Vrhovni kasacioni sud je odlučujući o sukobu stvarne nadležnosti na osnovu odredbe člana 22. stav 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13 - US, 74/13 - US, 55/14, 87/18 i 18/20), a u vezi odredbe člana 39. Zakona o izvršenju i obezbeđenju („Službeni glasnik RS“, br. 106/15, 106/16 – autentično tumačenje, 113/17 – autentično tumačenje, 54/19 i 9/20 – autentično tumačenje) i odredbe člana 30. stav 2. Zakona o uređenju sudova „Službeni glasnik RS“ br. 116/08, 104/09, 101/10, 31/11, 78/11, 101/11, 101/13, 40/15, 106/15, 13/16, 108/16, 113/17, 65/18 - US, 87/18 i 88/18 - US), utvrdio da je za postupanje u ovom predmetu stvarno nadležan Osnovni sud u Nišu.

Inicijalni akt, predlog za izvršenje na osnovu izvršne isprave (založne izjave) je 30.10.2020. godine podnet Osnovnom sudu u Nišu. U predlogu je izvršni poverilac označen kao Agroindustrijsko komercijalna banka „AIK Banka“ AD iz Beograda, a izvršni dužnik kao AA iz ... . Prema navodima iz predloga izvršni poverilac „AIK Banka“ AD iz Beograda i Privredno društvo „VV“ D.O.O. iz ... su zaključili ugovor o kreditu (fotokopija istog je priložena uz inicijalni akt) i istim ugovorom je korisniku kredita odobren iznos od 3.500.000 evra u dinarskoj protivvrednosti. Na osnovu ugovora o kreditu, izvršni dužnik „BB“ D.O.O. iz ... je overio pred Osnovnim sudom u Nišu založnu izjavu OvI .../...od 26.06.2013. godine, na osnovu koje je u korist izvršnog poverioca upisana hipoteka u listu nepokretnosti broj ... KO ... ..., na nepokretnostima bliže određenim u predlogu (fotokopija založne izjave je priložena uz predlog). Prema sadržini založne izjave, a radi realizacije odredbi ugovora o pristupanju dugu zaključenom 26.06.2013. godine između „BB“ DOO iz ..., čiji je direktor GG, kao pristupioca dugu i „AIK Banke“ kao poverioca iz ugovora o kreditu „VV“ D.O.O. iz ..., kao korisnikom - dužnikom, sa svim budućim aneksima istog ugovora i drugim pravnim dokumentima kojima se regulišu međusobna prava i obaveze ugovornih strana povodom predmetnog pravnog posla, koje potraživanje između ostalog čini glavnica kredita u iznosu od 3.500.000 evra, ista je potpisana od strane GG u svojstvu zakonskog zastupnika „BB“, Društvo sa ograničenom odgovornošću (prema potvrdi Osnovnog suda u Nišu OvI .../... od 26.06.2013. godine.

Odredbom člana 22. stav 2. Zakona o uređenju sudova je propisano da, osnovni sud u prvom stepenu sudi u građanskopravnim sporovima ako za pojedine od njih nije nadležan drugi sud i vodi izvršne vanparnične postupke za koje nije nadležan neki drugi sud. Odredbom člana 25. stav 1. ovog zakona, da, privredni sud u prvom stepenu sudi u sporovima između domaćih i stranih privrednih društava, preduzeća, zadruga i preduzetnika i njihovih asocijacija (privredni subjekti), u sporovima koji nastanu između privrednih subjekata i drugih pravnih lica u obavljanju delatnosti privrednih subjekata, kao i kad je u navedenim sporovima jedna od stranaka fizičko lice ako je sa strankom u odnosu materijalnog suparničarstva. Odredbom stava 2. ovog člana između ostalog, da, privredni sud određuje i sprovodi izvršenje na osnovu izvršnih i verodostojnih isprava kada se odnose na lica iz stava 1. tačka 1. ovog člana, određuje i sprovodi izvršenje i obezbeđenje odluka privrednih sudova, a odluka izabranih sudova samo kada su donete u sporovima iz stava 1. tačka 1. ovog člana.

Odredbom člana 15. stav 1. ZPP je propisano da, sud ocenjuje po službenoj dužnosti, odmah po prijemu tužbe, da li je nadležan i u kojem je sastavu nadležan, na osnovu navoda u tužbi i na osnovu činjenica koje su sudu poznate. Odredbom stava 2. ovog člana, da, ako se u toku postupka promene okolnosti na kojima je zasnovana nadležnost suda ili ako tužilac smanji tužbeni zahtev, sud koji je bio nadležan u vreme podnošenja tužbe ostaje i dalje nadležan i ako bi usled ovih promena bio nadležan drugi sud iste vrste.

Prema tome, kako je u predlogu za izvršenje na osnovu izvršne isprave, založne izjave, izvršni dužnik označen kao fizičko lice (AA iz ...) i predloženo izvršenje na osnovu založne izjave, koja se odnosi na privredne subjekte iz člana 25. stav 1. tačka 1. Zakona o uređenju sudova, to je za postupanje u ovom izvršnom predmetu stvarno nadležan Osnovni sud u Nišu, na osnovu odredbe člana 22. stav 2. Zakona o uređenju sudova, s obzirom na to da je izvršni dužnik označen kao fizičko lice i da nisu ispunjeni uslovi za zasnivanje stvarne nadležnosti privrednog suda iz odredbe člana 25. stav 2. Zakona o uređenju sudova.

Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu odredbe člana 22. stav 2. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Slađana Nakić Momirović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić