađenoj na k.p. br. ... zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .. sagrađene zajedničkim radom i sredstvima tuženog BB i tužilje i da predstavljaju zajedničku imovinu tuženog BB i tužilje što je tuženi BB dužan priznati. Stavom drugim izreke, utvrđeno je da je tužilja prema tuženom BB po osnovu svog doprinosa u sticanju porodične stambene zgrade spratnosti P+1+2 ukupne korisne stambene površine 300 m2 sagrađene na k.p. br. .. zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .., kao zajednička imovina, suvlasnik u 4/10 dela nepokretnosti upisanih u list nepokretnosti broj .. KO ... koji u naravi predstavljaju porodičnu stambenu zgradu spratnosti P+1+2 ukupne korisne stambene površine 300 m2 sagrađene na k.p. br. .. zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .. što je tuženi VV dužan priznati i trpeti da se tužilja na osnovu ove presude upiše kao suvlasnik u 4/10 ovih nepokretnosti u katastarskom operatu koji se vodi kod RGZ SKN Stara Pazova u listu nepokretnosti broj .. KO ... . Stavom trećim izreke, odbijen je, kao neosnovan zahtev tužilje za oslobađanje od plaćanja sudskih taksi. Stavom četvrtim izreke, obavezani su tuženi da tužilji na ime troškova postupka plate 976.846,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od presuđenja do isplate.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 279/20 od 17.03.2021. godine, donetom nakon održane rasprave, stavom prvim izreke, žalbe tuženih su usvojene i prvostepena presuda preinačena tako što je odbijen zahtev tužilje kojim je tražila da se utvrdi prema tuženom BB, da su nepokretnosti upisane u list nepokretnosti broj .. KO ..., koja predstavlja porodičnu stambenu zgradu spratnosti P+1+2 korisne stambene površine 300 m2, sagrađene na k.p. br. .. zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .., sagrađene zajedničkim radom i sredstvima tuženog BB i tužilje i da predstavlja zajedničku imovinu tuženog BB i tužilje što je tuženi BB dužan priznati i da se utvrdi da je tužilja prema tuženom BB po osnovu svog doprinosa u sticanju porodične stambene zgrade spratnosti P+1+2 korisne stambene površine 300 m2, sagrađene na k.p. br. .. zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .., kao zajednička imovina, suvlasnik u 4/10 dela nepokretnosti upisane u list nepokretnosti broj .. KO ..., koje predstavljaju porodičnu stambenu zgradu spratnosti P+1+2 korisne stambene površine 300 m2, sagrađene na k.p. br. .. zemljište u građevinskom području površine 10 a 00 m2 u ..., ul. ... broj .., što je tuženi VV dužan priznati i trpeti da se tužilja na osnovu presude upiše kao suvlasnik u 4/10 navedenih nepokretnosti u katastarskom operatu, koji se vodi kod RGZ SKN Stara Pazova u listu nepokretnosti broj .. KO ... . Stavom drugim izreke, preinačena je odluka o troškovima postupka, tako što je tužilja obavezana da tuženom BB na ime troškova postupka plati 583.125,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate, a tuženom VV 583.125,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tužilje za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2. i člana 408. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“, br.72/11...18/20), Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija tužilje neosnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja i tuženi BB su bivši supružnici, koji su živeli u zajednici života počev od zaključenja braka ...1985. godine do avgusta 1992. godine, kada je zajednica života prestala odlaskom tužilje iz zajedničkog domaćinstva. Brak tužilje i tuženog BB je razveden pravnosnažnom presudum od ...1993. godine, kojom je zajedničko dete GG, rođen ...1986. godine poveren na negu, čuvanje i vaspitanje tužilji.

Tuženi VV je otac tuženog BB. Tuženi VV je bio u braku sa DD, majkom tuženog BB, sa kojom je zaključio brak 1961. godine. Tuženi VV je radni vek proveo zaposlen najpre u ..., a potom je duži niz godina bio zaposlen u ... u Beogradu, od kojeg poslodavca je 1976. godine dobio stan u ... u ul. ... broj .. . Za vreme dok je bio zaposlen u ... tuženi VV je proveo 20 godina na radu u inostranstvu, u Libiji, Iraku, Gabonu i Rusiji, a kao vozač kamiona šlepera prevozio je robu po celoj Evropi i Rusiji, ostvarujući sve vreme visoku zaradu delom u domaćem novcu, a delom u devizama. Penzionisan je 2000. godine. Od zarade ostvarene radom u inostranstvu tuženi VV je 1983. godine kupio parcelu broj .. površine 10 a 00 m2 u ... u ul. ... broj .., na kojoj je iste godine, svojim sredstvima započeo izgradnju predmetne stambene zgrade, tako što je ozidao podrum – suteren, koji se sastoji od četiri prostorije, dve sobe, garaže i špajza, koji je pokrio betonskom pločom, a potom kupio blokove za dalju izgradnju. Naredne, 1984. godine ozidao je prizemlje i pokrio ga betonskom pločom, sa identičnim rasporedom prostorija i površinom kao u suterenu. U toku 1985/1986. godine ozidao je treći nivo, odnosno spratni deo predmetne stambene zgrade i pokrio betonskom pločom. Nakon tog perioda tuženi VV je vozio kamion šleper samo za Rusiju, supruga mu se razbolela, zbog čega je ostvarivao nešto niže prihode i zbog čega je zastao sa završetkom izgradnje predmetne stambene zgrade, da bi tokom 1989/1990. godine postavio krov, s tim da je na trećem nivou ozidao potkrovlje. Sve radove na izgradnji predmetne stambene zgrade, građevinski materijal i angažovani radnici plaćeni su novčanim sredstvima tuženog VV.

Tužilja je u vreme zaključenja braka bila zaposlena u ... na administrativnim poslovima, sa srednjom stručnom spremom, a tuženi BB u servisu ..., a potom je početkom 1987. godine osnovao svoju samostalnu zanatsku radnju. Zarade tužilje i tuženog BB bile su približno iste, pa odnos ukupno ostvarenih prihoda zarade u tom periodu iznosi 52% na strani tuženog BB, a 48% na strani tužilje. Tužilja i tuženi BB, osim prihoda od zarade, koji su iznosili oko 300 DM mesečno, nisu imali druge prihode, nisu imali svoju posebnu imovinu, niti svoju ušteđevinu. Nakon zaključenja braka živeli su kao podstanari sve do leta 1991. godine, kada su zbog visokih troškova zakupnine, koji su dostigli mesečni iznos od 250 DM, bili primorani da pređu da žive u predmetnu porodičnu stambenu zgradu, gde su živeli do avgusta 1992. godine.

Predmetne nepokretnosti upisane su u list nepokretnosti broj .. KO ..., kao porodična stambena zgrada, broj zgrade 1, sagrađene na parceli broj .., zemljište pod objektom, površine 01a29m2 i voćnjak 3 klase površine 08a71m2, ukupne površine 10a00m2, u ..., ul. ... broj .. . Porodična stambena zgrada je ukupne korisne površine 326,42 m2, objekat je u listu nepokretnosti upisan kao P+O, a u stvarnosti je izgrađen objekat S+P+Pk, bez dozvole za gradnju. Objekat je izgrađen 80%. U dvorišnom delu se nalaze pomoćni objekti, radionica od 28 m2, radionica od 12 m2, radionica od 21 m2 i dve nadstrešnice. Tržišna vrednost predmetnih nepokretnosti je 9.794.382,73 dinara, od čega vrednost parcele 1.777.200,00 dinara, vrednost pomoćnih objekata 595.954,40 dinara, a vrednost predmetne stambene zgrade 7.421.228,33 dinara. Na dan prestanka bračne zajednice tužilje i tuženog BB, tržišna vrednost predmetnih nepokretnosti je iznosila 2.297.108,40 tadašnjih dinara.

Drugostepeni sud je nakon održane rasprave, preinačio prvostepenu presudu i odbio, kao neosnovan zahtev tužilje, primenom člana 171, 175, 180. i 195. Porodičnog zakona, sa obrazloženjem da predmetne nepokretnosti nisu zajednička imovina tužilje i tuženog BB, već vlasništvo tuženog VV, koji je od svoje zarade 1983. godine kupio predmetnu parcelu na kojoj je iste godine započeo izgradnju predmetne stambene zgrade, koju je gradio po etapama i koja je izgrađenlja 80%. Ovo, jer je utvrdio da je tuženi VV ostvrivao izuzetno visoku zaradu radeći u velikim privrednim društvima u inostranstvu, koju zaradu je delom primao u devizama, a delom u dinarima, i da je od tako ostvarene zarade kupio predmetnu parcelu i da je na istoj od svoje zarade mogao da izgradi predmetnu stambenu zgradu, koja je površine 300 m2. Drugostepeni sud je pri tome imao u vidu prihode tužilje i tuženog BB, kao i da su od zaključenja braka pa do leta 1991. godine živeli kao podstanari i da su zbog visokih troškova zakupnine bili primorani da pređu da žive u predmetnoj stambenoj zgradi, gde su živeli do avgusta 1992. godine, kao i da tužilja nije dokazala da je predmetna stambena zgrada izgrađena njihovim sredstvima, niti da je sticana u porodičnoj zajednici, niti da je građena za nju i tuženog BB, već da im je tuženi VV samo dozvolio da žive u njoj.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, drugostepeni sud je, suprotno navodima revizije, pravilno primenio materijalno pravo – odredbe Porodičnog zakona.

Imovina koju su supružnici stekli radom u toku trajanja zajednice života u braku predstavlja njihovu zajedničku imovinu, kako je to propisano članom 171. stav 1. Porodičnog zakona. Kada se ima u vidu navedena odredba Porodičnog zakona, odnosno šta predstavlja zajedničku imovinu supružnika i utvrđeno činjenično stanje, to je pravilan zaključak drugostepenog suda da predmetne nepokretnosti nisu zajednička imovina tužilje i tuženog BB, jer nisu stečene njihovim radom u toku trajanja zajednice života, već da se radi o imovini tuženog VV. Naime, kod utvrđenog da su tužilja i tuženi BB zasnovali zajednicu života ...1985. godine, kada su zaključili brak, koja zajednica života je trajala do avgusta 1992. godine, da su od zasnivanja bračne zajednice živeli kao podstanari do leta 1991. godine, kada su zbog visokih troškova zakupnine bili primorani da pređu da žive u predmetnu stambenu zgradu i da su imali približno iste prihode, oko 300 DM meseno svako od njih, pa kod utvrđenog da je tuženi VV bio zaposlen u ... i da je proveo 20 godina na radu u inostranstvu, u Libiji, Iraku, Gabonu i Rusiji, a kao vozač kamiona šlepera prevozio robu po celoj Evropi i Rusiji, ostvarujući sve vreme visoku zaradu delom u domaćem novcu, a delom u devizama, da je 1983. godine kupio predmetnu parcelu i iste godine na njoj započeo sa izgradnjom predmetne stambene zgrade, koju je etapno gradio, da je sve radove na izgradnji predmetne stambene zgrade, građevinski materijal i angažovane radnike plaćao tuženi VV, to je pravilno zaključio drugostepeni sud da predmetne nepokretnosti ne predstavljaju zajedničku imovinu tužilje i tuženog BB, već imovinu tuženog VV, te da tužilja i tuženi BB nisu učestvovali ni u njihovom sticanju (kupovini placa i izgradnji objekata).

S obzirom na to da predmetne nepokretnosti nisu zajednička imovina tužilje i tuženog BB, već imovina tuženog VV, to je pravilnom primenom materijalnog prava pravilno odlučio drugostepeni sud kada je odbio, kao neosnovan zahtev tužilje, sa kojih razloga su neosnovani navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Navodima revizije osporava se ocena dokaza što je bez uticaja na odlučivanje, jer je ocena dokaza u nadležnosti suda koji odlučuje po svom uverenju na osnovu savesne i brižljive ocene svakog dokaza zasebno, svih dokaza kao celine i na osnovu rezultata celokupnog postupka, koje će činjenice da uzme kao dokazane, na osnovu člana 8. ZPP, a tu odredbu Zakona je drugostepeni sud, pri oceni izvedenih dokaza, pravilno primenio.

Kako se ni ostalim navodima revizije ne dovodi u sumnju pravilnost pobijane presude, to Vrhovni kasacioni sud te navode nije posebno obrazlagao.

Sa napred navedenih razloga, a saglasno članu 414. stav 1. ZPP odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Dobrila Strajina, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić