Republika Srbija
VRHOVNI SUD SRBIJE
Rev 15/07
25.01.2007. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud Srbije u Beogradu, u veću sastavljenom od sudija: Stojana Jokića, predsednika veća, Nikole Stanojevića, Zvezdane Lutovac, Ljiljane Ivković-Jovanović i Jasminke Stanojević, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA, čiji je punomoćnik AB, advokat, protiv tuženog maloletnog BB, koga zastupa zakonski zastupnik, majka VV, radi izmene odluke o dečijem izdržavanju, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Okružnog suda u Zrenjaninu, Gž. br. 1774/06 od 11.09.2006. godine, u sednici veća održanoj dana 25.01.2007. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Okružnog suda u Zrenjaninu, Gž. br. 1774/06 od 11.09.2006. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Opštinskog suda u Zrenjaninu P.broj 858/06 od 26.06.2006. godine, delimično je usvojen tužbeni zahtev, izmenjena je obaveza izdržavanja utvrđena presudom Opštinskog suda u Zrenjaninu P. broj 1727/94 od 02.03.1995. godine i obavezan je tužilac da na ime doprinosa izdržavanju maloletnog tuženog BB plaća iznos od 25% svoje mesečne zarade, umanjene za poreze i doprinose za obavezno socijalno osiguranje, koju ostvaruje kao radnik AD \"GG" počev od 26.06.2006.godine pa ubuduće dok za to postoje zakonski uslovi i to na dan isplate zarade u tekućem mesecu, a u slučaju docnje sa zakonskom zateznom kamatom počev od dospelosti svake pojedine rate pa do isplate. Preko dosuđenog iznosa od 25% a do traženog iznosa od 20% tužbeni zahtev je odbijen. Odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove.
Presudom Okružnog suda u Zrenjaninu Gž.br. 1774/06 od 11.09.2006. godine usvojena je žalba tuženog i preinačena prvostepena presuda Opštinskog suda u Zrenjaninu tako što je odbijen zahtev tužioca za izmenu visine dosuđenog izdržavanja pravosnažnom presudom Opštinskog suda u Zrenjaninu P.broj 1727/94 od 02.03.1995. godine, tako da tužilac umesto dosuđenih 40% od mesečne zarade koju ostvaruje kod DD \"GG" počev od 07.10.1994. godine plaća mesečno 20% mesečne zarade umanjene za poreze i doprinose za obavezno socijalno osiguranje koju ostvaruje kod istog preduzeća počev od dana donošenja presude.
Protiv pravosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je preko punomoćnika iz reda advokata, izjavio blagovremenu i dozvoljenu reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 399. važećeg Zakona o parničnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srbije " broj 125/04 od 22.11.2004. godine, stupio na snagu 23.02.2005. godine), Vrhovni sud Srbije je našao da revizija tužioca nije osnovana.
U provedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. ZPP, na koju se u revizijskom postupku pazi po službenoj dužnosti.Revizijom tužioca ne ukazuje se na postojanje drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje bi mogle biti razlog za ukidanje pobijane presude.
Neosnovan je navod revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava od strane drugostepenog suda.
U toku prvostepenog postupka je utvrđeno da je presudom Opštinskog suda u Zrenjaninu P. broj 1727/94 od 02.03.1995. godine, kojom je razveden brak tužioca i zakonskog zastupnika tuženog, maloletni tuženi, rođen 16.05.1993. godine u Zrenjaninu, poveren na negu, čuvanje i vaspitanje majci, a tužilac je obavezan da doprinosi izdržavanju svog maloletnog sina iznosom od 40% od svoje mesečne zarade koju ostvaruje kao radnik DD \"GG", počev od 07.10.1994. godine pa ubuduće dok za to postoje zakonski uslovi. U vreme donošenja navedene presude tuženi je bio star ___, njegova majka nije bila u stalnom radnom odnosu, obavljala je povremene poslove kod privatnog poslodavca. Tužilac je po zanimanju mašinski tehničar, tada zaposlen u navedenom preduzeću, živeo je kod roditelja i nije imao nikakve izdatke za komunalije i hranu. U vreme odlučivanja po tužbenom zahtevu za smanjenje visine izdržavanja tuženi je star __ godina, učenik je ___ razreda osnovne škole i __ razreda ___ škole u ____, pohađa školu ___, trenirao je košarku. Živi sa majkom i majčinim ocem, u stanu koji je vlasništvo majčinog oca, prima dečiji dodatak u iznosu od 1.700,00 dinara mesečno. Majka tuženog je stara __ godina, zdrava i sposobna za rad, po zanimanju je ___, nije zaposlena niti obavlja povremene poslove, a izdržava se od očeve penzije. Obavlja kućne poslove, vodi brigu o domaćinstvu, stara se i svakodnevno ulaže rad u negu i podizanje maloletnog tuženog. Tužilac je u međuvremenu, dana 13.08.2005. godine sklopio novi brak, sa suprugom koja je ____, nije zaposlena, stara je __ godina, zdrava i sposobna za rad. Živi u kući čije su vlasnice njegova majka i tetka. Tužilac i njegova supruga nisu vlasnici nekretnina, izdržavaju se od zarade tužioca koja je u periodu maj - oktobar 2005. godine u proseku iznosila 29.827,00 dinara, za novembar mesec 2005. godine 33.000,00 dinara, za period decembar mesec 2005. godine do aprila meseca 2006. godine zarada se kretala od 36.056,46 dinara do 45.196,00 dinara, da bi u maju mesecu 2006. godine tužilac ostvario neto zaradu od 42.372,14 dinara. Tužiocu je redovno od zarade odbijan dosuđeni iznos izdržavanja maloletnog tuženog koji je u novembru mesecu 2005. godine iznosio 13.800,00 dinara, a u maju mesecu 2006. godine 16.068,86 dinara.
Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja pravilno je drugostepeni sud preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev za smanjenje dosuđenog izdržavanja pozivajući se na odredbu člana 164. Porodičnog zakona, nalazeći da ne postoje promenjene okolnosti koje opravdavaju smanjenje visine izdržavanja dosuđene pravosnažnom presudom prvostepenog suda iz 1995. godine. Činjenica da je nakon donošenja prethodne odluke tužilac zaključio novi brak sa suprugom koja nije zaposlena, ali je radno sposobna i da ima izdatke za vođenje zasebnog domaćinstva, nisu same po sebi okolnosti koje bi opravdale smanjenje visine izdržavanja, obzirom da mogućnosti tužioca kao dužnika izdržavanja za zaposlenje i sticanje zarade nisu smanjenje, dok su potrebe tuženog za redovno školovanje i druge vanškolske aktivnosti kojima se bavi povećane u odnosu na vreme donošenja prethodne odluke, pri čemu je cenjeno da majka tuženog i ako nezaposlena doprinosi njegovom izdržavanju svakodnevnim ulaganjem rada u negu i podizanje tuženog.
Stoga je neosnovan navod revizije da drugostepeni sud nije cenio sve relevante kriterijume za određivanje izdržavanja, potrebe poverioca i mogućnosti dužnika izdržavanja saglasno članu 160.stav 2. i 3. Porodičnog zakona, a u vezi sa tim obavezu tužioca iz člana 151.stav 1. istog zakona za izdržavanje nezaposlene supruge, pri čemu nisu utvrđene stvarne potrebe primaoca izdržavanja koje se u finansijskom smislu nisu bitno izmenile. Maloletno dete ima pravo na izdržavanje prvenstveno od roditelja. Visina izdržavanja određuje se prema potrebama deteta i mogućnostima roditelja. Ako je poverilac izdržavanja dete, visina izdržavanja treba da omogući najmanje takav nivo životnog standarda za dete kakav uživa roditelj dužnik izdržavanja. Kada je obaveza izdržavanja uspostavljena, visina izdržavanja se može se smanjiti ili povećati, ako se promene okolnosti na osnovu kojih je doneta prethodna odluka. Promenjene okolnosti moraju biti takve da u konkretnom slučaju, opravdavaju smanjenje odnosno povećanje visine izdržavanja. U konkretnom slučaju obzirom da je pogoršanje materijalne situacije tužioca uslovljeno zasnivanjem novog braka sa nezaposlenima radno sposobnim licem, a imajući pri tom u vidu promenjene okolnosti u odnosu na potrebe maloletnog tuženog, koje su povećane i u finansijskom smislu, jer je notorna činjenica da je za izdržavanje školskog deteta koje se pri tom bavi i mnogim van nastavnim aktivnostima potrebno izdvojiti više sredstava u odnosu na dete staro ___, promena okolnosti na strani tužioca ne može predstavljati osnov za smanjenje visine izdržavanja.
Sa svega izloženog, te kako ne postoje razlozi zbog kojih je revizija izjavljena kao ni razlozi na koje revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, revizija tužioca odbijena je kao neosnovana na osnovu člana 405. ZPP, i odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća-sudija,
Stojan Jokić, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Mirjana Vojvodić
vs