Ispitujući pobijanu presudu, u smislu člana 408. Zakona parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 72/11 ... 87/18), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija prvotuženog nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Neosnovani su navodi revidenta da je drugostepeni sud učinio bitnu povredu odredaba Zakona o parničnom postupku iz člana 374. stav 2. tačka 10. i s tim u vezi člana 359. stav 2. i 360. stav 2. istog zakona. Revident ističe da je sud odlučio o zahtevu o kome je ranije pravnosnažno presuđeno koja povreda je revizijski razlog iz člana 407. stav 2. ZPP jer je isticana u žalbi. Međutim, drugostepeni sud je u smislu odredbe člana 396. stav 1. ZPP odgovorio na ove žalbene navode, koje u celosti prihvata i Vrhovni kasacioni sud. Drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz navedene zakonske odredbe koje bi mogle predstavljati osnov za uvažavanje revizije prvotuženog nema.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravna predhodnica tužilaca ĐĐ, kao vlasnik dvorišnog stana u ulici ... broj ... u ... i tuženi GG, kao vlasnik stana u ulici ... broj ..., tokom 2002-2003. godine zaključili su ugovore o zajedničkoj gradnji sa investitorom DD, tako što bi na ime uloženih stanova, dobili stanove u novosagrađenim objektima i to, ĐĐ u lameli koja je orjentisana ka ulici ..., a GG u lameli orijentisanoj ka ulici ... . Potpisi na ugovorima su overeni pred sudom u Novom Sadu. ĐĐ je, kao primalac izdržavanja, zaključila ugovor o doživotnom izdržavanju sa svojim sinom, kao davaocem izdržavanja, koji je umro pre nje, a izdržavanje su nakon njegove smrti nastavile tužilje. Godine 2003. počelo je rušenje objekata, a u predstojećim godinama izgradnja budućeg višestambenog objekta na navedenoj lokaciji nije pratila ugovorenu dinamiku, budući da je ovde tuženi DD, kao investitor, lišen slobode zbog izdržavanja zatvorske kazne, maja 2011. godine. Kupci stanova formirali su Skupštinu stanara na sednici održanoj 05.05.2011. godine. Neki od kupaca stanova i poslovnog prostora u zgradi uspeli su da sa DD pre nego što je lišen slobode, zaključe anekse ugovora o kupoprodaji i sporazuma o zajedničkoj gradnji, kojim su preciznije definisali površinu i idetifikacione oznake stanova. Jedan od tih kupaca, odnosno ulagača bio je i tuženi GG. Međutim, aneks sporazuma koji je zaključio sa tuženim DD imao je za predmet stan u sasvim drugoj lameli u ulici ... u odnosu na inicijalno ugovorenu u ulici ... . Tako dana 24.09.2009. godine između tuženih GG, kao ulagača i DD kao investitora, zaključen je aneks sporazuma o zajedničkoj gradnji Ov. .../... od 12.12.2002. godine. Na sednici Skupštine stanara održanoj 05.05.2011. godine ĐĐ je od strane novoizabranog predsednika skupštine predočeno da prema sporazumima kojima on raspolaže njoj ne pripada pravo ni na jednom od stanova u izgrađenoj zgradi. Rečeno je da pravo na stan broj ... na ... spratu u ulici ... broj ... polaže tuženi GG. ĐĐ je predstavnicima novoizabrane skupštine predočila vlastiti sporazum o zajedničkoj gradnji. Na osnovu tog sporazuma ona se predstavnicima skupštine legitimisala kao lice koje polaže pravo upravo na stan broj ... na prvom srpatu u ulici ... broj ..., čiji posed joj je posle toga prepušten. U vreme održavanja sednice Skupštine stanara u maju 2011. godine zgrada na navedenoj lokaciji u obe lamele bila je stavljena pod krov, ali unutrašnjost zgrade bila je u takozvanom sivom stanju, tako da nisu postojala ni ulazna vrata u stanovima. Pravna prethodnica tužilja je učestvovala u postupku legalizacije zgrade i ulagala sredstva za dovršetak zgrade i stana, a tuženi GG nije. U posedu stana bez smetnji je do smrti bila ĐĐ, a potom tužilje. Presudom Osnovnog suda u Novom Sadu P 7800/2012 od 27.02.2015. godine utvrđeno je da tužilac GG iz ... vlasnik 1/1 dela na stanu na ... spratu površine 41,86 m2, koji se nalazi u stambeno poslovnoj zgradi u ... u ulici ... broj ..., sagrađenoj na KP br. ..., upisano u LN ... KO ... po pravnom osnovu ulaganja u gradnji, te je tuženi DD dužan da trpi da se na osnovu ove presude uknjiži pravo vlasništva u korist i na ime GG u 1/1 dela na navedenom stanu. ĐĐ dobila je poziv radi saslušanja u svojstvu svedoka u navedenoj parnici za ročište zakazano za 07.10.2014. godine, ali ona je preminula 16.09.2014. godine pa nije pristupila na zakazano ročište. Postupajući u upravnom predmetu Stambene zajednice u ulici ... ..., koju pored ostalog čine i tužilja AA, BB i VV, Gradska uprava za urbanizam i građevinske poslove Grada Novog Sada donela je rešenje o ozakonjenju broj ...-...-.../... od 04.03.2021. godine višeporodičnog stambenog objekta u ... u ulici ... broj ... i u ulici ... broj ... na parceli ... KO ..., čiji su investitori pobrojani u dispozitivu pomenutog rešenja, a među kojima su navedene i ovde tužilje. Navedeni stan nije istaknut u javnoj evidenciji nepokretnosti kao poseban deo zgrade ni na navedenoj adresi.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja nižestepeni sudovi su primenom člana 41. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, člana 458. stav 3. Zakona o obligacionim odnosima i člana 204. stav 1. Zakona o nasleđivanju ocenili da je tužbeni zahtev tužilaca osnovan.

Po stanovištu Vrhovnog kasacionog suda pravilno su nižestepeni sudovi primenili materijalno pravo kada su usvojili tužbeni zahtev i utvrdili pravo svojine tužilja na opisanom stanu. Razloge nižestepenih sudova u svemu prihvata i Vrhovni kasacioni sud. Naime, prvobitni investitor izgradnje zgrade u kojoj se nalazi stan sa spornim pravom svojine i na čijem imenu glasi celokupna projektno- tehnička dokumentacije, uzastopno je prometovao stan u korist ĐĐ, pravnog prethodnika tužilja i tuženog GG. Stoga, pravilna primena materijalnog prava, odredbe člana 41. Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa zahteva ocenu ko od pretendenata na pravo svojine ima jače pravo.

Odredbom člana 41. stav 1. i 2. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa propisano je da lice koje je pribavilo individualno određenu stvar po pravnom osnovu i na zakonit način, a nije znalo i nije moglo znati da nije postalo vlasnik (pretpostavljeni vlasnik) ima pravo da zahteva njen povraćaj i od savesnog držaoca kod koga se stvar nalazi bez pravnog osnova ili sa slabijim pravnim osnovom. Kada se dva lica smatraju pretpostavljenim vlasnicima iste stvari , jači pravni osnov ima lice koje je stvar steklo teretno u odnosu na lice koje je stvar steklo besteretno. Ako su pravni osnovi ovih lica iste jačine, prvenstvo ima lice kod koga se stvar nalazi.

Nasuprot navodima revizije, pravilno su nižestepeni sudovi zaključili da jače pravo svojine pripada ĐĐ, kao pravnoj prethodnici tužilja, jer je prva zaključila sporazum o zajedničkoj gradnji za taj stan, a tuženi GG tek nakon sedam godina, pa se njena savesnost nije ni dovodila u pitanje. I ĐĐ i GG, su savesni sticaoci, imaju zaključene teretne pravne poslove sa istim investitorom, nemaju upisano pravo svojine na stanu, ali je stan predat ĐĐ, koja je finansijski učestvovala u završetku zgrade i u postupku legalizacije. Pravilan je zaključak nižestepenih sudova, da stan pripada pravnim sledbenicima ĐĐ, jer je ona, kao kvalifikovani, savesni držalac stupila u posed stana.

Kako se ni ostalim navodima revizije ne dovodi u sumnju pravilnost primene materijalnog prava od strane drugostepenog suda, Vrhovni kasacioni sud odlučio je kao u izreci, primenom člana 414. ZPP.

Predsednik veća – sudija

Vesna Subić s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić