U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branka Stanića, predsednika veća, Tatjane Matković Stefanović i Tatjane Miljuš, članova veća, u parnici po tužbi tužioca Preduzeće za projektovanje, inženjering i konsalting ELKOMS DOO Beograd, Južni bulevar br. 144/303a, čiji je punomoćnik Duško Lišanin, advokat u ..., protiv tuženog Društvo sa ograničenom odgovornošću za izgradnju i inženjering P.A.B. COMPANY Vršac, ul. Sinđelićeva br. 2, čiji je punomoćnik Nemanja Vasiljević, advokat u ..., radi duga, vrednost predmeta spora 14.636.075,21 dinara, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Privrednog apelacionog suda Pž 6268/19 od 14.10.2020. godine, u sednici veća održanoj dana 22.04.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Privrednog apelacionog suda Pž 6268/19 od 14.10.2020. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Privrednog suda u Pančevu P 284/2018 od 19.09.2019. godine održano je na snazi rešenje o izvršenju Privrednog suda u Pančevu Iiv. br.384/18 od 31.08.2018. godine u delu u kojem je tuženi kao dužnik obavezan da tužiocu kao poveriocu u roku od 8 dana isplati iznos od 14.636.075,21 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na taj iznos počev od 03.06.2018. godine pa do isplate, kao i troškove izvršenja u iznosu od 145.093,00 dinara, te je obavezan tuženi da tužiocu na ime naknade troškova parničnog postupka isplati iznos od 586.780,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude pa do isplate.

Presudom Privrednog apelacionog suda Pž 6268/19 od 14.10.2020. godine odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena prvostepena presuda.

Protiv pravosnažne drugostepene presude tuženi je izjavio blagovremenu i dozvoljenu reviziju, zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. u vezi člana 390. Zakona o parničnom postupku učinjene pred drugostepenim sudom i zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu po odredbi člana 408. Zakona o parničnom postupku („Sl. glasnik RS“, br.72/11... 18/20) Vrhovni kasacioni sud je odlučio da revizija tuženog nije osnovana.

Pobijana presuda je doneta bez bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju se u revizijskom postupku pazi po službenoj dužnosti. Nisu osnovani revizijski navodi tuženog kojima se ukazuje da je drugostepena odluka doneta uz bitnu povredu odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 1, u vezi sa članom 390. Zakona o parničnom postupku. Revident smatra da drugostepeni sud nije mogao odbiti žalbu i potvrditi prvostepenu presudu po odredbi člana 390. Zakona o parničnom postupku, kada nije utvrđeno da li postoji istovetnost potpisa tadašnjeg zakonskog zastupnika tuženog sa potpisom koji se nalazi na spornoj privremenoj situaciji, niti kvantitet i kvalitet izvedenih radova za koje je situacija ispostavljena. U navedenom nema bitne povrede odredaba parničnog postupka, jer je drugostepeni sud zaključio da ne postoje razlozi zbog kojih se presuda pobija, niti razlozi na koje pazi po službenoj dužnosti koji se tiču bitnih činjenica za odluku o tužbenom zahtevu i na osnovu toga doneo odluku da odbije žalbu i potvrdi prvostepenu presudu. Takvim revizijskim navodima suštinski se osporava pravilnost i potpunost utvrđenog činjeničnog stanja na kojem su zasnovane nižestepene odluke. Međutim, po odredbi člana 407. stav 2. Zakona o parničnom postupku, revizija protiv pobijane presude ne može da se izjavi zbog pogrešno ili nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju na kom su zasnovane nižestepene presude, parnične stranke, tužilac kao podizvođač, a tuženi kao izvođač, zaključili su dana 13.10.2017. godine ugovor o izvođenju građevinskih radova I faze poslovnog objekta - trgovinskog centra, na uglu Bulevara ... i Bulevara ... u ..., prema prihvaćenoj ponudi podizvođača koja je sastavni deo ugovora. Tuženi se ugovorom obavezao da će tužiocu platiti za izvedene radove putem privremenih situacija naplativih u roku od 7 dana od dana overe stručnog nadzora/odgovornog izvođača radova tuženog, kao i nakon završetka radova putem okončane situacije na osnovu stvarno izvršenih radova, po izvršenoj primopredaji izvedenih radova, u roku od 7 dana od dana overe stručnog nadzora/odgovornog izvođača radova tuženog, pri čemu rok za overu ne sme biti duži od tri dana od dana izdavanja situacije. Tužilac je nakon zaključenja ugovora počeo sa izvođenjem ugovorenih radova, te je tuženom po izvršenom delu radova ispostavljao zaduženja u vidu privremenih situacija u kojim je fakturisao radove koji su izvedeni, pa je tako tuženom ispostavio i 13. privremenu situaciju broj ../18 od 26.05.2018. godine na iznos od 21.805.163,53 dinara, koju su potpisali i overili pečatom tužilac, tuženi i nadzorni organ. Ocenom nalaza i mišljenja veštaka utvrđeno je da je po navedenoj privremenoj situaciji delimično plaćeno, dvema uplatama tuženog, i da preostali dug tuženog po toj privremenoj situaciji iznosi 14.636.075,21 dinara. Tuženi na tu privremenu situaciju do opomene nije prigovarao.

Na temelju tako utvrđenih činjenica prvostepeni sud nalazi da je tuženi dužan da isplati dug u iznosu od 14.636.075,21 dinara, na osnovu 13. privremene situacije koja je potpisana i overena pečatom i tužioca i tuženog, kao i nadzornog organa. Navedeno uz obrazloženje da je ugovorom o izvođenju radova propisano da će izvođač isplatiti podizvođaču za ugovorene radove putem privremenih situacija naplativih u roku od 7 dana od dana overe stručnog nadzora/odgovornog izvođača radova, te da je nadzorni organ potpisao privremenu situaciju, a da tuženi nije imao primedbi sve do trenutka kada je dobio opomenu pred tužbu, i da je i platio deo po predmetnoj privremenoj situaciji.

Drugostepeni sud odbija žalbu tuženog i potvrđuje prvostepenu presudu prihvatajući u svemu razloge prvostepenog suda. Navedene odluke nižestepeni sudovi donose na osnovu odredaba člana 17, 262, 600. i 630. kao i odredbi člana 277. i 324. Zakona o obligacionim odnosima.

Po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, pravilno su nižestepeni sudovi primenili navedene odredbe materijalnog prava, uz obrazloženje koje prihvata i revizijski sud, čija pravilnost se revizijskim navodima nije dovela u sumnju.

Neosnovani su revizijski navodi da je pobijanom odlukom pogrešno primenjeno materijalno pravo, sadržano u odredbama Posebnih uzansi o građenju, iz člana 116. i 117., koje se tiču konačnog obračuna kojim se raspravljaju odnosi između ugovarača i utvrđuje izvršenje njihovih međusobnih prava i obaveza iz ugovora, po primopredaji izvedenih radova.

Prema odredbi člana 262. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, poverilac u obaveznom odnosu je ovlašćen da od dužnika zahteva ispunjenje obaveze, a dužnik je dužan ispuniti je savesno u svemu kako ona glasi. Isto se odnosi i na dužnost dužnika da obavezu ispuni u roku određenom za ispunjenje. Među strankama je ugovorena obaveza tuženog da cenu za izvedene radove plaća po privremenim situacijama, u roku od 7 dana od dana overe stručnog nadzora/odgovornog izvođača radova tuženog. Prema tome, irelevantno je za obavezu plaćanja po overenoj i neosporenoj privremenoj situaciji što će se konačno raspraviti odnosi među ugovaračima konačnim obračunom. Zato je, prema odredbama Posebnih uzansi o građenju, sadržina konačnog obračuna i iznos koji je isplaćen po osnovu situacija i konačan iznos koji izvođač treba da primi ili vrati po nespornom delu obračuna. Konačno, privremena situacija o izvršenim građevinskim radovima je verodostojna isprava i izvor obaveze na osnovu koje je i doneto rešenje o izvršenju koje je prvostepenom presudom održano na snazi, kojim je obavezan tuženi na isplatu tužiocu kao poveriocu.

Prema tome, kako ne stoje za osnovane razlozi zbog kojih je revizija izjavljena, kao ni razlozi na koje pazi po službenoj dužnosti, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu procesnih ovlašćenja iz člana 414. Zakona o parničnom postupku odlučio kao u izreci presude.

Predsednik veća - sudija

Branko Stanić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić