U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Zvezdane Lutovac, predsednika veća, Dragane Marinković i Branka Stanića, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., koga zastupa Zehlija Kurtović, advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., koga zastupa Goran Rajić, advokat iz ..., radi naknade štete, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 137/20 od 24.12.2020. godine, u sednici održanoj 26.05.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 137/20 od 24.12.2020. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Sjenici P 27/19 od 09.09.2019. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da mu na ime naknade štete isplati 985.078,22 dinara i na ime troškova izvršnog postupka po pravnosnažnom rešenju o izvršenju I 1000/10 iznos od 46.561,00 dinara sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.06.2009. godine do konačne isplate. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka od 160.350,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 137/20 od 24.12.2020. godine, stavom prvim izreke, ukinuta je prvostepena presuda i presuđeno, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da mu na ime naknade štete isplati 788.062,40 dinara i na ime troškova izvršnog postupka po pravnosnažnom rešenju o izvršenju I 1000/10 iznos od 37.248,00 dinara sve sa zakonskom zateznom kamatom počev od 24.06.2009. godine do konačne isplate. Stavom drugim izreke, preko dosuđenog iznosa, tužbeni zahtev je odbijen. Stavom trećim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 136.080,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pravilnost pobijane presude u smislu člana 408. ZPP (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11... 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti. U postupku pred drugostepenim sudom nije učinjena nijedna bitna povreda odredaba parničnog postupka pa je neosnovano ukazivanje revidenta na povrede iz člana 374. stav 1. u vezi članova 383, 394. i 231. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 744/10 od 08.03.2010. godine preinačena je presuda Opštinskog suda u Sjenici P 542/08 od 24.06.2009. godine u odnosu na deo stava trećeg izreke kojim je odlučeno o naknadi nematerijalne štete po osnovu pretrpljenih fizičkih bolova i duševnih patnji zbog umanjenja životne aktivnosti i stava šest izreke kojim je odlučeno o troškovima postupka, tako što je obavezano tuženo Proizvodno-prometno i proizvođačko preduzeće DOO „HBSS“ iz Prijepolja da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete zbog zadobijene povrede na radu dana 01.02.2008. godine isplati 140.000,00 dinara na ime pretrpljenih fizičkih bolova i 280.000,00 dinara na ime pretrpljenih duševnih patnji zbog umanjene životne aktivnosti sve sa zakonskom zateznom kamatom koja teče od 26.06.2009. godine kao dana presuđenja pa ubuduće do konačne isplate, a preko dosuđenih iznosa tužbeni zahtev je odbijen. Istom presudom obavezano je tuženo Preduzeće proizvodno-prometno i proizvođačko DOO „HBSS“ Prijepolje da tužiocu na ime troškova postupka isplati 159.090,00 dinara. Stavom drugim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba stranaka i presuda Opštinskog suda u Sjenici P 542/08 od 24.06.2009. godine u odnosu na stav 1. i 2. izreke kojim je odlučeno o zahtevu za naknadu materijalne štete i delova stava 3. i 4. izreke kojima je odlučeno po zahtevu za naknadu nematerijalne štete po osnovu pretrpljenog straha i u odnosu na stav 5. izreke kojim je odlučeno o istaknutom prigovoru mesne nenadležnosti potvrđena. U izvršnom postupku koji se vodio pred Osnovnim sudom u Prijepolju u predmetu I 1000/10 utvrđeno je da je izvršni poverilac AA protiv izvršnog dužnika Preduzeća proizvodno prometnog i proizvođačkog DOO „HBSS“ Prijepolje podneo predlog na osnovu navedene izvršne presude sa predlogom za usvajanje rešenja o izvršenju koje je od strane Osnovnog suda u Prijepolju usvojeno 12.05.2010. godine. Direktor tuženog proizvodno prometnog i proizvođačkog preduzeća DOO „HBSS“ Prijepolje, BB - tuženi u ovoj parnici, oglašen je krivim zbog krivičnog dela zloupotreba položaja odgovornog lica jer je kao direktor preduzeća sa umišljajem, u stanju uračunljivosti, svestan zabranjenosti svog dela iskorišćavanjem službenog položaja i ovlašćenja, prenošenjem vlasništva na preduzeću na VV sebi pribavio korist a oštećenom - ovde tužiocu naneo štetu u ukupnom iznosu od 985.078,22 dinara, tako što je onemogućio naplatu njegovog potraživanja po pravnosnažnoj presudi na ime materijalne i nematerijalne štete i po rešenju o izvršenju Osnovnog suda u Prijepolju I 1000/10 od 12.05.2010. godine. Time što je dana 21.09.2010. godine zaključio ugovor sa VV o ustupanju svog preduzeća bez naknade, da bi VV zatim registrovao ustupljeno preduzeće promenivši mu ime u DOO „PBS Plus“ a dva meseca kasnije pokrenuo i sproveo postupak likvidacije nad istim, izbegavajući na taj način da izvrši obavezu prema izvršnom poveriocu - ovde tužiocu.

Prema nalazu i mišljenju veštaka, postupak likvidacije preduzeća DOO „PBS Plus“ Prijepolje nije striktno sproveden prema odredbama Zakona o privrednim društvima (čl. 347-365) jer je likvidacioni upravnik najkasnije tri meseca od dana otvaranja postupka likvidacije 16.12.2010. godine, pored ostalog, bio u obavezi da sačini početni likvidacioni bilans i listu prijavljenih potraživanja i obaveza, da je likvidacija trajala kraće od 120 dana i nije urađen izvršni likvidacioni bilans, a u izveštaju o sprovedenoj likvidaciji navedeno da se tokom postupka likvidacije niko od poverilaca ni dužnika nije prijavio. Kapital preduzeća DOO „PBS Plus“ na dan promene vlasnika 21.09.2010. godine i na dan otvaranja postupka likvidacije 16.12.2010. godine iznosio je 1.442.000,00 dinara, a potraživanje iz poslovnih odnosa preduzeća na dan promene vlasništva i na dan otvaranja postupka likvidacije iznosila su 6.971.000,00 dinara, tako da je ukupan finansijski potencijal preduzeća na dan otvaranja postupka likvidacije prema podacima iz finansijskih izveštaja iznosio 8.413.000,00 dinara. Da je postupak likvidacije obavljen u skladu sa propisima koji regulišu ovu oblast, preduzeće DOO „PBS Plus“ moglo je izmiriti obavezu koja je prijavljena od tužioca. Tužilac nije preduzeo sve raspoložive pravne radnje u pravcu naplate svojih potraživanja iako je prijavio svoje potraživanje prema navedenom preduzeću u zakonskom roku, ali nije iskoristio odredbu člana 363. Zakona o privrednim društvima da podnese zahtev za proveru pravilnosti likvidacije ovog preduzeća, proveru rada likvidacionog upravnika i da dostavi zahtev za naknadu neizmirenih potraživanja u roku od 12 meseci od dana brisanja ovog društva iz Registra privrednih subjekata (15.03.2012. godine)

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da je tuženi pričinio štetu tužiocu, da je osnov i odgovornost za štetu utvrđena pravnosnažnom krivičnom presudom kojom je tuženi oglašen krivim, a visina štete utvrđena pravnosnažnom presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 744/10 od 08.03.2010. godine, te da su troškovi izvršnog postupka utvrđeni pravnosnažnim rešenjem o izvršenju I 1000/10, čiju je naplatu tuženi onemogućio nezakonitim radnjama za koje je oglašen krivim, zbog čega je usvojio tužbeni zahtev u celosti.

Po oceni drugostepenog suda, preduzeće tuženog DOO „HBSS“ u momentu promene vlasnika i prelaska na novog vlasnika bilo je solventno, raspolagalo je iznosom od 8.413.000,00 dinara iz čega proizlazi da je moglo izmiriti obavezu koja je prijavljena od strane tužioca u zakonskom roku. Kako je na taj način tuženi prouzrokovao štetu tužiocu, ali i kako je bilo propusta na strani tužioca koji nije postupio u smislu člana 383. Zakona o privrednim društvima, drugostepeni sud je ocenio da postoji doprinos tužioca u nastaloj šteti od 20%, zbog čega je iznose dosuđene pravnosnažnim odlukama umanjio za tužiočev doprinos u šteti.

Stanovište drugostepenog suda je pravilno.

Tužilac je pokrenuo izvršni postupak 12.05.2010. godine. Tuženi je svojim postupanjem i to odlaganjem sprovođenja izvršenja u pokrenutom izvršnom postupku, a zatim i ustupanjem svog preduzeća bez nadoknade trećem licu postupao sa namerom da osujeti potraživanje tužioca iako je znao za postojanje neizmirenih obaveza za naknadu štete prema tužiocu. U toku izvršnog postupka, bilo je propusta u radu likvidacionog upravnika - nije sačinjen početni likvidacioni bilans, lista prijavljenih potraživanja, likvidacija je trajala kraće od 120 dana i nije urađen likvidacioni bilans. Na strani tužioca je takođe bilo propusta jer nije podneo zahtev za proveru pravilnosti likvidacije preduzeća DOO „PBS Plus“, niti proveru rada likvidacionog upravnika i nije dostavio zahtev za naplatu neisplaćenih potraživanja u roku od 12 meseci od dana brisanja ovog društva iz Registra privrednih subjekata.

Imajući u vidu da je visina potraživanja tužioca utvrđena u postupku Opštinskog suda u Sjenici P 542/08 od 24.06.2009. godine u iznosu od 985.078,22 dinara, pravilno je drugostepeni sud ceneći doprinos tužioca od 20% priznao tužiocu iznose njegovog potraživanja umanjene za njegov doprinos u nastaloj šteti. Kamata je dosuđena od 24.06.2009. godine, jer je od tada tuženi u docnji sa ispunjenjem obaveze koja je utvrđena odlukom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 744/10 od 08.03.2010. godine u pogledu visine.

Nisu osnovani revizijski navodi da je tužiočev doprinos u šteti u suprotnosti sa izvedenim dokazima. U postupku pred drugostepenim sudom je utvrđeno da je do štete došlo usled propusta tužioca i zbog postupanja likvidacionog upravnika. Propust tužioca predstavlja njegov doprinos nastaloj šteti koji je pravilno procenjen na 20%.

Preostalim revizijskim navodima osporava se utvrđeno činjenično stanje što u postupku po reviziji nije dozvoljeno (član 407. stav 2. ZPP).

Na osnovu člana 414. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić