Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u parnici tužioca PD „Mobtel - PTT“ DOO iz Beograda, protiv tužene AA iz ..., radi duga, odlučujući o sukobu mesne nadležnosti između Trećeg osnovnog suda u Beogradu i Osnovnog suda u Kruševcu, na sednici održanoj 15.04.2021. godine, doneo je

R E Š E NJ E

Za postupanje u ovom predmetu, MESNO JE NADLEŽAN Osnovni sud u Kruševcu.

O b r a z l o ž e nj e

Osnovni sud u Kruševcu, rešenjem Ipv (Iv) 79/19 od 11.07.2018. godine, usvojio je prigovor izvršnog dužnika (sada tužene) i stavio van snage rešenje o izvršenju Opštinskog suda u Kruševcu Iv 994/05 od 26.09.2015. godine, u delu kojim je određeno izvršenje i ukinuo sve sprovedene izvršne radnje (stav prvi izreke). Odlučio je da će se postupak nastaviti kao povodom prigovora protiv platnog naloga (stav drugi izreke) i spise predmeta ustupio parničnom odeljenju Trećeg osnovnog suda u Beogradu na dalji postupak (stav treći izreke). U obrazloženju je ukazao, da je izvršni dužnik blagovremeno izjavio prigovor na rešenje o izvršenju, u kome je ukazao na zastarelost potraživanja izvršnog poverioca, zbog čega je na osnovu člana 41. i 49. Zakona o izvršenju i obezbeđenju, odlučio kao u izreci rešenja.

Treći osnovni sud u Beogradu, nije prihvatio mesnu nadležnost, već je uz dopis P 15822/19 od 13.03.2020. godine, spise predmeta dostavio Vrhovnom kasacionom sudu u Beogradu, radi odlučivanja o sukobu mesne nadležnosti. U obrazloženju je ukazao, da, kako je Osnovni sud u Kruševcu prilikom odlučivanja o izjavljenom prigovoru na rešenje o izvršenju prihvatio i zasnovao svoju nadležnost da odluči o osnovanosti potraživanja iz predloga za izvršenje i da tu nadležnost nije mogao da promeni posle usvajanja prigovora, u situaciji kada izvršni dužnik u izjavljenom prigovoru nije istakao prigovor mesne nenadležnosti Osnovnog suda u Kruševcu, već da je trebao spise predmeta dostavi parničnom odeljenju tog suda.

Vrhovni kasacioni sud je odlučujući o sukobu mesne nadležnosti na osnovu odredbe člana 23. stav 1. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ br.125/04, 111/09, 36/11 i 53/13 - US), koji se u konkretnoj situaciji primenjuje na osnovu odredbe člana 506. stav 1. važećeg Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br.72/11, 49/13 - US, 74/13 - US, 55/14, 87/18 i 18/20), a u vezi odredbe člana 30. stav 2. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, br. 116/08, 104/09, 101/10, 31/11, 78/11, 101/11, 101/13, 40/15, 106/15, 13/16, 108/16, 113/17, 65/18-US, 87/18 i 88/18-US), utvrdio da je za postupanje u ovom predmetu mesno nadležan Osnovni sud u Kruševcu.

Inicijalni akt, predlog za izvršenje na osnovu verodostojne isprave je 16.09.2005. godine podnet Opštinskom sudu u Kruševcu, radi naplate novčanog potraživanja u iznosu od 14.692,76 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom i troškovima izvršnog postupka. U inicijalnom aktu je predloženo da, u slučaju da izvršni dužnik protiv ovog rešenja blagovremeno uloži prigovor, predmet dostavi stvarno i mesno nadležnom Četvrtom opštinskom sudu u Beogradu (ugovorena nadležnost u priloženom ugovoru zaključenom između stranaka). Uz predlog je priložen račun za jun 2005. godine i pretplatnički ugovor za GSM (063 „Mobtel Srbija“) od 03.08.2004. godine, koji sadrži sporazum u slučaju spora u izvršavanju ovog ugovora, gde „ugovorne strane ugovaraju nadležnosti suda stvarne nadležnosti u Beogradu“ (zaključen između tužene kao pretplatnika i predstavnika prodajnog centra). Opštinski sud u Kruševcu, rešenjem Iv 994/05 od 26.09.2005. godine dozvolio je predloženo izvršenje i odmerio troškove izvršnom poveriocu u iznosu od 1.887,00 dinara. Opštinski sud u Kruševcu, rešenjem Iv 994/05 od 16.11.2009. godine je nastavio postupak izvršenja prekinut rešenjem Iv 994/05 od 07.03.2007. godine. Tužilac kao izvršni poverilac se podneskom od 24.06.2016. godine izjasnio u smislu člana 547. Zakona o izvršenju i obezbeđenju i saglasan da se postupak izvršenja u ovom i ostalim predmetima izvršenja koji se vode pred Osnovnim sudom u Kruševcu (I i Iv), nastavi Osnovni sud u Kruševcu bez posebnog izjašnjavanja. U istom podnesku je izvršni poverilac (sada tužilac) označen kao PD „Mobtel – PTT“ DOO, Nušićeva broj 16, Beograd. Ministarstvo unutrašnjih poslova, Odsek za upravne poslove iz Kruševca, dopisom od 25.01.2019. godine, obavestilo je Osnovni sud u Kruševcu da AA sa JMBG-om navedenim u istom, ima prijavljeno prebivalište u ..., ..., ulica ... broj .../... (u inicijalnom aktu - predlogu za izvršenje, označena je adresa izvršnog dužnika ul. ... br. .../..., ...). U rešenju Osnovnog suda u Kruševcu, kojim je isti stavio van snage rešenje o izvršenju i odlučio da se postupak nastavi kao povodom prigovora protiv platnog naloga i spise predmeta ustupe parničnom odeljenju Trećeg osnovnog suda u Beogradu, tužilac kao izvršni poverilac je označen kao PD „Mobtel PTT“ DOO iz Beograda.

Odredbom člana 15. stav 1. ZPP, je propisano, da, sud ocenjuje po službenoj dužnosti, odmah po prijemu tužbe, da li je nadležan i u kojem je sastavu nadležan na osnovu navoda u tužbi i na osnovu činjenica koje su sudu poznate. Odredbom stava 2. ovog člana, da ako se u toku postupka promene okolnosti na kojima je zasnovana nadležnost suda, ili ako tužilac smanji tužbeni zahtev, sud koji je bio nadležan u vreme podizanja tužbe ostaje i dalje nadležan i ako bi usled ovih promena bio nadležan drugi sud iste vrste.

Odredbom člana 64. stav 1. ZPP, je propisano, da, ako zakonom nije određena isključiva mesna nadležnost nekog suda, stranke se mogu sporazumeti da im u prvom stepenu sudi sud koji nije mesno nadležan, pod uslovom da je taj sud stvarno nadležan. Odredbom stava 3. ovog člana, da, ovaj sporazum važi samo ako je pismeno sastavljen i ako se tiče određenog spora ili više sporova koji svi proističu iz određenog pravnog odnosa. Odredbom stava 4. ovog člana, da, ispravu o sporazumu tužilac mora priložiti uz tužbu, a tuženi uz prigovor nenadležnosti ili odgovor na tužbu.

U konkretnoj situaciji sporazum o mesnoj nadležnosti iz priloženog pretplatničkog ugovora od 03.08.2004. godine, nije određen u pogledu kog suda, s obzirom na to da su odredbama člana 2. stav 1. tačka 14, 15, 16, 17. i 18. Zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava („Službeni glasnik RS“ br. 63/01 i 42/02, koji je prestao da važi donošenjem Zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava „Službeni glasnik RS“ br. 116/08 i njegovim stupanjem na snagu 01.01.2010. godine), za teritorije gradskih opština u Beogradu osnovano pet sudova: Prvi, Drugi, Treći, Četvrti i Peti opštinski sud u Beogradu. Međutim, sada su odredbama člana 3. stav 1. tačka 4, 5. i 6. važećeg Zakona o sedištima i područjima sudova i javnih tužilaštava („Službeni glasnik RS“ br. 101/13) za teritorije gradskih opština u Beogradu osnovana tri suda: Prvi, Drugi i Treći osnovni sud u Beogradu. Dakle, postoji sporazum samo u pogledu mesne nadležnosti suda u Beogradu. ali ne i kog suda u Beogradu, zbog čega je takav sporazum nepotpun i ne proizvodi pravno dejstvo.

Prema tome, kako je tužilac u inicijalnom aktu iz 2005. godine predložio da se u slučaju prigovora izvršnog dužnika (sada tužene) predmet ustupi stvarno i mesno nadležnom Četvrtom opštinskom sudu u Beogradu (sada Trećem osnovnom sudu u Beogradu), u odnosu na koji sud nije priložen sporazum o mesnoj nadležnosti, to je za dalje postupanje u ovom predmetu mesno nadležan Osnovni sud u Kruševcu, na osnovu odredbe člana 39. stav 1. ZPP, kao sud na čijem području je tužena imala prebivalište (prema inicijalnom aktu), imajući u vidu da u konkretnoj situaciji nije propisana isključiva mesna nadležnost i da tužena nije izjavila prigovor mesne nenadležnosti.

Iz iznetih razloga, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu odredbe člana 23. stav 1. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić