U postupku nije učinjena bitna povreda iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnom presudom prvostepenog suda (donetom u ovoj parnici) P2 767/19 od 01.06.2021. godine, razveden je brak stranaka, maloletna deca (ćerka VV i sin GG) poverena su ocu na samostalno vršenje roditeljskog prava, i uređeni su lični odnosi maloletne dece sa majkom, a odluka o izdržavanju sadržana u navedenoj presudi ukinuta je od strane drugostepenog suda i predmet vraćen na ponovno suđenje. Maloletna deca stranaka (ćerka VV i sin GG) imaju 12 godina. Pored školskih aktivnosti, imaju i vanškolske aktivnosti (ćerka trenira odbojku, a sin trenira košarku), a osim toga imaju hobije. Tužilac je vlasnik firme „DD“ DOO, prijavljen je na minimalnu zaradu, iako realno ostvaruje zaradu u proseku od oko 100.000,00 do 150.000,00 dinara mesečno, od kojih prihoda podmiruje troškove života za sebe i maloletnu decu. Živi u roditeljskoj kući, u posebnom domaćinstvu, ne plaća kiriju, režijske troškove plaća u letnjim mesecima oko 10.000,00 dinara (struja, voda i ostale komunalije), a u zimskom periodu oko 14.000,00 do 30.000,00 dinara. Nema upisanih nepokretnosti na svoje ime. Pored maloletne dece, nema zakonsku obavezu da izdržava druga lica. Tužena je zaposlena u ..., a angažovana je i za obavljanje poslova saradnika u ... . Ostvaruje zaradu od 99.470,72 dinara. Živi u stanu od 60 m2, koji je u njenom vlasništvu, a za režijske troškove izdvaja oko 15.000,00 do 18.000,00 dinara mesečno. Pored ovog stana nema drugih nepokretnosti upisanih na svoje ime i nema drugih obaveza izdržavanja osim prema maloletnoj deci VV i GG.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je delimično usvojio tužbeni zahtev tužioca obavezujući tuženu da doprinosi izdržavanju zajedničke maloletne dece u iznosima od 10.000,00 dinara mesečno za svako dete, počev od 20.04.2021. godine, pa ubuduće dok za to postoje zakonski uslovi (tužba je podneta 04.07.2019. godine), dok je odbio kao neosnovan tužbeni zahtev za veće iznose od dosuđenih a do traženih iznosa od 20.000,00 dinara za svako dete, pozivajući se na odredbe članova 154. stav 1., 160. i 162. stav 3. Porodičnog zakona. Ovo stoga što je za podmirenje mesečnih potreba maloletne dece parničnih stranaka, imajući u vidu njihov uzrast (12 godina) i uobičajene životne potrebe (ishrana, higijena, nabavka odeće i obuće, kupovina knjiga, časovi nemačkog, režijski troškovi domaćinstva u kojem žive, vanastavne aktivnosti) neophodno izdvojiti oko 22.000,00 dinara po detetu. Imao je u vidu standard života kojim žive roditelji, njihove mogućnosti da doprinose izdržavanju dece i s tim u vezi njihova primanja, da su oboje u stalnom radnom odnosu, da nemaju obavezu plaćanja zakupnine za stanovanje, osim režijskih troškova domaćinstva (koje obe stranke plaćaju u približno istim mesečnim iznosima), da tužilac ostvaruje nešto veća mesečna primanja od tužene, ali da njegova uloga kao oca u staranju o maloletnoj deci nije samo materijalna, već se on svakodnevno brine o deci, što se ima računati kao njegov doprinos, imajući u vidu usvojen širok model viđanja dece sa majkom kao roditeljem sa kojim deca ne žive. Stoga je zaključio da tužena treba da doprinosi izdržavanju dece sa nižim iznosom u odnosu na tužioca, odnosno sa dosuđenim iznosima i to počev od dana kada je istaknut zahtev za izdržavanje maloletne dece 20.04.2021. godine dok za to postoje zakonski uslovi, pozivajući se na odredbu člana 278. stav 1. Porodičnog zakona. Imao je u vidu da je majka potrebe dece opredelila u većem iznosu na mesečnom nivou nego otac, ali je našao da nisu realno iskazane budući da deca prema usvojenom modelu viđanja svakako manji broj dana u mesecu provode sa majkom nego sa ocem, osim školskih raspusta, pri čemu tužena ima i finansijsku podršku svog oca radi podmirenja troškova dece u iznosu od 150 evra mesečno. Prilikom donošenja odluke imao je u vidu i minimalnu sumu izdržavanja – sumu koju kao naknadu za hranjenike odnosno za lice na porodičnom smeštaju periodično određuje Ministarstvo nadležno za porodičnu zaštitu (u vreme presuđenja 40.846,00 dinara mesečno).

Drugostepeni sud je prihvatio date razloge prvostepenog suda, nalazeći da je prvostepeni sud pravilno cenio potrebe maloletne dece stranaka, mogućnosti oba roditelja da doprinose izdržavanju maloletne dece, pravilno nalazeći da su potrebe maloletne dece na mesečnom nivou 22.000,00 dinara za svako dete, imajući u vidu njihov uzrast i osnovne životne potrebe, kao i da imaju vannastavne aktivnosti, pozivajući se na član 67. Porodičnog zakona. Uzeto je u obzir da je usvojen širok model viđanja maloletne dece sa tuženom kao majkom, zbog čega provode dosta vremena mesečno kod nje, u kom periodu im ona obezbeđuje osnovne životne potrebe.

Po oceni Vrhovnog suda, pobijanom odlukom ispravno su ocenjene sve relevantne okolnosti propisane odredbama člana 160 Porodičnog zakona, koje su od uticaja na odluku o visini izdržavanja maloletne dece i to prema njihovom uzrastu i mesečnim potrebama, kao i prema mogućnostima tužene kao dužnika izdržavanja da doprinosi njihovom izdržavanju.

Suprotno navodima revizije, drugostepeni sud je cenio činjenicu da je usvojen široki model održavanja ličnih odnosa maloletne dece sa majkom kao roditeljem sa kojim deca ne žive. Nije tačna tvrdnja da maloletna deca provode sa majkom jednak broj dana u toku godine kao i sa ocem, u kom periodu ona zadovoljava sve njihove potrebe, kako one redovne, tako i vanredne. Naime, maloletna deca prema navedenoj pravnosnažnoj sudskoj odluci u toku školske godine sa majkom provode oko 11 dana mesečno, a preostali period provode sa ocem, dok tokom raspusta provode jednak broj dana. Činjenica da majka u onim danima kada deca sa njom provode vreme podmiruje sve njihove potrebe, nema uticaj na drugačiju odluku u ovoj pravnoj stvari iz razloga što je prema iskazu zakonskog zastupnika maloletne dece odeća dece koju im kupuje majka ostaje u tom domaćinstvu, zbog čega je prinuđen da im kupi drugu odeću koju će nositi u domaćinstvu u kojem žive sa ocem, što ukazuje na neophodnost određivanja sume izdržavanja neophodne za podmirenje redovnih potreba maloletne dece.

U preostalom delu revizijom tužene se osporava utvrđeno činjenično stanje, što po članu 407. stav 2. ZPP ne može biti revizijski razlog.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković