Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 1468/2024
21.02.2024. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Miljan Grbović, advokat iz ..., protiv tužene Opštine Žabalj, koju zastupa Pravobranilaštvo Opštine Žabalj, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 1646/23 od 30.08.2023. godine, u sednici održanoj 21.02.2024. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužene izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 1646/23 od 30.08.2023. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Novom Sadu P 21628/21 od 16.03.2023. godine, stavom prvim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilja tražila da se obaveže tužena da joj isplati na ime duševnih bolova zbog umanjenja životne aktivnosti iznos od 240.000,00 dinara, za pretrpljene fizičke bolove 110.000,00 dinara i na ime pretrpljenog straha iznos od 110.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na ove iznose od dana presuđenja pa do isplate, kao i na ime troškova lečenja iznos od 8.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana presuđenja pa do isplate, te da tužilji nadoknadi troškove parničnog postupka sa zakonskom zateznom kamatom. Stavom drugim izreke, obavezana je tužilja da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 64.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti odluke do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 1646/23 od 30.08.2023. godine, stavom prvim izreke, delimično je preinačena prvostepena presuda tako što je obavezana tužena da tužilji isplati na ime naknade nematerijalne štete za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti 72.000,00 dinara, za pretrpljene fizičke bolove 27.000,00 dinara, za pretpljeni strah 24.000,00 dinara, kao na ime naknade materijalne štete iznos od 2.400,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 16.03.2023. godine do isplate, te da tužilji naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 109.116,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate. Stavom drugim izreke žalba tužilje je odbijena u preostalom delu i prvostepena presuda u nepreinačenom odbijajućem delu potvrđena. Stavom trećim izreke, obavezana je tužena da tužilji naknadi troškove drugostepenog postupka u iznosu od 42.616,00 dinara.
Protiv pravosnažne presude donete u drugom stepenu, tužena je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu, primenom člana 408. u vezi sa članom 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11...10/23), Vrhovni sud je našao da revizija nije osnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, kao ni druge bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 407. st. 1. ZPP, zbog kojih se revizija može izjaviti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, dana 17.01.2021. godine, u Žablju, posle 15,00 časova, tužilja se kretala desnom stranom parcele br. .., sve vreme vukući sanke na kojima su se nalazila deca. Ova parcela je vlasništvu Republike Srbije i predstavlja asfaltiran put bez naziva, koji poprečno povezuje ulicu ... sa industrijskom zonom prema izlasku iz Žablja. Leva strana parcele vodi prema ulici ... i putu za Zrenjanin, koji predstavlja državni put II reda. U jednom trenutku, tužilja je osetila da levom nogom upada u rupu na putu, usled čega je izgubila ravnotežu, pala na levi lakat i povredila se. Rupa predstavlja oštećenje na asfaltiranom putu i u trenutku štetnog događaja bila je neobeležena, prekrivena snegom i ledom, tako da tužilja nije mogla da je uoči. Kritičnom prilikom tužilja je zadobila teške telesne povrede u vidu preloma leve ruke – gornjeg kosti leve podlaktice i postavljena joj je imobilizacija u Urgentnom centru Kliničkog centra Vojvodine. Kontrolni pregled je obavljen u privatnoj poliklinici u Novom Sada, pa je tužilja imala troškove kontrolnog pregleda i rehabilitacije u iznosu od 8.000,00 dinara Usled pretrpljenih povreda, kod tužilje su nastale posledice u vidu ograničenja pokreta, smanjenja mišićne snage i otežane upotrebe leve ruke u lakom stepenu. Ocenom nalaza veštaka, sud je utvrdio da su posledice pretpljenih povreda dovele su do umanjenja životne aktivnosti tužilje od 12%. Prilikom štetnog događaja tužilja je trpela fizičke bolove i strah, intenziteta i trajanja utvrđenog iz nalaza veštaka.
Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je odbio tužbeni zahtev nalazeći da tužena nije odgovorna za nastalu štetu, primenom člana 2, 10. i 72. Zakona o putevima jer je šteta nastala na državnom putu drugog reda. Delatnost upravljanja državnim putevima obavlja javno preduzeće čiji je vlasnik Republika Srbija, a da delatnost upravljanja državnim putevima drugog reda koji se nalaze na teritoriji autonomne pokrajine obavlja javno preduzeće, odnosno društvo kapitala čiji je vlasnik autonomna pokrajina. Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu i usvojio tužbeni zahtev, nalazeći da je tužena opština odgovorna za štetu primenom člana 2. Zakona o komunalnim delatnostima i člana 72. stav 2. Zakona o putevima, budući da je šteta nastala na javnoj površini, a održavanje javne površine spada u komunalnu delatnost koju obavlja jedinica lokalne samouprave. Zbog toga je tužilji dosuđena naknada nematerijalne štete primenom člana 200. Zakona o obligacionim odnosima (ZOO), umanjena za njen doprinos nastanku štete primenom člana 192. ZOO.
Neosnovani su revizijski navodi da je odgovornost tužene za štetu isključena, budući da je šteta nastala na državnom putu drugog reda koji održavaju specijalizovana preduzeća za održavanje puteva angažovana od strane JP“Putevi Srbije“, a prema Planu zimskog održavanja državnog puta I i II reda u Republici Srbiji.
Po oceni Vrhvnog suda pravilno je drugostepeni sud primenio materijalno pravo iz člana člana 2. st.1. i 2. i stava 3. istog člana Zakona o komunalnim delatnostima („Službeni glasnik RS“, br.88/2011,104/2016 i 95/2018) i člana 72. stav Zakona o putevima („Službeni glasnik RS“, br.41/2018, 95/2018 – dr.zakon) u vezi sa čl.154. i 155. Zakona o obligacionim odnosima, zaključujući da je tužena opština odgovorna i samim tim u obavezi da tužilji naknadi štetu. Štetni događaj je nastao na delu puta koji spaja državni put drugog reda i ulicu ... u naselju sa industrijskom zonom i taj deo puta predstavlja javnu površinu, a što proizlazi iz svih okolnosti ovog štetnog događaja (tužilja se kretala u pravcu naselja i industrijske zone). Imajući u vidu navedene odredbe zakona i da održavanje javne površine spada u komunalne delatnosti, tužena opština je bila dužna da obezbedi kvalitetno i kontinuirano obavljanje tih delatnosti i nadzor nad njihovim vršenjem, što je izostalo u konkretnom slučaju, na osnovu čega je odgovorna za nastalu štetu. Međutim, tužilja je kolovoz koristila za sankanje dece na mestu gde su ostaci snega i leda na teritoriji naselja bili vidljivi i time je postupala nebezbedno, suprotno članu 93. Zakona o bezbednosti saobraćaja na putevima, što predstavlja njen doprinos nastanku štete koji je drugostepeni sud pravilno cenio na 70%. Stoga je tužilji primenom člana 193.stav 2. ZOO, pravilno dosuđena naknada troškova lečenja i na osnovu člana 200. st. 1.i 2. ZOO naknada nematerijalne štete kao adekvatna satisfakcija za duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti i pretrpljene fizičke bolove i strah, u visini po svim vidovima štete, umanjenoj za doprinos tužilje nastanku štete primenom člana 192. ZOO.
Iz navedenih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci presude.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
Zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković