.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 20168/2023
21.02.2024. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković, Radoslave Mađarov, Marine Milanović i Zorice Bulajić, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Milovan Milutinović, advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomoćnik Veran Panić, advokat iz ..., radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Višeg suda u Valjevu Gž 870/23 od 27.04.2023. godine, u sednici održanoj 21.02.2024. godine, doneo je
P R E S U D U
DOZVOLJAVA SE odlučivanje o posebnoj reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Višeg suda u Valjevu Gž 870/23 od 27.04.2023. godine.
PREINAČUJE SE presuda Višeg suda u Valjevu Gž 870/23 od 27.04.2023. godine, tako što se ODBIJA kao neosnovana žalba tuženog i POTVRĐUJE presuda Osnovnog suda u Valjevu P 4201/21 od 18.01.2023. godine.
OBAVEZUJE SE tuženi da tužiocu nadoknadi troškove revizijskog postupka u iznosu od 74.148,00 dinara, u roku od osam dana.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Valjevu P 4201/21 od 18.01.2023. godine, stavom prvim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime naknade materijalne štete zbog toga što je tuženikova stoka uništila tužiočev zasad povrća na kp. br. .. KO ..., isplati ukupan iznos od 127.900,00 dinara i to: na ime naknade materijalne štete na zasadu povrća 2020. godine novčani iznos od 74.800,00 dinara i na ime naknade materijalne štete na zasadu povrća 2021. godine novčani iznos od 53.100,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od 18.01.2023. godine kao dana presuđenja do isplate. Stavom drugim izreke, tuženi je obavezan da tužiocu nadoknadi parnične trošove od 107.358,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.
Presudom Višeg suda u Valjevu Gž 870/23 od 27.04.2023. godine, preinačena je prvostepena presuda tako što je odbijen tužbeni zahtev sadržine navedene u stavu prvom izreke, te tužilac obavezan da tuženom nadoknadi troškove prvostepenog postupka u iznosu od 78.000,00 dinara. Tužilac je obavezan da tuženom nadoknadi troškove drugostepenog postupka u iznosu od 43.716,00 dinara.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava, na osnovu člana 404. ZPP.
Odlučujući o dozvoljenosti izjavljene revizije u smislu člana 404. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 10/23), Vrhovni sud je ocenio da su ispunjeni uslovi za odlučivanje o izjavljenoj reviziji, radi ujednačavanja sudske prakse, zbog čega je odlučeno kao u stavu prvom izreke.
Ispitujući pravilnost pobijane presude u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je utvrdio da je revizija osnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, stranke su suvlasnici susednih parcela. Tužilac je na svojoj parceli imao baštu, a ovce tuženog su u toku 2020. i 2021. godine kontinuirano ulazile u ovu baštu i uništavale povrtarske kulture tužioca. Na navedeni način, tužilac je pretrpeo štetu koja u 2020. godini iznosi 74.800,00 dinara, a u 2021. godini 53.100,00 dinara, na koje iznose prvostepeni sud obavezuje tuženog da tužiocu nadoknadi, sa zakonskom zateznom kamatom od presuđenja do isplate, na osnovu člana 154. Zakona o obligacionim odnosima.
Drugostepeni sud nalazi da je na utvrđeno činjenično stanje pogrešno primenjeno materijalno pravo, pošto iz utvrđenih činjenica po članu 231. ZPP ne proizilazi osnovanost postavljenog zahteva.
Po stanovištu Vrhovnog suda, na činjenično stanje utvrđeno u sporu male vrednosti koje ne može biti predmet ispitivanja u žalbenom postupku ( član 479. stav 1. ZPP), nepravilno je drugostepeni sud primenio materijalno pravo kada je odbio postavljeni tužbeni zahtev.
Zakonom o obligacionim odnosima („Službeni list SFRJ“ br. 29/78 ... „Službeni glasnik RS“ br. 18/20), propisano je da se za štetu od stvari ili delatnosti od kojih potiče povećana opasnost štete za okolinu odgovara bez obzira na krivicu (član 154. stav 2.); da se smatra da šteta nastala u vezi sa opasnom stvari, odnosno opasnom delatnošću potiče od te stvari, odnosno delatnosti, izuzev ako se dokaže da one nisu bile uzrok štete (član 173.); da za štetu od opasne stvari odgovara njen imalac, a za štetu od opasne delatnosti odgovara lice koje se njome bavi (član 174.); da se visina naknade štete određuje prema cenama u vreme donošenja sudske odluke, izuzev slučaja kada zakon naređuje što drugo (član 189.stav 2.).
Praksa Vrhovnog suda ujednačena je po pitanju da za štetu koju pričine domaće životinje odgovara njihov vlasnik po odredbama članova 173. i 174. Zakona o obligacionim odnosima.
U konkretnom slučaju, na osnovu neposrednog raspravljanja do zaključenja glavne rasprave utvrđeno je da su ovce tuženog na povrtarskim kulturama tužioca u toku 2020. i 2021. godine pričinile štetu, utvrđena je visina štete prema cenama na dan donošenja presude, pa je prvostepeni sud postupio u skladu sa opšteprihvaćenom praksom sudova i obavezao tuženog, vlasnika ovaca, da tužiocu nadoknadi štetu.
Iz iznetih razloga, na osnovu odredbe člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno je u stavu drugom izreke.
Na osnovu odredbi članova 165. stav 1. i 154. ZPP, stavom trećim izreke, tužiocu su dosuđeni troškovi revizijskog postupka. Visina naknade odmerena je prema opredeljenom zahtevu, a dosuđeni iznos od 74.148,00 dinara čine nagrada za sastav revizije od 27.000,00 dinara, te sudske takse na reviziju od 24.716,00 dinara i presudu ovog suda od 37.074,00 dinara.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković
