Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, 49/13-US, 74/13-US, 55/14, 87/18 i 18/20) – u daljem tekstu: ZPP i utvrdio da revizija tužioca nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2) ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog na određeno vreme u periodu od 17.01.2018. do 31.12.2020. godine na poslovima ... na teritoriji Opštine Raška, po projektu, i to po osnovu ugovora o radu broj .. od 19.01.2018. godine, koji je zaključen za period od 17.01.2018. do 31.12.2018. godine, zatim po osnovu ugovora o radu broj .. od 31.12.2018. godine, koji je zaključen za period od 01.01.2019. do 31.12.2019. godine i po osnovu ugovora o radu broj .. od 31.12.2019. godine, koji je zaključen za period od 01.01.2020. do 31.12.2020. godine. Tuženi je u svojstvu izvršioca sa Opštinskom upravnom Opštine Raška, kao naručiocem, zaključio ugovor o javnoj nabavci usluga ..., JN 1/18 ( kod tuženog zaveden pod brojem 205 od 16.01.218. godine, a kod naručioca pod brojem 404-47/18-3 od 16.01.2018. godine) sa trajanjem do 31.12.2018. godine, zatim ugovor JN 144/18 ( kod tuženog zaveden pod brojem 65160 od 27.12.2018. godine, a kod naručioca pod brojem 404-2848/18-3 od 27.12.2018. godine) sa trajanjem do 31.12.2019. godine, kao i aneks ugovora o javnoj nabavci broj 8035 od 27.12.2019. godine kojim je pravno dejstvo produženo do 31.12.2020. godine, a sve po projektu PR 1102-002. Tuženi je sa tužiocem zaključio ugovor o radu broj .. od 31.12.2020. godine na određeno vreme zbog povećanog obima posla, takođe za obavljanje poslova ..., za period od 01.01.2021. do 28.02.2021. godine, ali ne za rad na projektu. Rešenjem tuženog broj .. od 26.02.2021. godine tužiocu je prestao radni odnos 28.02.2021. godine, zbog isteka roka na koji je zasnovan.

Kod tako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da se u konkretnom slučaju nisu stekli uslovi za preobražaj radnog odnosa iz određenog u neodređeno vreme, jer je tužilac po osnovu zaključenih ugovora radio kod tuženog na projektu, pri čemu je u svakom ugovoru bilo jasno definisano za koji period (određenu fazu ili deo projekta) se radni odnos zasniva.

Odlučujući o žalbi tužioca, drugostepeni sud je našao da nije bilo uslova za preobražaj radnog odnosa tužioca kod tuženog zbog toga što tužilac spada u kategoriju novih lica sa kojima tuženi nije mogao da zasnuje radni odnos na neodređeno vreme, imajući u vidu da je u spornom periodu bio na snazi Zakon o budžetskom sistemu, kao lex specialis, kojim je u članu 27e stav 34. bilo propisano da korisnici javnih sredstava ne mogu zasnivati radni odnos sa novim licima radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta do 31.12.2020. godine.

Članom 37. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, broj 24/05 ... 95/18) propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme, za zasnivanje radnog odnosa čije je trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba (stav 1); poslodavac može zaključiti jedan ili više ugovora o radu iz stava 1. ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva na period koji sa prekidima ili bez prekida ne može biti duži od 24 meseca (stav 2); ako je ugovor o radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena na koje je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na neodređeno vreme ( stav 6).

Odredbom člana 27e stav 34. Zakona o budžetskom sistemu („Službeni glasnik RS“, br. 54/09 ... 149/20) bilo je propisano da korisnici javnih sredstava ne mogu zasnivati radni odnos sa novim licima radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta do 31. decembra 2020. godine. Izuzetno od stava 34. ovog člana, radni odnos sa novim licima može se zasnovati uz saglasnost tela Vlade, na predlog nadležnog ministarstva, odnosno drugog nadležnog organa, uz prethodno pribavljeno mišljenje ministarstva ( stav 35).

Prema odredbi člana 105. Zakona o budžetskom sistemu, ako su odredbe drugih zakona odnosno propisa u suprotnosti sa ovim zakonom, primenjuju se odredbe ovog zakona.

Sledom navedenog, na tuženog kao korisnika javnih sredstava se do 31.12.2020. godine odnosila zabrana zapošljavanja novih lica radi popunjavanja slobodnih, odnosno upražnjenih radnih mesta, osim u izuzetnim okolnostima ( a što ovde nije slučaj), propisana odredbama Zakona o budžetskom sistemu, koji se u konkretnom slučaju, osnovom člana 105. tog zakona, primenjuje kao lex specialis u odnosu na Zakon o radu. Kako imperativne odredbe Zakona o budžetskom sistemu ne mogu biti derogirane pretpostavkom preobražaja radnog odnosa tužioca na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, neosnovan je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se utvrdi da je dana 27.01.2020. godine zasnovao radni odnos na neodređeno vreme kod tuženog JKP „Raška“ iz Raške, kao i zahtev tužioca za vraćanje na rad kod tuženog.

Imajući u vidu navedeno, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravilno su nižestepeni sudovi odbili tužbeni zahtev tužioca.

S obzirom na izloženo, Vrhovni kasacioni sud je našao da reviziju treba odbiti kao neosnovanu, pa je na osnovu člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u stavu prvom izreke.

Kako je revizija tužioca odbijena kao neosnovana, odbijen je i njegov zahtev za naknadu troškova revizijskog postupka, pa je na osnovu čl. 153. i 154. stav 1. ZPP odlučeno kao u stavu drugom izreke.

Zahtev tuženog za naknadu troškova odgovora na reviziju je odbijen na osnovu člana 154. stav 1. ZPP, jer to nisu troškovi potrebni za vođenje ove parnice, pa je odlučeno kao u stavu trećem izreke.

Predsednik veća – sudija

Katarina Manojlović Andrić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić