Tuženi je podneo odgovor na reviziju tužioca sa zahtevom za naknadu troškova.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 399. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 125/04 i 111/09) koji se primenjuje na osnovu člana 506. stav 1. ZPP, („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 18/20 i 10/23 – drugi zakon) i utvrdio da revizija nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je bio u radnom odnosu kod tuženog i 09.03.1987. godine na svom radnom mestu zadobio je povredu na radu kojom prilikom mu je otkinut deo domalog prsta desne ruke. Presudom Opštinskog suda u Kladovu P 481/93 od 20.10.1993. godine, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i tuženi obavezan da mu na ime naknade štete u vidu razlike između primanja koja bi tužilac ostvario po osnovu rada kao ... i mesečnog iznosa invalidske penzije za period od 01.02.1990. godine do 30.06.1993. godine uz umanjenje od 10% isplati iznos od 22.101,00 dinar, a takođe je obavezan da od 01.07.1993. godine iz istog osnova za ubuduće isplati razliku primanja koju bi tužilac ostvario na poslovima ... mesečno i mesečnog iznosa invalidske penzije umanjeno za 10% sa zakonskom zateznom kamatom od dospeća svake rate do isplate uz obavezu tužioca da tuženom blagovremeno dostavi ček, kao dokaz o visini primljene penzije. Dopunskom presudom istog suda P 481/93 od 18.11.1993. godine tuženi je obavezan da tužiocu dosuđeni iznos od 22.101,00 dinar isplati sa kamatom koja teče od 03.07.1993. godine do isplate na koji način je dopunjena izreka prvostepene presude od 20.10.1993. godine. Tužilac je 13.05.1994. godine, podneo predlog za izvršenje na osnovu navedenih pravnosnažnih presuda tražeći da se odredi izvršenje radi naplate troškova postupka, kamate i glavnog duga. Rešenjem o izvršenju Opštinskog suda u Kladovu I 186/95 od 05.07.2004. godine, određeno je izvršenje protiv izvršnog dužnika, ovde tuženog na osnovu navedenih pravnosnažnih presuda radi isplate dugovanog iznosa od 10.920,21 dinar sa zakonskom zateznom kamatom od 01.01.2004. godine do isplate, a na ime manje isplaćene razlike između iznosa invalidske penzije i primanja koja bi tužilac ostvario po osnovu rada kao ... i isplate razlike po tom osnovu za vremenski period bliže označen u tim presudama. Rešenjem Opštinskog suda u Kladovu Ipv 71/04 od 16.09.2004. godine, odbijen je kao neosnovan prigovor tužioca, kao poverioca i prigovor njegovog punomoćnika koji su izjavljeni protiv rešenja o izvršenju I 186/95 od 05.07.2004. godine. Utvrđeno je da je u postupku izvršenja navedenih pravnosnažnih sudskih odluka izveden dokaz veštačenjem od strane Ekonomskog fakulteta u Nišu, Instituta za ekonomsko istraživanje koji je u svom nalazu i mišljenju od 19.01.2004. godine, zaključio da je tuženi u obavezi da tužiocu isplati 10.920,01 dinar, u skladu sa nalogom Vrhovnog suda Srbije Gzz 45/02 , te je na osnovu tog nalaza i doneto rešenje Opštinskog suda u Kladovu I 186/95 od 05.07.2004. godine, koje je zatim potvrđeno rešenjem Ipv 71/04 od 16.09.2004. godine. Navedeni iznos je isplaćen tužiocu u trenutku kada više nije bilo hiperinflacije, kada je uveden novi dinar i proglašena konvertibilnost novog dinara tako da je kurs dinara fiksiran za nemačku marku u odnosu 1:1 što proizilazi iz iskaza sudskog veštaka, kao i da je tuženi vršio isplate tužiocu na ime rente u vidu razlike između invalidske penzije koju je primao i zarade koju bi ostvarivao na radu kod tuženog do 2010. godine, kada je ispunio uslove za starosnu penziju.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su odbili tužbeni zahtev tužioca za naknadu štete, nalazeći da je tužiočevo potraživanje po navedenim pravnosnažnim sudskim odlukama isplaćeno u izvršnom postupku, tako što je izvršeno vrednovanje dejstva inflacije i isplaćen revalorizovani iznos od 10.921,00 dinar, a zatim je tuženi svoju obavezu uredno izvršavao u periodu kada nije bilo hiperinflacije (čime bi novčana vrednost bila obezvređena) do odlaska tužioca u starosnu penziju, pa tužilac nema pravo na naknadu inflatorne štete u traženom iznosu na osnovu odredaba članova 154, 189. i 190. Zakona o obligacionim odnosima. Ukazivanje tužioca na dugo trajanje parničnog i izvršnog postupka, kao jedan od razloga za obezvređivanje novčanog potraživanja koje je dosuđeno tužiocu pravnosnažnim presudama, po stanovištu nižestepenih sudova nije osnov odgovornosti tuženog kao poslodavca, niti postoji uzročno-posledična veza između radnje ili propuštanja tuženog i eventualne štete.

Po oceni Vrhovnog suda neosnovano se revizijom tužioca ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Prema članu 278. stav 2. Zakona o obligacionim odnosima, ako je šteta koju je poverilac pretrpeo zbog dužnikovog zadocnjenja veća od iznosa koji bi dobio na ime zatezne kamate on ima pravo zahtevati razliku do potpune naknade štete. Sud će, uzimajući u obzir i okolnosti koje su nastupile posle prouzrokovanja štete dosuditi naknadu u iznosu koji je potreban da se oštećenikova materijalna situacija dovede u ono stanje u kome bi se nalazila da nije bilo štetne radnje ili propuštanja (član 190.ZOO). Inflatorna šteta je, dakle, ona šteta koja nastaje u uslovima visoke inflacije, a zatezna kamata tu štetu ne može da pokrije, pri čemu je smisao naknade da sačuva vrednosnu supstancu novčane obaveze.

U konkretnom slučaju prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužiočevo potraživanje po navedenim pravnosnažnim sudskim odlukama isplaćeno je u izvršnom postupku, tako što je u tom postupku izvršeno vrednovanje dejstva inflacije i isplaćen revalorizovani iznos od 10.921,00 dinar, a zatim je tuženi svoju obavezu po presudama izvršavao u periodu kada nije bilo delovanja hiperinflacije do odlaska tužioca u starosnu penziju. Revizijskim navodima tužioca se ukazuje da je reč o inflatornoj šteti nastaloj usled delovanja hiperinflacije 1993. godine, što je opštepoznata činjenica i što je dovelo do toga da se iznos dosuđen pravnosnažnim presudama Opštinskog suda u Kladovu potpuno obezvredi. Međutim, pozivanjem na pogrešnu primenu materijalnog prava revizijskim navodima se zapravo osporava utvrđeno činjenično stanje i činjenični zaključak da je u izvršnom postupku izvršeno vrednovanje dejstva inflacije i isplaćen revalorizovani iznos dosuđenog iznosa na osnovu obavljenog veštačenja. Kako se prema članu 398. stav 2. ZPP, revizija ne može izjaviti zbog pogrešno ili nepotupuno utvrđenog činjeničnog stanja, to su ovi revizijski navodi ocenjeni kao irelevantni u konkretnom slučaju.

Imajući u vidu izneto, na osnovu člana 405. ZPP Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Zahtev tuženog za naknadu troškova odgovora na reviziju je odbijen, na osnovu člana 150. i 161. stav 1. ZPP, jer ovo nisu bili potrebni troškovi za vođenje parnice.

Predsednik veća – sudija

Dragana Marinković, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković