U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u periodu od 01.05.2016. godine do 31.03.2018. godine radio kod tuženog u Policijskoj stanici Lučani, koja se nalazi u Guči. Radi dolaska i odlaska sa posla putovao je na relaciji ...-Guča. Guča i selo ... nalaze se na teritoriji opštine Lučani. Za navedeni period tužiocu nisu isplaćeni troškovi prevoza, niti je tužena imala ugovorom organizovan prevoz zaposlenih sa bilo kojim autoprevoznikom. Tužilac potražuje naknadu troškova dolaska na rad i odlaska sa rada u visini cene mesečne karte, bez obzira koliko je radnih dana imao u svakom mesecu utuženog perioda. Mesečna karta za navedenu relaciju iznosi 4.800,00 dinara. Prema nalazu i mišljenju veštaka ekonomsko- finanskijske struke od 21.09.2020. godine, tužiocu je prema prvoj varijanti, koja je rađena na osnovu cene autobuske karte u jednom pravcu i broja dana dolazaka i povratka tužioca sa posla, ukupno bilo potrebno za troškove prevoza 108.500,00 dinara. Prema drugoj varijanti nalaza i mišljenja, koja je rađena na osnovu cene mesečne pretplatne autobuske karte od 4.800,00 dinara na navedenoj relaciji u utuženom periodu za dolazak i povratak sa posla tužiocu je bio potreban iznos od 110.400,00 dinara.

Imajući u vidu ovako utvrđeno činjenično stanje, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev tužioca i dosudio mu naknadu troškova u visini koja je iskazana u drugoj varijanti nalaza i mišljenja sudskog veštaka, primenom odredbi člana 118. stav 1. tačka 1. Zakona o radu, 189. Zakona o policiji i člana 1, 2. i 3. Pravilnika o uslovima za ostvarivanje prava za naknadu troškova.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu tako što je tužbeni zahtev tužioca odbio kao neosnovan, iz razloga što tužilac ima pravo na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada srazmerno ostvarenoj prisutnosti na radu, ali istu potražuje u visini pune cene mesečne karte za svaki mesec spornog perioda, bez obzira na broj dana provedenih na radu, što je suprotno članu 3. stav 1. tačka 3. Pravilnika o uslovima za ostvarivanje prava na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada Ministarstva unutrašnjih poslova.

Takav pravni stav drugostepenog suda Vrhovni kasacioni sud ne prihvata, te se osnovano u reviziji ukazuje da je zbog pogrešne primene materijalnog prava i činjenično stanje ostalo nepotpuno utvrđeno.

Odredbom čl. 118 st. 1. tačka 1. Zakona o radu propisano je da zaposleni ima pravo na naknadu troškova u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu, za dolazak i odlazak sa rada u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju, ako poslodavac bnije obezbedio sopstveni prevoz.

Odredbom člana 189. stav 1. Zakona o policiji („Službeni glasnik RS“ broj 6/2016), koji je važio u utuženom periodu, propisano je da zaposleni ima pravo na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada u visini troškova samo na teritoriji opštine ili grada zaposlenja. Izuzeci su propisani st. 2. navedenog člana u slučaju da: 1)da je aktom organa lokalne samouprave, odnosno grada omogućen zaposlenima dolazak i odlazak sa rada bez naknade ili 2) da je zaposlenom organizovan službeni prevoz (besplatan) za potrebe dolaska i odlaska sa rada.

Pravilnikom o uslovima za ostavrivanje prava na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada u MUP-u („Službeni glasnik RS“ broj 42/14, koji je bio u primeni u spornom periodu), propisano je da se zaposlenom u Ministarstvu unutrašnjih poslova u cilju naknade troškova za dolazak i odlazak sa rada, isplaćuje naknada troškova prevoza za dolazak na rad i odlazak sa rada u visini cene mesečne pretplatne karte u gradskom, prigradskom, odnosno međugradskom saobraćaju, odnosno u visini cene pojedinačne prevozne karte na mesečnom nivou u javnom saobraćaju (član 1), da se isplata naknade troškova prevoza vrši u tekućem mesecu za prethodni mesec (član 2), da se smatra da zaposleni ostvaruje pravo na naknadu troškova prevoza: ukoliko nema obezbeđeno službeno vozilo dato na lično zaduženje, ukoliko ne postoji redovan prevoz na rad i odlazak sa rada i ukoliko se ne nalazi na godišnjem odmoru, plaćenom ili neplaćenom odsustvu, službenom putu, bolovanju i u svim drugim slučajevima odsustva sa rada (član 3. stav 1. tačka 1-3), da se policijskom službeniku naknađuju troškovi prevoza ukoliko u skladu sa odlukom lokalne samouprave ne ostvaruje uslugu prevoza bez naknade (član 3. stav 2), kao i da zaposlenom u Ministarstvu koji ima prebivalište/boravište/mesto rada na teritoriji koja ima ustanovljen sistem pretplatne mesečne karte za javni gradski, prigradski ili međugradski prevoz i gde taj vid prevoza pokriva relaciju mesta prebivališta/boravišta – mesto rada, isplaćuje se novčana protivvrednost cene odgovarajuće pretplatne mesečne karte, prevoznika po izboru zaposlenog (član 4) i da zaposlenom u Ministarstvu koji ima prebivalište/boravište/mesto rada na teritoriji koja nema ustanovljen sistem pretplatne mesečne karte za javni, gradski, prigradski ili međugradski prevoz, već se prevoz ostvaruje kupovinom pojedinačnih prevoznih karata gde taj vid prevoza pokriva relaciju mesto prebivališta/boravišta-mesto rada, isplaćuje se novčana protivvrednost zbira cena pojedinačnih prevoznih karata, prevoznika po izboru zaposlenog, u principu stvarnog troška srazmerno ostvarenoj prisutnosti na poslu, što se utvrđuje uvidom u delovodnik rada, odnosno drugim odgovarajućim evidencijama, overenim od strane nadeležnog rukovodioca (član 5).

U konkretnom slučaju nije sporno pravo tužioca na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada, ali je sporna visina istih, koji se dosuđuju u visini stvarnih troškova srazmerno ostvarenoj prisutnosti na radu, što se utvrđuje uvidom u delovodnik rada, odnosno drugim evidencijama poslodavca, a sve shodno navedenom članu 189. stav 1. Zakona o policiji i Pravilniku o uslovima za ostvarivanje prava na naknadu troškova za dolazak i odlazak sa rada u MUP-u.

Zbog navedenog, osnovani su revizijski navodi da drugostepeni sud nije pravilno primenio napred citirane odredbe zakona i pravilnika, jer nije cenio nalaz i mišljenje veštaka koristeći ovlašćenje iz člana 383. stav 3. ZPP i po potrebi upotpunio činjenično stanje, na koji način bi utvrdio stvarne troškove prevoza tužioca srazmerno ostvarenoj prisutnosti na radu. Iz navedenih razloga, drugostepena presuda je morala biti ukinuta.

U ponovnom postupku, drugostepeni sud će postupiti po iznetim primedbama ovog suda, nakon čega će ponovo odlučiti o tužbenom zahtevu tužioca pravilnom primenom materijalnog prava.

Ukinuta je i odluka o troškovima postupka, jer ista zavisi od konačnog ishoda parnice.

Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je primenom člana 416. stav 2. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Marina Milanović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić