Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 706/20 od 25.11.2020. godine, stavom prvim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena prvostepena presuda u stavu drugom izreke. Stavom drugim izreke preinačena je prvostepena presuda u stavovima prvom i trećem izreke, tako što je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca da se obaveže tužena da mu naknadi materijalnu štetu zbog izostale zarade za period od 01.02.2018. godine do 31.08.2019. godine u pojedinačnim mesečnim iznosima navedenim izrekom sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog iznosa do isplate. Stavom trećim izreke tužena je obavezana da tužiocu na ime troškova parničnog postupka isplati 155.680,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Protiv drugostepene presude u preinačujućem delu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu čl. 408. i 403. stav 2. tačka 2. važećeg Zakona o parničnom postupku – ZPP i utvrdio da je revizija tužioca delimično osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilocu je priznato pravo na naknadu materijalne štete u vidu rente prsudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P 7788/10 od 29.12.2011. godine i tužena je obavezana da mu plaća mesečni iznos od 2.068,32 dinara sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom počev od 01.02.2016. godine pa ubuduće dok za to postoje zakonski uslovi. Presudom Osnovnog suda u Kruševcu P 102/14 od 21.04.2016. godine izmenjena je prethodna presuda zbog izmenjenih okolnosti, pa je visina rente uvećana na mesečni iznos od 5.358,88 dinara počev od 01.10.2011. godine pa ubuduće. U ovoj parnici tužilac je tražio naknadu materijalne štete u vidu izgubljene zarade i radi uvećanja iznosa na ime rente, iz razloga što je došlo do znatnog povećanja zarade koju bi tužilac primao da nije otišao u invalidsku penziju. Iz nalaza i mišljenja veštaka ekonomsko-finansijske struke utvrđeno je da je tužilac u momentu prestanka profesionalne vojne službe u Vojsci Srbije dana 04.08.2008. godine imao čin majora, da bi zarada tužioca na dan veštačenja 01.09.2019. godine iznosila 79.332,53 dinara, da je primao invalidsku penziju u iznosu od 61.268,95 dinara, i da razlika rente koja tužiocu pripada i rente koja mu je isplaćena za period od 01.02.2018. godine kao dana podnošenja tužbe do 31.08.2019. godine iznosi 235.423,71 dinar.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je stavom prvim izreke tužiocu dosudio naknadu materijalne štete zbog izostale zarade za period od 01.02.2018. godine do 31.08.2019. godine, i to u pojedinačnim mesečnim iznosima sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti svakog mesečnog iznosa do isplate, na osnovu čl. 181. stav 1. i 2., 189. stav 1. i 3. i 195. stav 2. ZOO.

Pobijanim delom drugostepene presude prvostepena presuda je u ovom delu preinačena i tužbeni zahtev tužioca odbijen kao neosnovan. Po oceni drugostepenog suda, izgubljena zarada predstavlja štetu koju je oštećeni pretrpeo od momenta okončanja lečenja pa do momenta donošenja sudske odluke, i sve do tog trenutka ona nema oblik rente već jednokratnog iznosa, odnosno jedinstvene sume čiji je obim poznat u trenutku odlučivanja o tužbenom zahtevu. Dospele iznose obveznik naknade štete je dužan platiti odjednom kao jedinstvenu sumu koja pokriva svu prouzrokovanu štetu za proteklo vreme, a tužilac naknadu materijalne štete u vidu izgubljene zarade nije opredelio u jednokratnom novčanom iznosu do dana presuđenja, pa je zato njegov tužbeni zahtev u ovom delu odbijen kao neosnovan.

S obzirom na navedeno, osnovano se revizijom tužioca ističe da je u pobijanom delu drugostepene presude pogrešno primenjeno materijalno pravo.

Prema članu 195. stav 2. ZOO, ako povređeni zbog potpune ili delimične nesposobnosti za rad gubi zaradu, ili su mu potrebe trajno povećane, ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, odgovorno lice dužno je plaćati povređenom određenu novčanu rentu, kao naknadu za tu štetu. Ova zakonska odredba odnosi se kako na naknadu štete u vidu izgubljene zarade koja se do presuđenja iskazuje u ukupnom iznosu, tako i na buduću naknadu štete u vidu mesečne rente, koja se dosuđuje od dana presuđenja za ubuduće.

Pravilan je stav drugostepenog suda u pogledu dospele naknade u jednokratnom iznosu do presuđenja. Međutim, ovaj iznos je moguće dosuditi u okviru postavljenog tužbenog zahteva za isplatu te naknade u mesečnim iznosima, čiji se ukupni iznos dobija sabiranjem mesečnih iznosa navedenih u tužbenom zahtevu. Zato je pobijana drugostepena presuda u ovom delu preinačena tako što je tužiocu dosuđen ukupni iznos naknade štete zbog izgubljene zarade od dana podnošenja tužbe do prvostepenog presuđenja, koji iznosi 235.423,71 dinar, primenom čl. 188. i 195. ZOO.

Revizija tužioca neosnovana je u delu koji se odnosi na isplatu zakonske zatezne kamate od dospelosti svakog pojedinačnog iznosa na ime naknade štete do isplate, s obzirom da tužiocu zakonska zatezna kamata pripada na ukupni iznos naknade čiji je obim poznat u trenutku prvostepenog presuđenja, u smislu člana 277. ZOO.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci, na osnovu čl. 414. stav 1. i 416. stav 1. ZPP.

Tužiocu su dosuđeni revizijski troškovi na ime sastava revizije, takse za reviziju i revizijsku odluku, u skladu sa Taksenom tarifom iz Zakona o sudskim taksama i Tarifom o nagradama i naknadama troškova za rad advokata.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić