.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 1512/2021
30.09.2021. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Božidara Vujičića, predsednika veća, Vesne Subić i Spomenke Zarić, članova veća, u parnici tužilaca AA i BB, oboje iz ..., koje zastupa punomoćnik Luka Uljarević, advokat iz ..., protiv tuženih VV, GG i DD, svih iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Goran Brdar, advokat iz ..., radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužilaca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 796/20 od 13.10.2020. godine, u sednici veća od 30.09.2021. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilaca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 796/20 od 13.10.2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 796/20 od 13.10.2020. godine, koja je doneta po održanoj raspravi pred drugostepenim sudom, ukinuta je presuda Osnovnog suda u Kragujevcu P 65/16 od 28.03.2017. godine dopunjena presudom istog suda P 65/16 od 23.12.2019. godine i presuđeno na taj način što je: tačkom 1) odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca AA kao pravnog sledbenika sada pokojne ĐĐ za razliku između potraživanog suvlasničkog udela od ½ i pravnosnažno dosuđenog suvlasničkog udela od 915/10000 stavom 1. presude Osnovnog suda u Kragujevcu P 878/13 od 12.03.2014. godine prema tuženoj VV kao pravnom sledbeniku pok. EE na nepokretnosti opisanoj kao prizemni deo porodične stambene zgrade broj 1 koji se sastoji od jedne sobe površine 15,69m², jedne sobe površine 17,47m², trpezarije površine 9,98m², ostave površine 2,42m², niše površine 4,33m², kupatila površine 4,93m² i hodnika površine 5,62m² i da se utvrdi da je korisnik parcele ispod objekta i dela parcele koji je neophodan za redovnu upotrebu objekta sve na kp. broj .. u ulici ... broj .. u ... upisano u list nepokretnosti broj .. KO ..., naselje ..., a sve to po osnovu sticanja u bračnoj zajednici pravnog prethodnika tužioca pok. ĐĐ sa sada pok. EE što je tužena dužna priznati u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom izvršenja; tačkom 2) odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca AA kao pravnog sledbenika sada pok. ĐĐ prema tuženoj VV da je u delu od ½, a preko pravnosnažno dosuđenog u delu od 915/10000 stavom 2. presude Osnovnog suda u Kragujevcu P 878/13 od 12.03.2014. godine ništav i bez pravnog dejstva ugovor o doživotnom izdržavanju zaključen između sada pok. EE i tužene VV koji je overen kod Opštinskog suda u Kragujevcu pod 3R 129/2002 od 14.02.2002. godine u stavu prvom, red 12 do 17 koji glasi: „1/2 njihove porodične kuće sagrađene na kp. broj .. i .. obe u KO ... i to prizemlje ove kuće koga čine, dve sobe, kuhinja sa nišom, ostava, predsoblje, odnosno sve što pripada prizemlju ove kuće zajedno sa svim instalacijama i telefonskim priključkom kao i deo placa potrebnim za korišćenje ovog dela kuće“ što je tužena VV dužna da prizna i trpi u roku od 15 dana po pravnosnažnosti presude pod pretnjom prinudnog izvršenja; tačkom 3) odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilaca AA i BB da se utvrdi prema tuženoj VV kao pravnom sledbeniku pok. EE biv. iz ..., tuženicima GG i DD kao pravnim sledbenicima pok. ŽŽ da su tužioci suvlasnici sa suvlasničkim udelima od po 3/8 na nepokretnosti opisanoj kao spratni deo porodične stambene zgrade broj 1 koji se sastoji od jedne spavaće sobe površine 17,22m², jedne spavaće sobe površine 14,38m², niše sa dnevnom sobom površine 18,87m², kupatila površine 4,17m², hodnika sa stepeništem površine 16,98m² sa udelom od po ¼ na podrumu u prizemlju površine 55,14m² i dograđenom ulaznom delu od 5,70m² i korisnici parcele ispod objekta i dela parcele koji je neophodan za redovnu upotrebu objekta, sve na kp. broj .. u ... u ulici ... broj .., sve to po osnovu gradnje i sticanja u zajednici a sve upisano u list nepokretnosi .. KO ..., naselje ..., što su tuženi dužni priznati u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom izvršenja; tačkom 4) obavezani su tuženi VV, GG i DD da solidarno tužiocu AA plate troškove spora u iznosu od 227.500,00 dinara u roku od 15 dana po pravnosnažnosti presude pod pretnjom izvršenja, a tačkom 5) obavezani su tužioci AA i BB da solidarno plate tuženima VV, GG i DD troškove spora u iznosu od 417.000,00 dinara sve u roku od 15 dana po prijemu presude pod pretnjom izvršenja.
Protiv pravnosnažne drugostepene presude, tužioci su blagovremeno izjavili reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava i bitnih povreda odredaba parničnog postupka.
Tuženi su dostavili odgovor na reviziju tužilaca.
Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. ZPP (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11... 18/20) Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija tužilaca neosnovana.
U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju ovaj sud pazi po službenoj dužnosti, niti je u postupku pred drugostepenim sudom učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. u vezi člana 196. stav 2, čl. 200, 201. i 211. ZPP, a na koje povrede postupka su ukazali tužioci u reviziji.
Naime, drugostepeni sud je tužbeni zahtev tužilaca odbio s pozivom na odredbu člana 211. stav 2. ZPP, odnosno da u situaciji kada postoji nužno suparničarstvo a svi nužni suparničari nisu bili obuhvaćeni tužbom. U odnosu na tu tvrdnju drugostepenog suda tužioci u reviziji ističu da je drugostepeni sud pogrešno izveo takav zaključak jer su tužioci kada se radi o zemljištu tužbom označili sve titulare prava korišćenja na njemu, a što se tiče objekta stečenog u porodičnoj zajednici tužioci su podnescima obaveštavali sud o svim pravnim sledbenicima pa je u takvoj situaciji sud bio dužan da obezbedi učešće tih lica tako što bi ih pozvao da učestvuju u parnici, odnosno dozvolio preinačenje u odnosu na njih bez obzira da li se oni protive stupanju u parnicu ili ne. Međutim, ovakvi navodi iz revizije se ne mogu prihvatiti kao pravilni.
Nije sporna činjenica da u parnici po osnovu sticanja u porodičnoj zajednici kao nužni suparničari moraju učestvovati sva lica koja su učestvovala u sticanju sporne imovine kao članovi porodične zajednice, odnosno kasnije njihovi pravni sledbenici. Što se tiče zemljišta učesnici u takvoj parnici moraju biti sva lica koja su u javnim knjigama označena – upisana kao titulari određenog prava na zemljištu – u ovom slučaju korisnici. Prema stanju iz spisa predmeta prizemlje sporne zgrade građeno je počev od 1971. godine kada su porodičnu zajednicu činili EE, ĐĐ i VV, a kada je građen sprat istog objekta u tu zajednicu se priključila i ŽŽ, kao i ovde tužioci. Prema stanju u javnim knjigama zemljište na kome je podignut sporni objekat je i sada upisano kao pravo korišćenja sa po 1/3 EE, ZZ i II. Tužioci u reviziji tvrde da je EE pravni sledbenik ZZ, a da su na pravne sledbenike II – JJ preinačili tužbu podneskom od 18.02.2013. godine što zaista i stoji u tom podnesku. Međutim, o istaknutom tužbenom zahtevu tužilaca sud je odlučio presudom od 12.03.2014. godine u kojoj su kao tužioci označeni AA i BB, a kao tuženi VV, GG i DD, s tim što je ta presuda delimično pravnosnažna iz čega proizilazi da se o tom procesnom pitanju u toj odluci nije odlučilo niti se drugostepeni sud tada time bavio. Tačno je da su tužioci na raspravi pred drugostepenim sudom 13.10.2020. godine istakli da ostaju pri preciziranom tužbenom zahtevu od 18.02.2013. godine, ali u tom momentu već je bila doneta prvostepena presuda i njena dopuna u kojoj su takođe kao stranke bili označeni na strani tužilaca ĐĐ, AA i BB, a na strani tuženih VV, GG i DD pri čemu u odnosu na tu presudu i njenu dopunu tužioci nisu tražili dopunu i u napred navedenom smislu, odnosno da sud donese odluku i u odnosu na novog tuženika, čak i da su za tako nešto bili ispunjeni procesno pravni uslovi u smislu stupanja u parnicu novog tuženika. Revizijski sud za predmet odlučivanja o izjavljenoj reviziji ima drugostepenu odluku u kojoj su označene stranke, bez JJ, drugostepeni sud je imao prvostepenu presudu u kojoj takođe to lice nije označeno kao stranka, pa kada se sve navedeno ima u vidu onda nesumnjivo proizilazi da u tom delu nije potpuna pasivna legitimacija. Kada se radi o izgrađenim objektima i sami tužioci u reviziji navode da su oni pokušavali da u parnicu uvedu i ostale pravne sledbenike kao nužne suparničare ali da se oni nisu sa tim saglasili. Takva okolnost je samo nametala potrebu da se ista lica označe kao tuženici što nije urađeno pa je i u tom delu pravilan zaključak drugostepenog suda o nepotpunoj legitimaciji u ovoj parnici. Revizija tvrdi da je sud dužan, po članu 211. stav 3. ZPP, da o nužnom suparničarstvu vodi računa po službenoj dužnosti. Upravo primenjujući tu odredbu u konkretnom slučaju, drugostepeni sud je i odbio tužbeni zahtev s pozivom na član 211. stav 2. Zakona. Dakle, tu odredbu treba razumeti tako da ne može sud po službenoj dužnosti da uređuje tužbu nego da odlučuje po službenoj dužnosti o tužbi koja je neuredna zbog toga što nema potpunu legitimaciju i da donosi odluku u skladu sa zakonom.
S obzirom da je u konkretnom slučaju drugostepeni sud postupio u svemu u skladu sa napred navedenom zakonskom odredbom to proizilazi da je revizija neosnovana zbog čega je i odlučeno kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.
Predsednik veća - sudija
Božidar Vujičić,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
