U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužilaca AA i BB, oboje iz ..., čiji je punomoćnik Ružica Nikolić, advokat iz ..., protiv tuženog VV iz ..., čiji je punomoćnik Miloš Vujisić, advokat iz ..., radi utvrđenja prava svojine, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1054/23 od 10.05.2023. godine, u sednici održanoj 13.03.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1054/23 od 10.05.2023. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 1054/23 od 10.05.2023. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Osnovnog suda u Jagodini P 647/2022 od 20.02.2023. godine, ispravljena rešenjem tog suda od 13.09.2023. godine, u delu kojim je utvrđeno da su tužioci po osnovu sopstvene gradnje vlasnici sa obimom udela od po ½ na nepokretnostima, stambenom objektu – porodičnoj stambenoj zgradi (većem objektu), objekat sagrađen bez odobrenja za gradnju, označen pod brojem 3, koji se sastoji od suterena, prizemlja, sprata i potkrovlja, površine u osnovi 108 m2, neto površine 401,12 m2, bruto površine 462,68 m2, čiji se deo površine od 107 m2 nalazi na katastarskoj parceli ... na mzv. „...“ u KO ..., u merama i granicama bliže označenim dimenzijama i načinom prostiranja u prirodi; tuženi obavezan da trpi upis prava svojine na navedenim nepokretnostima, objektu i zemljištu u navedenim merama i granicama u obimu udela tužilaca od po ½ u svim javnim knjigama o nepokretnostima kod SKN Jagodina; kao i da tužiocima solidarno nadoknadi parnične troškove od 867.020,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava i bitne povrede odredaba parničnog postupka učinjene pred drugostepenim sudom.

Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 10/23) Vrhovni sud je utvrdio da je revizija neosnovana.

U postupku donošenja pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a revizijom se ne konkretizuju bitne povrede postupka učinjene od strane drugostepenog suda koje bi bile od uticaja na zakonitost i pravilnost pobijane presude.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužioci su supružnici. Tuženi, rođeni brat tužioca AA, nasledio je spornu imovinu od zajedničkog oca GG, koji je umro u toku ove parnice. Pokojni GG bio je vlasnik parcele .. na čijem delu, koji se aktuelno vodi kao katastarska parcela broj .., su do 2003. godine uz njegovu saglasnost tužioci sagradili, bez odobrenja za gradnju spornu nepokretnost sopstvenim sredstvima. Na objektu koji je sagrađen na parceli broj .., dobijenoj deobom parcele broj .., po pravnom osnovu nasleđa tuženi je isključivi vlasnik.

Sa polazištem na ovako utvrđene činjenice, nižestepeni sudovi nalaze da su tužioci vlasnici spornih nepokretnosti po pravnom osnovu gradnje u smislu odredbi članova 20. i 24. stav 1. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa.

Pobijanu presudu drugostepeni sud zasnova na činjenicama utvrđenim od strane prvostepenog suda, čija pravilnost po odredbi člana 407. stav 2. ZPP ne može biti predmet pobijanja u revizijskom postupku.

Prema članu 24. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, lice koje može izgraditi zgradu ili drugu građevinu (građevinski objekat) na zemljištu na koje drugi ima pravo svojine (graditelj), stiče pravo svojine i na zemljištu na kome je izgrađen građevinski objekat, kao i na zemljištu koje je neophodno za redovnu upotrebu tog građevinskog objekta, ako nije znalo, niti moglo znati da gradi na tuđem zemljištu, a vlasnik zemljišta je znao za izgradnju i nije se odmah usprotivio (stav 1.); vlasnik zemljišta ima pravo da za vreme od tri godine od dana saznanja za završenu gradnju, a najkasnije u vreme od deset godina od završene izgradnje, traži da mu graditelj naknadi vrednost zemljišta u visini njegove prometne cene u vreme donošenja sudske odluke (stav 2.).

U konkretnom slučaju, razjašnjeno je da su tužioci u skladu sa porodičnim dogovorom pre gradnje porušili staru kuću uz saglasnost pokojnog GG kao vlasnika nepokretnosti, da je sporna kuća sagrađena do 2003. godine isključivo sredstvima tužilaca, ali da nije istaknuta u javnoj evidenciji nepokretnosti.

Članom 1. Zakona o nasleđivanju („Službeni glasnik RS“ br. 46/95 ... 6/2015) propisano je da se nasleđuje zaostavština (stav 1.), a da zaostavštinu čine sva nasleđivanju podobna prava koja su ostaviocu pripadala u trenutku smrti (stav 2.).

Sporna nepokretnost bez sumnje nije ulazila u imovinu pokojnog GG, koju je u ostavinskom postupku nasledio tuženi, po kom pravnom osnovu se upisao u javnoj evidenciji nepokretnosti kao njen vlasnik. Pošto je tužba podneta 19.09.2006. godine za života pokojnog GG, sledi da je tuženi kao lice koje ga je nasledilo pasivno legitimisan u ovoj parnici. Ne mogu se prihvatiti navodi revizije da su svi naslednici pokojnog GG nužni suparničari u ovoj parnici, pošto iz utvrđnog činjeničnog utvrđenja proizilazi da je tuženi sa osnovom u rešenju ostavinskog suda stekao svojinu kao isključivi vlasnik i aktuelno je u javnoj knjizi evidentiran kao vlasnik nepokretnosti.

Iz iznetih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Jelica Bojanić Kerkez,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić