Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jasminke Stanojević, predsednika veća, Biserke Živanović i Spomenke Zarić, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA ..., protiv izvršnog dužnika preduzeća BB DOO ..., čiji je punomoćnik Siniša Brašanac, advokat iz ..., radi duga, odlučujući o sukobu nadležnosti između Privrednog suda u Beogradu i Drugog osnovnog suda u Beogradu, u sednici veća održanoj dana 10.04.2019. godine, doneo je

R E Š E NJ E

Za suđenje u ovoj pravnoj stvari stvarno je nadležan Privredni sud u Beogradu.

O b r a z l o ž e nj e

AA, kao izvršni poverilac, je dana 07.12.2016. godine, protiv preduzeća BB DOO ..., kao izvršnog dužnika, Drugom osnovnom sudu u Beogradu podneo predlog za izvršenje na osnovu izvršne isprave – založne izjave overene pred Osnovnim sudom u Despotovcu Ov. br. ../.., a sve radi namirenjea potraživanja u iznosu od 458.486.768,93 dinara i to procenom vrednosti nepokretnosti, prodajom tih nepokretnosti i namirenjem izvršnog poverioca od iznosa dobijenog prodajom. Postupajući po predlogu za izvršenje, Drugi osnovni sud u Beogradu je dana 09.12.2016. godine, doneo rešenje o izvršenju II broj 1827/16 kojim je odredio predloženo izvršenje.

Na navedeno rešenje o izvršenju izvršni dužnik je izjavio žalbu, pa je Viši sud u Beogradu, postupajući po žalbi izvršnog dužnika rešenjem Gž I broj 1517/17 od 15.06.2017. godine, ukinuo rešenje Drugog osnovnog suda u Beogradu II broj 1827/16 od 09.12.2016. godine i predmet ustupio Privrednom sudu u Beogradu kao stvarno i mesno nadležnom sudu, a sve iz razloga što je, prema oceni Višeg suda u Beogradu, rešenje o izvršenju doneo stvarno nenadležan sud.

Privredni sud u Beogradu nije prihvatio svoju nadležnost za odlučivanje u ovom predmetu, već je spise predmeta uz akt II broj 144/19 od 30.01.2019. godine, dostavio Vrhovnom kasacionom sudu radi rešavanja sukoba nadležnosti.

Rešavajući nastali sukob nadležnosti, na osnovu člana 30. stav 2. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“ broj 116/08...113/17) i člana 22. stav 2. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da je za postupanje u ovom predmetu stvarno nadležan Privredni sud u Beogradu.

Naime, Zakonom o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“ broj 116/08...88/18) članom 25. stavom 2. propisano je da Privredni sud u prvom stepenu vodi postupak za upis u sudski registar pravnih lica i drugih subjekata, ako za to nije nadležan drugi organ; vodi postupak stečaja reorganizacije; određuje i sprovodi izvršenje na osnovu izvršnih i verodostojnih isprava kada se odnose na lica iz stava 1. tačka 1. ovog člana, određuje i sprovodi izvršenje i obezbeđenje odluka privrednih sudova, a odluka izabranih sudova samo kada su donete u sporovima iz stava 1. tačka 1. ovog člana; odlučuje o priznanju i izvršenju stranih sudskih i arbitražnih odluka donetih u sporovima iz stava 1. tačka 1. ovog člana; određuje i sprovodi izvršenje i obezbeđenje na brodovima i vazduhoplovima; vodi vanparnične postupke koji proizlaze iz primene Zakona o privrednim društvima. Istim zakonom, stavom 1. tačkom 1. propisano je da Privredni sud u prvom stepenu sudi u sporovima između domaćih i stranih privrednih društava, preduzeća, zadruga i preduzetnika i njihovih asocijacija, u sporovima koji nastanu između privrednih subjekata i drugih pravnih lica u obavljanju delatnosti privrednih subjekata kao i kada je u navedenom sporu jedna od stranaka fizičko lice ako je sa strankom u odnosu materijalnog suparničarstva.

Zakonom o izvršenju i obezbeđenju („Službeni glasnik RS“ 106/15, 106/16) članom 8. stavom 2. propisano je da ako je između više sredstava ili predmeta naznačena nepokretnost, za odlučivanje o predlogu za izvršenje, odnosno obezbeđenje isključivo mesno je nadležan sud na čijem se području nalazi nepokretnost.

U konkretnom slučaju, izvršni postupak je iniciran predlogom za izvršenje podnetim od strane izvršnog poverioca koji je pravno lice, protiv izvršnog dužnika koji je, takođe, pravno lice. Pri tom, kao sredstvo izvršenja opredeljena je procena vrednosti nepokretnosti, prodaja tih nepokretnosti i namirenje izvršnog poverioca iz iznosa dobijenog prodajom, pri čemu je sam izvršni postupak iniciran na osnovu založne izjave overene kod Osnovnog suda u Despotovcu 24.09.2014. godine. Potraživanje izvršnog poverioca proističe iz ugovora o investicionom kreditu broj .., koji je zaključen sa izvršnim dužnikom dana 25.06.2007. godine, a na osnovu kog ugovora je izvršni poverilac izvršnom dužniku odobrio kredit radi realizacije izgradnje objekta i nabavke opreme radi proširenja kapaciteta za proizvodnju mašina za metalurgiju i poljoprivredne opreme.

Shodno navedenom, radi se o sporu između dva prirodna subjekta, pa je, u smislu citirane odredbe člana 25. stav 2. Zakona o uređenju sudova, za odlučivanje o predlogu za izvršenje i sprovođenje izvršenja mesno nadležan onaj privredni sud na čijoj teritoriji se nalazi nepokretnost koja je označena kao sredstvo izvršenja, a sve u smislu člana 8. stav 2. Zakona o izvršenju i obezbeđenju, odnosno Privredni sud u Beogradu.

Pri tom, bez uticaja na stvarnu nadležnost Privrednog suda u Beogradu je činjenica da se Drugi osnovni sud u Beogradu nije oglasio stvarno nenadležnim za postupanje u ovoj pravnoj stvari, s obzirom na to da je rešenje o izvršenju koje je doneo Drugi osnovni sud u Beogradu ukinuto od strane Višeg suda u Beogradu upravo iz razloga što je isto doneto od strane stvarno nenadležnog suda (a o kojoj stvarnoj nadležnosti sud vodi računa po službenoj dužnosti protiv drugostepenog postupka imajući u vidu odredbu člana 78. stav 3. Zakona o izvršenju i obezbeđenju), pri čemu je Viši sud u Beogradu pravilnom primenom odredbe člana 80. stav 2. Zakona o izvršenju i obezbeđenju spise predmeta ustupio Privrednom sudu u Beogradu, s obzirom na to da samo sud koji je stvarno nadležan može da ukine sprovedene izvršne radnje ako je to potrebno radi pravilnog vođenja izvršnog postupka.

Na osnovu svega iznetog, primenom člana 23. stav 2. Zakona o parničnom postupku, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić