Protiv pravnosnažne presude donesene u drugom stepenu, tužena- protivtužilja je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija neosnovana.

U postupku donošenja pobijane presude nema bitne povrede iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju ovaj sud, kao revizijski, pazi po službenoj dužnosti, a ni povrede postupka na koje se ukazuje u reviziji. Suprotno navodima revizije, drugostepeni sud je iz utvrđenog činjeničnog stanja pred prvostepenim sudom, izveo drugačiji zaključak o visini obaveze tužioca- protivtuženog da doprinosi izdržavanju zajedničke maloletne dece stranaka, čime nije izmenio utvrđeno činjenično stanje i na taj način učinio povredu postupka na koju se u reviziji ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, presudom Osnovnog suda u Čačku P2 br.223/12 od 01.11.2012. godine, razveden je brak stranaka, zaključen 16.02.2003. godine i zajednička maloletna deca stranaka i to sin O. rođen ... godine, ćerka S. rođena ... godine i sin M. rođen ... godine, povereni su na samostalno vršenje roditeljskog prava majci A.M., a tužilac G., kao otac obavezan je da za svo troje dece doprinosi njihovom izdržavanju u ukupnom iznosu od 6.000,00 dinara mesečno. Ovom presudom nije odlučeno o načinu održavanja ličnih odnosa tužioca, kao oca sa maloletnom decom i ista su prema međusobnom dogovoru stranaka boravila kod tužioca kao oca svake nedelje od četvrtka do nedelje, sve do septembra 2014. godine. Tužilac radi kao viši fizioterapeut na O.r. ZC Č. i zarada mu je oko 36.000,00 dinara. Otplaćuje dva kredita, jedan stambeni na period od 30 godina sa mesečni anuitetom od 132 evra, a drugi od 120.000,00 dinara na četiri godine, sa mesečnom obavezom od 4.500,00 dinara. Živi u stanu površine 63m2 koji je u njegovom vlasništvu, a u stan povremeno dolazi i njegova majka kada su deca kod njega. Majka prima penziju oko 18.000,00 dinara i od prilike polovinom tog iznosa finansijski pomaže tužioca, bilo što mu daje novac za hranu ili za plaćanje komunalnih obaveza. Druge prihode ne ostvaruje, ima zdravstvenih problema jer boluje od hipertenzije, glavobolje i aneurizme u potiljačnom delu, tako da kao fizioterapeut ne može da se bavi dopunskim poslom, odnosno mogao bi da radi sa dva aparata za elektroterapiju koje poseduje. Tim aparatima, prema utvrđenju prvostepenog suda, tužilac sada ne radi i ne ostvaruje prihode po tom osnovu, jer više nije angažovan od strane fudbalskog kluba za pružanje terapije fudbalerima, a za pružanje terapije drugim licima tu vrstu usluga ne može da naplati. Snosi sve troškove stanovanja, kao što su troškovi grejanja na gas, koji u periodu grejne sezone iznosi oko 14.000,00 dinara mesečno. Tužena je stalno zaposlena u D.z. u L., takođe na mestu fizioterapeuta i njena plata iznosi oko 34.000,00 dinara, radi po smenama, a iz njenog iskaza je utvrđeno da ona dodatno obavlja poslove fizioterapeuta kod kuće, da u kući ima aparate i to laser, magnet, aparat za elektroterapiju i aparat za kavitaciju, koje koristi u fizikalnoj terapiji, a pored toga se bavi i ručnom masažom i može da zaradi u proseku, najčešće pred letnju sezonu, oko 2.000,00 dinara dnevno. Živi sa decom u kući koja je njeno vlasništvo, površine 90m2, koju je kupila na kredit koji je podigla u banci na 30 godina sa mesečnom ratom od oko 130 evra, a od roditelja je uzela pozajmicu od 8.000 evra za kupovinu kuće i još 2 do 3.000 evra za adaptaciju, što još uvek nije vratila. Takođe snosi sve troškove stanovanja, zimi struju plaća oko 25.000,00 dinara, jer se greju na struju, a leti oko 2.000,00 do 3.000,00 dinara. Deca su sada prvi, drugi i četvrti razred osnovne škole, odlični su đaci, a prema utvrđenju prvostepenog suda njihove prosečne mesečne potrebe iznose oko 16.000,00 dinara po detetu.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je utvrdio obavezu tužioca protivtuženog da doprinosi izdržavanju maloletne dece sa mesečnim iznosom od po 8.000,00 dinara, zaključujući da je to više od 50% od njegovih mesečnih prihoda, ali sa svojim dodatnim radom kao fizijaterapeut može da ostvari potrebne prihode.

Drugostepeni sud je preinačujući prvostepenu presudu, utvrdio obavezu tužioca-protivtuženog na iznos od 6.000,00 dinara, mesečno po svakom detetu, ocenjujući da te iznose tužilac sigurno i redovno može ostvariti iz svoje zarade odnosno plate koju ostvaruje kao fizioterapeut u Odeljenju za rehabilitaciju. Ostvarenje dodatnih prihoda, po oceni drugostepenog suda, nije realno očekivati s obzirom na utvrđeno činjenično stanje, odnosno na zdravstvene probleme tužioca-protivtuženog, zbog čega se ne može izlagati dodatnim naporima.

Razlozi revizije kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava, nisu osnovani.

Naime, prema odredbi člana 67. Porodičnog zakona („Službeni glasnik RS“, broj18/05), pravo je ali i dužnost roditelja da se staraju o deci, dok prema članu 75. i 160. stav 1. istoga zakona, dete ima pravo na izdržavanje od oba roditelja. Visina izdržavanja određuje se prema potrebama deteta, kao poverioca izdržavanja (član 160. stav 2), dok mogućnost roditelja, kao dužnika izdržavanja, zavisi od njihovih prihoda, mogućnosti za zaposlenje i sticanje zarade, njihovih ličnih potreba, ali i obaveze izdržavanja drugih lica i drugih okolnosti od značaja za izdržavanje (član 160. stav 3. PZ).

Vrhovni kasacioni sud nalazi da drugostepeni sud, u sklopu navedenih zakonskih odredbi, pravilno ocenjuje utvrđene činjenice – okolnosti koje su od uticaja na odluku o izmeni odluke o visini izdržavanja. U odnosu na predhodnu odluku suda od 01.11.2012. godine, obaveza tužioca je pobijanom presudom znatno uvećana, iako su imovinske prilike na strani roditelja ostale iste. Oba roditelja iz redovnog radnog odnosa ostvaruju približno ista primanja, međutim, za razliku od tužioca-protivtuženog, tužena je u mogućnosti da svojim dopunskim radom ostvaruje više prihoda, za razliku od tužioca, koji je u tome ograničen zbog svog postojećeg zdravstvenog stanja. One usluge koje su u ovoj profesiji najviše naplaćauju, kao što su masaže, prema samim navodima tužene, tužilac ne može da obavlja, a pružanjem terapije na aparatima koje poseduje, ne može da ostvari prihode u iznosu koji bi znatno uvećao njegovu obavezu da doprinosi izdržavanju dece. Takođe se ne može uzeti u obzir ni činjenica da tužioca pomaže majka, koja ima mesečnu penziju u iznosu od 18.000,00 dinara, jer je to pomoć, ali ne i njena obaveza i ne može se tretirati kao njegov redovan prihod. To su pretežno razlozi zbog kojih Vrhovni kasacioni sud nalazi, da je drugostepeni sud pravilno ocenio da je tužilac u mogućnosti i obavezi da doprinosi izdržavanju dece sa mesečnim iznosom od po 6.000,00 dinara mesečno, počev od dana podnete tužbe pa ubuduće, na koji način će uz doprinos majke, tužene-protivtužilje, sredstva za izdržavanje zajedničke dece biti obezbeđena.

Na osnovu člana 414. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević, s.r.