U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudije: Branislave Apostolović kao predsednika veća, sudije Branka Stanića i sudije Zvezdane Lutovac, kao članova veća, u parnici tužilje B.Z. iz B., ulica … br. …, koju zastupaju punomoćnik V.Z., advokat iz B., protiv tuženih: M.D.1 i M.D.2, oboje iz B., ul. … br. …, koje zastupa punomoćnik K.R., advokat iz B.; Republike Srbije, koju zastupa Državno javno pravobranilaštvo – Odeljenje u Valjevu: JP P. iz B., ul. … broj … i Opštine Lajkovac, koju zastupa zajedničko pravobranilaštvo Grada Valjeva i Opština Lajkovac, Ljig, Mionica i Osečina, radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužilje koja je izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž br.6148/13 od 09.03.2015. godine, doneo je u sednici veća održanoj dana 31.03.2016. godine, sledeću:

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž br.6148/13 od 09.03.2015. godine.

ODBIJA SE zahtev tuženih M.1 i M.D.2 iz B., za naknadu troškova revizijskog postupka, kao neosnovan.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Valjevu, sudska jedinica u Lajkovcu P br. 1089/13 od 02.07.2013. godine, u stavu 1. izreke, utvrđeno je da je tužilja B.Z. iz B. vlasnik 143 m2 dela parcela broj ... KO S. i to severnog dela parcele broj ..., koji se graniči sa južnim delom parcele broj ... KO S., a koja je upisana u vlasništvu M.D.1 i to pravougaonog oblika koji je omeđen sa istočne strane pravom linijom širine 5,43 metara računato od detaljne tačke broj 56 novog premera u pravoj liniji ka jugu, sa severne strane omeđena pravom linijom dužine 38,25 metara računato od detaljne tačke broj 56 novog premera u pravoj liniji ka zapadu sa zapadne strane omeđena pravom linijom širine 2,78 metara pravac jug i sa južne strane omeđena pravom linijom dužine 35,80 metara, što je tužena M.D.1 dužna da tužilji prizna i trpi upis prava svojine u javnim registarskim knjigama. Stavom 2. izreke utvrđeno je da je tužilja vlasnik 71 m2 dela parcele broj … KO S. i to istočnog dela parcele …. koji se graniči sa zapadnim delom parcele broj … KO S., a koja je upisana u vlasništvu M.D.1 i M.D.2 i to deo pravougaonog oblika koji je omeđen sa južne strane pravom linijom u širini od 1,55 metara računato od detaljne tačke novog premera ... u pravoj liniji ka zapadu, sa istočne strane pravom linijom dužine 24,70 metara koja počinje od detaljne tačke novog premera broj ... i završava se u detaljnoj tački novog premera ... sa severne strane, omeđena pravom linijom širine 4,30 metara računato od detaljne tačke broj .. ka zapadu i sa zapadne strane omeđena pravom linijom dužine 24,36 metara, što su tuženi M.D.1 i M.D.2 dužni da priznaju i trpe upis prava svojine u javnim registarskim knjigama. Stavom 3. izreke presude utvrđeno je da je tužilja vlasnik 65 m2 dela parcele broj … KO S. i to zapadnog dela parcele …, koji se graniči sa istočnim delom parcele … KO S., a koja je upisana u vlasništvu Republike Srbije na kojoj JP P.S. ima pravo korišćenja i to deo trapezoidnog oblika omeđen sa severne strane pravom linijom širinom 6,30 metara računato od detaljne tačke starog premera broj ... pravom linijom u pravcu detaljne tačke starog premera broj ... sa zapadne strane omeđena pravom linijom dužine 24,38 metara, sa južne strane omeđena pravom linijom širine 3,06 metara računato od detaljne tačke starog premera broj 1, pravom linijom u pravcu detaljne tačke starog premera broj 2 i sa istočne strane linijom dužine 18,00 metara, koja počinje od detaljn tačke starog premera broj ... i završava se u detaljnoj tački starog premera broj 1, što su tuženi Republika Srbija i JP P.S. dužni da tužilji priznaju i trpe upis prava svojine u javnim registarskim knjigama. Stavom 4. izreke utvrđeno je da je tužilja vlasnik 38 m2 dela parcela … KO S., i to južnog dela parcele broj … koji se graniči sa severnim delom parcele broj … KO S., a koji je upisan u vlasništvo Republike Srbije, na kome pravo korišćenja ima Opština Lajkovac i to deo trouglastog oblika, omeđena linijama od detaljne tačke novog premera broj .., pa do detaljne tačke starog premera ... i do detaljne tačke novog premera broj ... i drugog dela trouglastog oblika omeđena linijama od detaljne tačke novog premera broj ... do detljne tačke starog premera broj ... i drugog dela trouglastog oblika omeđana linijama od detaljne tačke novog premera broj 54 do detaljne tačke starog premera broj 163 i tačke – presek linija od detaljnih tačaka novog premera ... – ... sa linijom od detaljnih tačaka starog premera ... – ..., što su tuženi Republika Srbija i Opština Lajkovac dužni da tužilji priznaju i trpe upis prava svojine u javnim registarskim knjigama. Stavom 5. izreke obavezani su tuženi solidarno da tužilji naknade troškove parničnog postupka u iznosu od 1.073.000,00 dinara u roku od 15 dana od dana prijema prepisa presude.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž br.6148/13 od 09.03.2015. godine, preinačena je presuda Osnovnog suda u Valjevu, sudska jedinica u Lajkovcu P 1089/13 od 02.07.2013. godine i presuđeno tako što je odbijen tužbeni zahtev tužilje u celini i obavezana tužilja da plati troškove postupka i to tuženoj M.1 i M.D.2 196.500,00 dinara, tuženoj Republici Srbiji 45.000,00 dinara, zatim tuženoj Republici Srbiji troškove drugostepenog postupka u iznosu od 18.000,00 dinara, a tuženima M.1 i M.D.2 takođe troškove drugostepenog postupka u iznosu od 42.750,00 dinara.

Protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž br.6148/13 od 09.03.2015. godine, tužilja preko punomoćnika iz reda advokata je blagovremeno izjavila reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka, pogrešno primenjenog materijalnog prava i pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja.

U odgovoru na reviziju tuženi M.1 i M.D.2, osporili su u celini navode iz revizije tužilje i predložili Vrhovnom kasacionom sudu da istu odbije kao neosnovanu.Troškove revizijskog postupka tražili za odgovor na reviziju.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u skladu sa odredbom člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' br. 72/2011 i 55/2014) i utvrdio da revizija tužilje nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, kao ni bitne povrede iz stava 1. ovog člana na koje se revident neosnovano poziva. Apelacioni sud u Beogradu, u postupku po žalbi je pravilno primenio odredbe Zakona o parničnom postupku, te je ponovnim izvođenjem dokaza na raspravi pred drugostepenim sudom utvrdio činjenično stanje, na koje je pravilno primenio materijalno pravo i dao razloge za svoju odluku, koju prihvata i revizijski sud.

Tužilja je ugovorom o kupoprodaji od 30.10.1977. godine kupila od Tomislava Jovića, (sada pok.) kat.parcelu broj 162/3 KO Stepanje (sada nosi oznaku 453) u površini od 13 ari 85 m2 i ugovor je overen kod tada Opštinskog suda u Lajkovcu, dana 28.12.1981. godine pod brojem Ov. 936/81. Tužilja je uknjižena kao vlasnik predmetne nepokretnosti rešenjem suda od 05.01.1982. godine. Tužena M.1 i M.D.2 su takođe kupili od sada pok.T.J. kat.parcelu … površine od 18 ari 55m2 u KO S., ugovorom o kupoprodaji koji je zaključen istog dana kad i tužilja 30.10.1977. godine, a koji je kod suda overen 29.06.1979. godine pod brojem Ov 399/79. Tuženi M.1 i M.D.2 su uknjiženi kao suvlasnici sa udelima od po ½ na predmetnoj parceli, rešenjem suda od 08.08.1979. godine. T.J., sada bivši, prodavac, ostao je vlasnik parcele 162/1. Njegov naslednik je sada tužena Mirjana Dugarić.

Tužilja je tražila da se utvrdi da je vlasnik delova susednih parcela, označenih u merama i granicama u zahtevu, po osnovu Ugovora o kupoprodaji koji je overen u Opštinskom sudu u Lajkovcu Ov. br. 936/81 od 28.12.1981. godine, navodeći da su predmetni delovi parcela, neosnovano u postupku izlaganja, prikazani kao delovi susednih parcela i vlasništvo tuženih, zbog čega je tužilja kao nosilac prava svojine na katastarskoj parceli 453 (prethodni broj 162/3) upisana samo na površini od 0.09.73 ha i bez ikakvog razloga joj je oduzeto 418 m2 koje je nezakonito pripisano susednim parcelama.

Prvostepeni sud je na osnovu izvedenih dokaza utvrdio da je tužilja 1981 godine, na osnovu Ugovora o kupoprodaji, postala vlasnik kat.parcele … KO S. ( novi broj … ) u površini od 0.13,85 ha, ali da je obnovom premera, bez ikakvog pravnog osnova, umanjena površina zemljišta koju je tužilja kupila, zbog čega je usvojio tužbeni zahtev i utvrdio da je tužilja vlasnik delova susednih parcela u merama i granicama opisanim u zahtevu i izreci prvostepene presude.

Drugostepeni sud nije prihvatio ovakav zaključak prvostepenog suda, već je odlučio drugačije. Za polaznu osnovu za odlučivanje u ovoj pravnoj stvari drugostepeni sud je uzeo državinsko stanje kako je bilo u momentu kada je tužilja kupila svoju parcelu ... i kada su svoju parcelu kupili i tuženi M.2 i M.1 – parcela ... a parcela ... (sve u KO S.) ostala u vlasništvu sada pokojnog T.J.. Drugostepeni sud je utvrdio i zaključio da bez obzira što je tužilja na osnovu ugovora o kupoprodaji u zemljišne knjige, upisana kao vlasnik površine od 13 ari i 85 m2 ona zapravo od prodavca T.J., sada pok, faktički je kupila površinu od 9 ari 25 m2 i stupila u državinu upravo u toj površini i istu držala nesmetano. Preostali delovi parcele, koji su sada predmet tužbe i zahteva, bili su u savesnoj i zakonitoj državini s jedne strane sada Republike Srbije, odnosno korisnika Opštine Lajkovac i JP „Putevi Srbije“, a s druge strane u savesnoj i zakonitoj državini tuženih M.1 i M.2 D. i T.J. a sada njegovog naslednika tužene M.1. Kako tužilja nije bila u državini spornih površina, koje su predmet tužbe i tužbenog zahteva, već su u državini bili ovde tuženi i to najkasnije od 1979. godine, to se traženju tužilje ne može udovoljiti ni pružiti pravna zaštita. Drugostepeni sud je imajući u vidu ovako utvrđeno činjenično stanje, primenom odredbi člana 20. stav 1. i 33. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev tužilje u celini.

Prema oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravilno je drugostepeni sud u konkretnom slučaju, uzeo kao polaznu osnovu za odlučivanje u ovoj pravnoj stvari državinsko stanje na nepokretnostima. Drugostepeni sud je otvorio raspravu i ponovnim izvođenjem dokaza utvrdio da tužilja iako je bila upisana u zemljišne knjige kao vlasnik predmetne parcele u površini od 1385 m2, nikada nije bila u državini kupljene parcele u navedenoj površini, već u površini od 925 m2, a s druge strane u državini delova susednih parcela koji su sada predmet tužbenog zahteva, su tuženi a njihova državina je i savesna i zakonita. U takvom slučaju, za sticanje prava svojine na nepokretnosti, nije dovoljno to što je pravo svojine na nepokretnosti upisano u javnu knjigu u određenoj površini, već je potrebno i da sticalac stupi u državinu kupljene nepokretnosti u površini navedenoj u ispravi, konkretno u ugovoru.

Ne mogu se prihvatiti kao osnovani navodi iz revizije da su u postupku obnove premera i javnog izlaganja, delovi parcele koje tužinja u zahtevu traži, neosnovano pripisani susednim parcelama. Tokom postupka je utvrđeno, da tužilja nije bila u posedu većeg dela parcele nego što je upisana u katastar nepokretnosti. Na osnovu aerofotogrametrijskog snimanja 1983. godine utvrđene su površine i izgled parcela stranaka, pa je državinsko stanje na terenu bilo tako, da je tužilja bila u državini parcele ... u merama i granicama istim kao i sada novoformirana parcela ... KO S., što znači da delovi parcela koje tužilja traži nisu pripisani suusednim parcelama niti su susedi-tuženi izvršili zauzeće na teret tužiljine parcele u merama i granicama navedenim u tužbenom zahtevu.

Dakle, iz utvrđenog činjeničnog stanja proizlazi, da je tužilja kupila parcelu ... KO S. (novi br. ...), ali da prilikom stupanja u posed parcele istu nije premerila, da nije znala sve do obnove premera i utvrđivanja faktičkog stanja na licu mesta, da je u posedu manje površine nego što je u ugovoru o kupoprodaji navedeno, te da nije preduzela adekvatne pravne radnje vezane za izvršenje ugovora, tako da sada sa predmetnim zahtevom, ne može tražiti izvršenje ugovora na štetu savesnih držalaca parcela koji su u sporu tuženi.

Prema izloženom, neosnovani su navodi iz revizije da je drugostepeni sud na osnovu pogrešno utvrđenog činjeničnog stanja, pogrešno primenio materijalno pravo.

Vrhovni kasacioni sud, na osnovu procesnih ovlašćenja iz člana 414. Zakona o parničnom postupku, odbio je reviziju tužilje kao neosnovanu i odlučio kao u stavu 1. izreke presude.

Odlučujući o zahtevu tuženih M.1 i M.2 D. za naknadu troškova revizijskog postupka, Vrhovni kasacioni sud nalazi da odgovor na reviziju nije bio nužan u ovoj pravnoj stvari, pa samim tim ni troškovi koji su nastali povodom sastava odgovora na reviziju, ne predstavljaju nužne troškove koji bi se dosudili na teret tužilje. To su razlozi zbog kojih je Vrhovni kasacioni sud primenom člana 165. Zakona o parničnom postupku odbio zahtev tuženih za naknadu troškova i odlučio kao u stavu 2. izreke.

Predsednik veća-sudija

Branislava Apostolović, s.r.