Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž 2028/22 od 25.08.2022. godine, stavom prvim izreke, odbijena je žalba tužilje i presuda Višeg suda u Novom Sadu P 243/21 od 14.06.2022. godine, potvrđena. Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužilje za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne drugostepene presude, tužilja je izjavila blagovremenu reviziju zbog pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu primenom odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 18/20) i utvrdio da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, parcela broj ... KO ... je 2415m² nastala je u postupku premera za KO ... (novi premer je stupio na snagu 01.01.1978. godine). Prema prepisu liste nepokretnosti broj ... KO ... od 10.05.2021. godine na parceli broj ... površine 2415m², njiva druge klase, po vrsti zemljište u građevinskom području, upisani su tužilja i BB kao suvlasnici, svako na po ½ udela. Parcelu broj ... u delu od ½, tužilja je stekla na osnovu izvršene kupoprodaje 1995. godine, a preostalih ½ dela kupio je njen sada prvi sused sa kojim je uredila način korišćenja suvlasničke nepokretnosti. Kada je kupila naznačenu parcelu ista je bila – predstavljala poljoprivredno zemljište (njiva) bez objekata. Nakon toga tužilja je tu podigla dva objekta, jedan zidani objekat i predstavlja prostoriju za garažiranje poljoprivrednih mašina i skladištenje poljoprivrednih proizvoda, a drugi pušnicu. Objekti su postupkom ozakonjenja u katastru nepokretnosti upisane kao svojina tužilje. Tužilja ovo zemljište i danas koristi na isti način kao i kada ga je kupila kao poljoprivredno zemljište, a pored njive na ovoj parceli tužilja obrađuje i voćnjak. Na osnovu plana generalne regulacije naseljenog mesta ... i plana detaljne regulacije radne zone južno od pruge u ... („Službeni list grada Novog Sada“, broj 9/18), parcela ... KO ... nalazi se u radnoj zoni – blok 7 i namenjena je u celosti za sekundarne i tercijalne delatnosti. Navedenim planom detaljne regulacije obuhvaćeno je građevinsko područje u KO ... unutar granica, pri čemu je navedeno da u okviru područja obuhvaćenog planom površine javne namene činiće saobraćajne površine, vodene površine i zaštitno zelenilo, koje se planira uz južnu regulaciju meliorativnog kanala. Ostale površine namenjuju se prevashodno za sekundarne i tercijalne delatnosti u radnim zonama spratnosti P do P+2. U toku postupka obavljeno je i veštačenje radi utvrđivanja visine vrednosti sporne parcele i objekata.

Nižestepeni sudovi su zaključili da je tužbeni zahtev tužilje neosnovan iz sledećih razloga. Parcela kp. br. ... KO ... nije predviđena planskim aktima za površinu javne namene u smislu odredbe člana 2. tačka 4. Zakona o planiranju i izgradnji, radi uspostavljanja osnovne funkcije a to je funkcija korišćenja parcele od strane neodređenog broja lica i svih stanovnika određene zajednice. Parcela tužilje je predviđena za gradnju objekata a prema planu generalne regulacije naseljenog mesta Futog predviđeni su objekti po svojim karakteristikama (imajući u vidu namenu zemljišta), koji su u funkciji sekundarnog i tercijalnog sektora privrede a ne objekti koji po sili zakona mogu biti samo u javnoj svojini. Shodno tome imajući u vidu odredbu člana 4. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa da vlasnik pravo svojine ostvaruje u skladu sa prirodom i namerom stvari to je tužbeni zahtev tužilje za isplatu traženog iznosa neosnovan. Na predmetnoj parceli je dozvoljena izgradnja u funkciji sekundarnog i tercijalnog sektora privrede. To znači da tužilji donošenjem planskog akta nije povređeno pravo na mirno uživanje imovine posebno ne u situaciji kada je predmetna parcela koja je korišćena kao poljoprivredno zemljište sada koristi kao izgrađeno jer je na istoj parceli tužilja izgradila i legalizovala pomoćne objekte. Neosnovan je i deo zahteva da se utvrdi da je katastarska parcela ... KO ... u ½ dela izgrađeni pomoćni objekti u javnoj svojini. Prema članu 3. Zakona o javnoj svojini („Službeni glasnik RS“, br. 72/2011... 153/2020), to mogu biti prirodna bogatstva, dobra od opšteg interesa i dobra u opštoj upotrebi za koje je zakonom utvrđeno da su u javnoj svojini, kao i stvari koje koriste državni organi i organizacije i jedinice autonomne pokrajine i lokalne samouprave a koja parcela nije u toj funkciji već se nalazi u susvojini tužilje.

Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno postupili kada su odbili tužbeni zahtev.

Prema članu 4. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa propisano je da vlasnik pravo svojine ostvaruje u skladu sa prirodom i namenom stvari. Prema planu generalne regulacije naseljenog mesta Futog, kat. parc. ... KO ... nije planirana za površinu javne namene već je planirano da se na njoj može izvršiti gradnja objekata koji su u funkciji sekundarnog i tercijalnog sektora privrede. Imajući u vidu činjenicu da se predmetna parcela ne može podvesti pod režim javne površine određeno članom 2. stav 1. tačka 6. Zakona o planiranju i izgradnji i da citiranim planskim aktom generalne regulacije naseljenog mesta Futog tužilji nije ograničeno pravo svojine u njenom obimu na spornoj nepokretnosti to je pravilno zaključeno da je tužbeni zahtev tužilje neosnovan.

Prema članu 3. Zakona o javnoj svojini propisano je šta ulazi u kategoriju javne svojine pa je i pravilna odluka vezano za odbijanje tužbenog zahteva tužilje da se utvrdi da je tuženi vlasnik ½ suvlasničkog dela sporne parcele i pomoćnih objekata. Naznačene nepokretnosti po sili zakona ne mogu biti predmet javne svojine niti bi pri ovakvoj faktičkoj i pravnoj situaciji usvajanje zahteva bilo u skladu sa odredbom člana 3. Zakona o javnoj svojini.

Nisu prihvatljivi navodi iz revizije da je nametanjem urbanističkih ograničenja u cilju realizacije opštih interesa koje pojedinci nisu u mogućnosti da ispune u disbalansu principa ravnoteže između javnog i privatnog interesa. Ovo iz razloga što usvajanjem plana detaljne regulacije, tužilji uopšte nije nametnuto određeno urbanističko ograničenje. Zemljište se vodi kao poljoprivredno a planom je omogućeno da bude i izgrađeno sa objektima sekundarnog i tercijalnog karaktera. Neizvesnost kada će urbanistička namena biti realizovana ne onemogućava tužilji prodaju nepokretnosti. Činjenica da li je neko zainteresovan za kupovinu nepokretnosti ili ne, nije od uticaja da bi se moglo smatrati da je na takav način tužilji ograničeno pravo svojine u njenom punom obimu na predmetnim nepokretnostima. Tužilja je u državini spornih nepokretnosti, može da ih koristi, da sa istim raspolaže sve u skladu sa Ustavom i zakonom.

Iz izloženih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić