Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi JP „Srbija šume“ Beograd – ŠG „Golija“ Ivanjica, je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava (opisno se pozivajući na odredbu člana 404. Zakona o parničnom postupku).

Tužilje su blagovremeno dale odgovor na reviziju.

Prema odredbi člana 404. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11...10/23), revizija je izuzetno dozvoljena zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja ne bi mogla da se pobija revizijom, ako je po oceni Vrhovnog kasacionog suda potrebno da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili pravna pitanja u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i ako je potrebno novo tumačenje prava (posebna revizija). Prema stavu 2. istog člana o dozvoljenosti i osnovanosti revizije iz stava 1. ovog člana odlučuje Vrhovni kasacioni sud u veću od pet sudija.

Odluke u parnici sa tužbenim zahtevom kao što je ovde zavisi od utvrđenog činjeničnog stanja u svakom konkretnom slučaju. Predmet tužbenog zahteva u ovoj parnici je utvrđenje prava svojine tužilja sa po 1/2 idealna dela na realnom delu kat. parcele .. KO ... u površini od 2.64,50 ha, po kulturi šuma šeste klase, u merama i granicama (utvrđenim veštačenjem) bliže opisanim u izreci prvostepene presude, koja je (sa ukupnom površinom od 88.61,87 ha) upisana na ime tužene Republike Srbije – državna svojina i tuženog JP „Srbijašume“ Beograd – ŠG „Golija“ Ivanjica kao korisnika (na osnovu Zakona o šumama iz 1997. godine). Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravni prethodnici tužilja VV (pradeda po ocu) i GG su od 1899./1900. godine bili u državini ovog zemljišta (koje je po kulturi bilo pašnjak) kao dela matične kat. parcele .. po osnovu kupovine od DD, da bi 01.01.1919. godine dobili i pismenu potvrdu („kvitu“) o kupovini dva parčeta njive sa pašnjakom od prodavca DD, s tim što je deo koji je pripao pradedi tužilja upisan 1937. godine u katastru u Posedovnom listu .. KO ... kao „dobro opštine ...“. Nakon toga, u državini tog dela zemljišta je bio deda tužilja, a potom otac tužilja ĐĐ. Rešenjem SO Ivanjica – Komisija za raspravljanje imovinskih odnosa nastalih samovlasnim zauzećem zemljišta u društvenoj svojini br. 04-9760/1 od 21.11.1963. godine, nakon identifikacije kat. parcela .. i kat. parcela .. (privremeni broj) koja je formirana u postupku samovlasnog zauzeća, površine 2.64,50 ha i koja čini severoistočni deo kat. parcele .. površine 2.64,50 ha „šuma“, odbačena je prijava oca tužilja koja se odnosila na kat. parcelu .. jer je utvrđeno da je po osnovu održaja postao vlasnik kat. parcele .. (pašnjak), uz nalog katastru da se izvrši upis parcela na njegovo ime, što nije učinjeno do danas. Cepanjem matične kat. parcele 1970. godine formirana je, između ostalog, i predmetna parcela: .. koja je ostala upisana u Posedovnom listu .. KO ... kao „dobro opštine ...“ (koji je ustrojavanjem katastra neopkretnosti prešao je u List nepokretnostti .. KO ...). Nakon smrti dede tužilja (1973. godine) njegovi sinovi i supruga izvršili su deobu nasleđene imovine (1976. godine), kojom je ocu tužilja pripala u posed katastarska parcela .., a nakon njegove smrti (2010. godine), nasledile su ga tužilje na jednake delove. O postavljenom tužbenom zahtevu nižestepeni sudovi su odlučili pravilnom primenom materijalnog prava.

Po oceni Vrhovnog suda, imajući u vidu sadržinu tražene pravne zaštite, način presuđenja i date razloge o osnovanosti tužbenog zahteva u ovom slučaju nisu ispunjeni uslovi za primenu instituta posebne revizije iz člana 404. Zakona o parničnom postupku. Ne postoji potreba za razmatranjem pravnog pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, za ujednačavanjem sudske prakse, niti je potrebno novo tumačenje prava u pogledu primene pravila o sticanju svojine održajem, na stvari na kojoj je drugo lice upisano kao vlasnik u javnim knjigama, dok dejstvo prekida i zastoja održaja imaju značaja ukoliko su nastupili u vremenu potrebnom za održaj, već se to pitanje rešava zavisno od konkretne činjenične i pravne situacije. Nižestepeni sudovi su se pravilno pozvali na paragraf 929. Srpskog građanskog zakonika - SGZ (kojim se za nepokretna dobra, kao baštine, kuće, njive, livade, voćnjake, vinograde ili miljkove, iziskivalo 24 godine za zastarelost, ako je pritežanje bez tapije, a ako li je sa tapijom i u baštinske javne knjige uvedeno, dosta je 10 godina), kao i na Zakon o moratornom stanju za vreme Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata iz 1920. godine (prema kojem moratorijum iznosi 7 godina, 1 mesec i 18 dana), čije se odredbe primenjuju na osnovu Zakona o nevažnosti pravnih propisa donetih pre 06.04.1941. godine i za vreme neprijateljske okupacije. Kod utvrđene činjenice da su pravni prethodnici tužilja još od 1899/1900 godine bili u savesnoj državini predmetnog zemljišta po osnovu kupovine od DD, o čemu su pribavili „kvitu“ 01.01.1919. godine, to su protekom roka od 31 godinu, 1 mesec i 18 dana (koji rok se navršio još 1932. godine) zaključno do 06.04.1941. godine, održajem stekli pravo svojine na predmetnom zemljištu (koje je tada predstavljalo njivu odnosno pašnjak), pre upisa zemljišta (dela koji je pripao pradedi tužilja) u katastar 1937. godine kao „dobra opštine ...“ (u kom slučaju bi se primenjivali rokovi iz paragrafa 931. SGZ). Ovo je ocu tužilja i priznato rešenjem SO Ivanjica – Komisija za raspravljanje imovinskih odnosa nastalih samovlasnim zauzećem zemljišta u društvenoj svojini br. 04-9760/1 od 21.11.1963. godine, čiji su zakonski naslednici tužilje sa jednakim udelima, kao i deobom izvršenom sa braćom. U takvoj situaciji nema mesta primeni pravila o zabrani sticanja prava svojine održajem iz člana 17. stav 1. Zakona o javnoj svojini („Službeni glasnik RS“, br.72/11 ... 113/17), važećeg u vreme podnošenja tužbe, jer se ne radi o dobru u opštoj upotrebi (član 16. stav 1. u vezi članova 3. stav 1. i 10. stav 2. ovog zakona). Tuženi u reviziji nije pružio dokaz o postojanju različitih odluka u istoj činjeničnoj i pravnoj situaciji, kao u konkretnom slučaju i suprotnom presuđenju sudova, pa nije ispunjen zakonski uslov koji se odnosi na potrebu za ujednačavanjem sudske prakse. Zbog toga je odlučeno kao u stavu prvom izreke.

Iz navedenih razloga, na osnovu člana 404. stav 2. ZPP, Vrhovni sud je odlučio kao u stavu prvom izreke.

Ispitujući dozvoljenost revizije u smislu člana 410. stav 2. tačka 5. ZPP, Vrhovni sud je našao da izjavljena revizija nije dozvoljena.

Prema članu 403. stav 3. ZPP, revizija nije dozvoljena u imovinskopravnim sporovima ako vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost od 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe.

Tužba za utvrđenje prava svojine u ovoj parnici podneta je 03.05.2018. godine, sa označenom vrednošću predmeta spora u iznosu od 10.000,00 dinara.

Kako se u konkretnom slučaju radi o imovinskopravnom sporu u kome vrednost predmeta spora pobijanog dela očigledno ne prelazi dinarsku protivvrednost 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan podnošenja tužbe, Vrhovni sud je našao da revizija nije dozvoljena.

Na osnovu člana 413. ZPP, Vrhovni sud je odlučio kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća - sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković