.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 15624/2022
17.11.2022. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić, Dragane Boljević, Vesne Stanković i Gordane Džakula, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Nevena Leković advokat iz ..., protiv tuženog Preduzeća „Zapadna Srbija“ d.o.o. iz Beograda, čiji je punomoćnik Ivana Vuković advokat iz ..., radi utvrđenja prava svojine, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 2781/22 od 15.06.2022. godine, u sednici veća održanoj dana 17.11.2022. godine, doneo je
R E Š E NJ E
NE DOZVOLJAVA SE odlučivanje o posebnoj reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 2781/22 od 15.06.2022. godine.
ODBACUJE SE kao nedozvoljena revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 2781/22 od 15.06.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 2781/22 od 15.06.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog i potvrđena presuda Drugog osnovnog suda u Beogradu P 1675/21 od 27.01.2022. godine kojom je utvrđeno da je tužilac po osnovu održaja nosilac prava svojine sa udelom 1/1 na jednoiposobnom stanu broj .. građevinske površine 43m² koji se nalazi u prizemlju stambene zgrade u ulici ... broj .. u Beogradu upisan u list nepokretnosti .. KO ..., na parceli ... – broj zgrade 1, što je tuženi dužan da prizna i trpi da se tužilac na osnovu ove presude upiše kao vlasnik navedene nepokretnosti kod Republičkog geodetskog zavoda – Služba za katastar nepokretnosti Rakovica (stav prvi izreke) i obavezan tuženi da naknadi tužiocu troškove parničnog postupka u iznosu od 170.500,00 dinara u roku od 15 dana (stav drugi izreke). Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tuženog za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tuženi je, zbog pogrešne primene materijalnog prava, blagovremeno izjavio reviziju predviđenu članom 404. ZPP (posebna revizija).
Posebna revizija je izuzetno pravno sredstvo koje se koristi protiv drugostepene presude koja se ne bi mogla pobijati revizijom, ako Vrhovni kasacioni sud oceni da je potrebno razmotriti pravna pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, ujednačiti sudsku praksu ili dati novo tumačenje prava.
U posebnoj reviziji tuženog ne iznose se pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, a po oceni Vrhovnog kasacionog suda takvih pitanja u ovom sporu i nema. Uz reviziju nisu priložene pravnosnažne odluke donete u istim ili bitno istovetnim činjenično-pravnim sporovima, koje bi opravdavale potrebu odlučivanja radi ujednačavanja sudske prakse.
Revizijski navodi svode se na tvrdnju revidenta da je o pravu svojine tužioca stečenog održajem odlučeno pogrešnom primenom materijalnog prava. Pogrešna primena materijalnog prava je razlog za posebnu reviziju, ali se odlučivanje o tom pravnom sredstvu može dozvoliti samo ako je potrebno novo tumačenje prava. U ovom sporu, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, nije potrebno novo tumačenje odredbi materijalnog prava koje su nižestepeni sudovi primenili kada su odlučivali o tužbenom zahtevu.
Održajem se, po definiciji, faktičko stanje uz ispunjenje zakonskih uslova – proteka vremena i kvaliteta državine, pretvara u pravno stanje tako što držalac stvari postaje vlasnik, a vlasnik koji nije vršio pravo svojine to prestaje biti. Upravo se to u ovom slučaju i desilo jer tuženi tokom vremena dužeg od zakonom propisanog za sticanje svojine održajem nije vršio pravo svojine na spornom stanu u skladu sa članom 3. stav 1. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa. Držalac predmetnog stana od 70-tih godina prošlog veka pa sve do svoje smrti (...2015. godine) bio je tužiočev otac BB, koji je taj stan koristio sa suprugom VV (umrla ...2017. godine) i sinom – tužiocem (rođenim 1974. godine). Državina tužiočevog oca bila je savesna, u smislu člana 72. stav 2. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa. On nije znao, niti je mogao znati da stan koji drži nije njegov. U uverenju da stan drži kao vlasnik dovelo ga je i postupanje tadašnje opštinske zajednice stanovanja koja ga je pozivala da zaključi ugovor o visini troškova za investiciono i tekuće održavanje zajedničkih delova zgrade u kojoj se stan nalazi, odnosno protiv njega pokretala vanparnični postupak za utvrđivanje iznosa za investiciono i tekuće održavanje. Ovi troškovi, saglasno odredbama tada važećih Zakona o stambenim odnosima i Zakona o svojini na delovima zgrada, terete vlasnika stana kao posebnog dela zgrade. Pravno relevantno vreme za sticanje svojine održajem u ovom slučaju počinje da teče od 05.07.1996. godine, kada je stupio na snagu Zakon o izmenama i dopunama Zakona o osnovnim svojinskopravnim odnosima („Službeni list SRJ“, broj 29 od 26.06.1996. godine) kojim je brisan član 29. Zakona o osnovnim svojinskopravnim odnosima o zabrani sticanja prava svojine održajem na stvari u društvenoj svojini. Od tada pa do podnošenja tužbe (20.02.2018. godine) protekao je rok od 20 godina propisan članom 28. stav 4. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa za sticanje prava svojine održajem (vanredni održaj), pri čemu je u to vreme saglasno članu 30. stav 2. navedenog zakona, uračunato i vreme u kojem su tužiočevi prethodnici – otac i majka stan držali kao savesni držaoci. Takvu državinu nakon njihove smrti imao je i tužilac, bez obzira na to da li je na stanu imao i faktičku vlast (član 73. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa).
Iz navedenih razloga, na osnovu člana 404. ZPP, odlučeno je kao u prvom stavu izreke.
Revizija tuženog nije dozvoljena ni na osnovu člana 403. stav 3. ZPP jer je vrednost predmeta spora označena u tužbi (dinarska protivvrednost od 25.000 evra) niža od vrednosti koja je po navedenoj odredbi merodavna za dozvoljenost revizije.
Zbog toga je, na osnovu člana 410. stav 2. tačka 5. i člana 413. ZPP, odlučeno kao u drugom stavu izreke.
Predsednik veća – sudija
Branislav Bosiljković,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
