U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Predraga Trifunovića, predsednika veća, Jelene Borovac i Zvezdane Lutovac, članova veća, u parnici tužioca AA iz …, čiji je punomoćnik Velimir Jakić, advokat u …, protiv tužene Gradske opštine Stari grad – Odeljenje za imovinsko pravne i stambene poslove, koju zastupa Opštinski javni pravobranilac, sa sedištem u Beogradu i tužene Zadužbine „BB“ ..., čiji je punomoćnik VV, upravitelj zadužbine, radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu broj Gž 5992/2015 od 19.02.2016. godine, u sednici veća održanoj 14.06.2017. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu broj Gž 5992/2015 od 19.02.2016. godine.

Troškovi odgovora na reviziju drugotuženom se ne dosuđuju.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu broj P 18490/14 od 11.06.2015. godine je usvojen tužbeni zahtev tužioca, pa je utvrđeno da tužilac kao član porodičnog domaćinstva sada pokojnog GG u periodu od 16.03.1987. do 29.10.2007. godine, ima pravo zakupa na neodređeno vreme na stanu broj ..., površine 21 m2, koji se nalazi u potkrovlju zgrade u ulici ... broj ... u ..., na katastarskoj parceli ..., upisana u ln. ... KO ... pod rednim brojem ..., koji će koristiti sa DD, što su tuženi dužni da priznaju i trpe. Obavezani su tuženi da tužiocu solidarno na ime troškova parničnog postupka isplate iznos od 134.800,00 dinara u roku od 15 dana.

Apelacioni sud u Beogradu je presudom broj Gž 5992/2015 od 19.0.2016. godine preinačio naznačenu presudu Prvog osnovnog suda u Beogradu, tako što je odbio tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se utvrdi da je kao član porodičnog domaćinstva sada pokojnog GG ima pravo zakupa na neodređeno vreme na opisanom stanu u izreci prvostepene presude. Preinačeno je rešenje o troškovima parničnog postupka tako što je obavezan tužilac da tuženoj Gradskoj opštini Stari grad, Odeljenju za imovinsko pravne i stambene poslove na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 84.000,00 dinara u roku od 15 dana.

Protiv pravnosnažne presude drugostepenog suda tužilac je izjavio blagovremenu reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Drugotužena Zadužbina „BB“ iz ... je dala odgovor na reviziju.

Odlučujući o reviziji tuženog na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ brojbr. 72/2011 i 55/2014), koji se primenjuje na osnovu člana 506. stav 2. Zakona o parničnom postupku, jer je prethodna presuda bila ukinuta 30.10.2014. godine, Vrhovni kasacioni sud je ocenio da je revizija tužioca dozvoljena na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2 ZPP, ali da nije osnovana.

U postupku pred nižestepenim sudovima nije učinjena bitna povreda parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, otac tužioca GG je na osnovu ugovora o zameni postao nosilac stanarskog prava na stanu broj ..., površine 21 m2, koji se nalazi na mansardi zgrade ... broj ..., na ... ulazu u ... (sada ... broj ...). U ugovoru o korišćenju stana od 20.02.1984. godine nisu navedeni članovi porodičnog domaćinstva. Stan se sastoji od jedne sobe, kupatila sa WC-om i jednog predsoblja. Tužilac je imao prijavljeno prebivalište do 16.03.1987. godine na adresi u ... u ulici ... broj ... iako se u predmetni stan uselio 1985. godine. Tužilac se oženio 1986. godine sa ĐĐ, pa je zajedno sa ocem, suprugom, a potom i dvoje dece koristio predmetni stan. Tužiočeva supruga je podnela zahtev za rešavanje stambenog pitanja Opštini Stari grad u kojem je navela da su članovi njene porodice suprug i dvoje mldb. dece. Opština Stari grad je tužilji dodelila u zakup stan broj ... na istom spratu u istoj zgradi, površine 18 m2, koji se sastoji od jedne sobe i jednog WC-a. U ugovoru o zakupu tog stana nisu navedeni članovi domaćinstva. Po dobijanju stana 2000. godine supruga tužioca se iselila iz ovog spornog stana i preselila u dobijeni, dok je tužilac sa ocem i ćerkama ostao u spornom stanu. Ove dve stambene jedinice se nalaze na istom spratu, međutim nisu fizički povezane i nalaze se na suprotnim stranama hodnika. Tužilac i njegova supruga faktički ne žive zajedno iako formalno njihov brak nije razveden.

Sporni stan je bio u državnoj svojini, a nosilac prava korišćenja je bila Opština Stari grad. Po zahtevu Agencije za restituciju je upisano pravo svojine u korist Zadužbine „BB“ iz ... sa udelom 1/1.

Tužilac nema drugih nepokretnosti na svom imenu i u spornom stanu živi i nakon očeve smrti (2007. godine). Stan je adaptirao i pred nadležnim organom je podneo zahtev za legalizaciju i rekonstrukciju stambenog objekta, a njegova supruga ĐĐ je podnela zahtev za legalizaciju stana broj ... . Tužilac je pokrenuo vanparnični postupak radi donošenja rešenja koje zamenjuje ugovor o zakupu stana u kome je 25.06.2010. godine upućen na parnicu protiv protivnika predlagača Opštine Stari grad radi utvrđivanja prava zakupa na neodređeno vreme na stanu iza smrti prethodnog zakupca pokojnog GG. Tužba je podneta 30.08.2010. godine u vreme kada je nosilac prava raspolaganja bila Opština Stari grad, a sada je vlasnik na predmetnom stanu tužena Zadužbina „BB“ iz ... .

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev na osnovu člana 9. stav 4. i člana 34. Zakona o stanovanju ocenjujući da je tužilac kao član porodičnog domaćinstva svog oca od 1985. godine do očeve smrti 2007. godine i nakon nje neprekidno koristio stan koji predstavlja centar njegovih životnih aktivnosti, da nema nepokretnosti na svom imenu, niti na drugi način rešeno stambeno pitanje i da su stoga ispunjeni svi zakonski uslovi da nastavi sa korišćenjem tog stana u svojstvu zakupca na neodređeno vreme sa ćerkom DD.

Drugostepeni sud je zauzeo drugačije pravno stanovište koje u svemu prihvata i Vrhovni kasacioni sud.

Zakonom o stanovanju („Službeni glasnik RS“ broj 50/91 sa izmenama) je u članu 34. propisano da u slučaju smrti zakupca ili njegovog iseljenja iz stana, zakupac na tom stanu postaje član porodičnog domaćinstva koji je nastavio da koristi taj stan po sledećem redosledu: bračni drug, dete rođeno u braku, van braka, usvojeno i pastorče.

Pravilno je drugostepeni sud ocenio da tužilac ne može da nastavi sa korišćenjem spornog stana kao novi zakupac stana nakon smrti njegovog oca (2007. godine) bez obzira na činjenicu što u tom stanu stanuje od 1985. godine. Razlog za to je što je njegova supruga tražila stan i za tužioca i za zajedničku decu. Tužilac je u braku sa suprugom ĐĐ, koja je zakupac na drugom stanu (oba stana se nalaze na istom spratu, ali su fizički odvojeni bez mogućnosti povezivanja, jer se nalaze na suprotnim stranama hodnika). Pravilno je drugostepeni sud ocenio da tužilac ne može biti član domaćinstva dve porodice i to sa suprugom što je njegova primarna porodica i sa ocem, a i to što Zakon o stanovanju ne poznaje mogućnost da supružnici budu zakupci na dva društvena stana (stanje u vreme podnošenja tužbe). Zbog ovih razloga je nebitna činjenica koliko dugo je tužilac stanovao u predmetnom stanu u kontinuitetu kao što je i nebitna činjenica što je stan koji je njegova supruga dobila u zakup nedovoljne površine i za njega i za ćerku koja takođe stanuje u spornom stanu. Nije bitno ni što stan na kome je supruga tužioca zakupac na stanu koji po svojoj površini ne zadovoljava potrebe porodice, jer tužena Zadužbina „BB“ iz ... nije dužna da rešava stambeno pitanje tužiočeve porodice, jer je tužilac kao ... zaposlen u ... trebao tamo da rešava svoje stambeno pitanje.

Neprihvatljivi su revizijski navodi tužioca da je značajna činjenica za presuđenje ta što su on i njegova supruga faktički prestali da vode zajednički život, kao i tvrdnja da u preduzećima u kojima su radili nisu dobili ni stan niti kredit jer se navodno stanovanje kod tužiočevog oca smatralo da imaju rešeno stambeno pitanje, jer je ta činjenica mogla samo da umanji broj bodova za stambene prilike, a nikako da isključi zaposlenog od rešavanja stambenog pitanja prema sada važećem, kao i ranije važećim zakonima iz stambene oblasti. Osim toga, tužilac u toku prvostepenog postupka nije pružio dokaze za ovakve tvrdnje.

Drugotuženom se ne dosuđuju traženi troškovi za sudske takse na odgovor na reviziju jer ta parnična radnja nije bila nužna (čl. 154. st.1. ZPP).

Vrhovni kasacioni sud je ocenio da navodi revizije nisu osnovani, pa je odlučio kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Predrag Trifunović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić