OBAVEZUJE SE tužena da na ime troškova postupka isplati tužiocu iznos od 95.716,00 dinara u roku od 15 dana od prijema ove presude sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž1 2108/22 od 10.05.2022. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vranju P1 608/2021 od 24.02.2022. godine kojom je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu na ime potraživanja koje ima prema Zdravstvenom centru u Vranju po rešenju Osnovnog suda u Vranju II 664/18 od 06.03.2018. godine isplati iznose bliže označene u izreci presude sa zakonskom zateznom kamatom po mesečnom dospeću do isplate, kao i da mu na ime troškova parničnog postupka u predmetu P1 528/2017 isplati iznos od 17.082,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na iznos od 13.500,00 dinara počev od 03.11.2017. godine konačne isplate i na ime troškova izvršnog postupka u predmetu II 664/2018 u iznos od 6.796,00 dinara i kojom je obavezan tužilac da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 19.500,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je, zbog pogrešne primene materijalnog prava, blagovremeno izjavio reviziju predviđenu članom 404. ZPP (posebna revizija).

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, u ovom sporu potrebno je dozvoliti odlučivanje o posebnoj reviziji, jer priložene odluke revizijskog suda u istim ili bitno istovetnim činjenično-pravnim sporovima potvrđuju neujednačenu sudsku praksu.

Iz tog razloga, na osnovu člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku(„Službeni glasnik RS“, br. 72/11 ... 18/20, u daljem tekstu ZPP), odlučeno je kao u prvom stavu izreke.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija tužioca osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju proizlazi da je tužilac bio u radnom odnosu u Zdravstvenom centru Vranje, koji mu, kao poslodavac, nije isplatio troškove prevoza za dolazak i odlazak sa rada za period od marta 2014. godine do novembra 2014. godine, što je utvrđeno na osnovu poravnanja koje je zaključeno pred Osnovnim sudom u Vranju 02.10.2017. godine u predmetu P1 528/2017. Nakon toga tužilac je podneo predlog za izvršenje na osnovu koje je doneto rešenje o izvršenju II 664/2018 od 06.03.2018. godine, kojim je određeno izvršenje na novčanim sredstvima izvršnog dužnika Zdravstvenog centra Vranje. Doneto rešenje o izvršenju sprovodi javni izvršitelj Aleksandar Nikolić u predmetu II 431/2018. Tokom postupka je takođe utvrđeno da rešenje o izvšrenju i zaključak javnog izvršitelja o sprovođenju izvršenja, po dostavljanju Narodnoj banci Srbije, Organizaciji za prinudnu naplatu nije sprovedeno u roku od 15 dana. Dana 12.08.2019. godine izvršni poverilac se preko punomoćnika obratio javnom izvršitelju sa zahtevom za promenu sredstava i predmeta izvršenja, tako da se izvršenje ima sprovesti na novčanom potraživanju izvršnog dužnika, te da se naloži dužnikovim dužnicima da potraživanje isplate na račun izvršitelja Aleksandra Nikolića i da se zabrani dužnikovim dužnicima da raspolažu novčanim sredstvima sve do konačnog namirenja izvršnog poverioca. Druge radnje nakon toga nisu preduzimane. Tužilac navedeno potraživanje prema izvršnom dužniku nije namirio. Tokom postupka utvrđeno je da je račun Zdravstvenog centra Vranje od 14.04.2016. godine neprekidno u blokadi 1797 dana. Osnivač Zdravstvenog centra Vranje je Republika Srbija – Ministarstvo zdravlja i finansira se iz različitih izvora, i to pretežno iz ustupljenih javnih prihoda tj. iz sredstava dobijenih od strane Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje - Filijale u Vranju .

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da u ovom slučaju nema mesta primeni člana 14. stav 3. Zakona o stečaju i obavezi tužene države (osnivača Zdravstvenog centra Vranje) na isplatu tužiočevog novčanog potraživanja. Po stanovištu sudova, izvršni postupak protiv izvršnog dužnika Zdravstvenog centra Vranje još uvek je u toku, a iz dokaza koje je tužilac predložio nije nesumnjivo da ne postoji mogućnost naplate njenog novčanog potraživanja u izvršnom postupku.

Izloženo pravno stanovište nižestepenih sudova nije pravilno.

Odredbom člana 14. stav 1. Zakona o stečaju ( „Službeni glasnik RS“ broj 104/2009... 95/2018), pored ostalog, propisano je da se stečajni postupak ne sprovodi ni prema pravnim licima čiji je osnivač Republika Srbija, Autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave, a koja se isključivo ili pretežno finansiraju kroz ustupljene javne prihode ili iz republičkog budžeta, odnosno budžeta autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave. Prema stavu 3. navedene odredbe, za obaveze pravnog lica nad kojim se u skladu sa stavom 1. tog člana ne sprovodi stečajni postupak, solidarno odgovaraju njihovi osnivači.

Poštujući ovu zakonsku odredbu, kod utvrđene činjenice da tužilac svoje novčano potraživanje ne može naplatiti, jer se izvršni dužnik nalazi u neprekidnoj blokadi od 14.04.2016. godine i da se nad njim ne može sprovesti postupak stečaja, tužena solidarno odgovara za dugove izvršnog dužnika čiji je osnivač i koji se pretežno finansira kroz ustupljene javne prihode iz Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje. Dakle, solidarna odgovornost tužene za obaveze Zdravstvenog centra u Vranju, čiji je osnivač, postoji na osnovu citirane odredbe Zakona o stečaju u slučaju kada su ispunjeni materijalno-pravni uslovi za otvaranje stečajnog postupka, što je i trajnija nesposobnost dužnika za plaćanje. Zbog toga su nižestepeni sudovi pogrešno primenili materijalno pravo kada su zaključili da je uslov za odgovornost tužene okončanje izvršnog postupka, odnosno njegova obustava iz razloga predviđenih članom 129. stav 1. tačke 6. i 7. Zakona o izvršenju i obezbeđenju.

Sledstveno izloženom, na osnovu člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u drugom stavu izreke.

Odluka o troškovima postupka, sadržana u trećem stavu izreke, doneta je na osnovu člana 165. stav 2. u vezi sa članovima 153. stav 1. i 154. stav 1. ZPP. Tužiocu su dosuđeni troškovi postupka za sastav tužbe u iznosu od 9.000,00 dinara, dva održana ročišta po 10.500,00 dinara i jedno neodržano ročište od 6.000,00 dinara, troškovi veštačenja 7.000,00 dinara, sastav žalbe u iznosu od 18.000,00 dinara i revizije u iznosu od 18.000,00 dinara; troškovi sudske takse za tužbu, žalbu i drugostepenu odluku po 2.388,00 dinara, troškovi revizije i odluke po reviziji po 4.776,00 dinara ili sve ukupno 95.716,00 dinara. Visina troškova određena je prema vrednosti predmeta spora, primenom Advokatske i Taksene tarife. O traženoj zateznoj kamati na troškove postupka, odlučeno je primenom člana 277. stav 1. i člana 324. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima.

Predsednik veća - sudija

Vesna Subić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić