.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 2421/2024
14.02.2024. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Gordane Komnenić, predsednika veća, Marije Terzić i Vesne Mastilović, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Nikola Mađinac, advokat iz ..., protiv tuženog JP za komunalno- stambenu delanost „Kovinski komunalac“, čiji je punomoćnik Milenko Todorović, advokat iz ..., radi zaštite od diskriminiacije, odlučujući o reviziji tužioca, izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 3717/23 od 27.09.2023. godine, u sednici održanoj 14.02.2024. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 3717/23 od 27.09.2023. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Višeg suda u Smederevu P 17/22 od 27.02.2023. godine, stavom I izreke, odbijen je kao neosnovan prigovor presuđene stvari istaknut od strane tuženog. Stavom II izreke, odbijene su, kao neosnovani tužbeni zahtevi tužioca koji glase: „Utvrđuje se da je tuženi diskriminatorski postupao prema tužiocu u odnosu na navedena lična svojstva tužioca, odnosno da je diskriminacija tuženog zasnovana na statusnom istupanju kroz pravni promet sa konotacijom vlasništva tužioca, na svojini, naime svojina tužioca predstavlja privatnu svojinu na nivou prihoda tužioca AA, na povezanom licu u smislu zakona i to sa D.O.O. „Ekogradnja-projekt S.G.“ Kovin, na promeni člana društva povezano lice – D.O.O. „Graditelj-projekt“ Kovin, odnosno promeni osnivača od člana društva povezanog lica sa Udruženjem razvoja dunđerstva (URD) na poreklu povezanog lica ovde tužioca i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projekt S.G.“ Kovin, na radnom poreklu ovde tužioca AA na velikoj referenc listi izvedenih radova od strane ovde tužioca koji je bio u spornom periodu osnivač tužioca, a i sada je osnivač tužioca, na političkom ubeđenju ovde tužioca, na članstvu u političkim partijama odnosno nepripadnosti članstvu u nijednoj od političkih partija na vlasti od strane AA odnosno u odnosu na političku različitost bez obzira na pripadnost ili nepripadnost određenom političkom članstvu, na stručnoj osposobljenosti za oblast građenja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanost lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na stručnoj osposobljenosti za oblast projektovanja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na starosnoj dobi povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na imovnom stanju ovde tužioca, na stručnoj osposobljenosti tužioca, na genetskoj sposobnosti tužioca, tačnije genetskih naslednih osobina tužioca, netrpeljivosti i nepravde tačnije u pogledu nasilne osobine tužioca u puštanju u borbu za pravo i pravdu, na zdravstvenu sposobnost tužioca tačnije intelekt tužioca, na javnom izražavanju stavova tužioca kroz upozorenje Opštini Kovin, kao nosiocu politike Republike Srbije (u odnosu na sve javne ustanove i javna preduzeća na teritoriji Opštine Kovin) da mora da omogući dostupnost tendera za javne nabavke svim potencijalnim ponuđačima koji žele da učestvuju u postupcima javnih nabavki na teritorijalnoj pripadnosti tužioca na jeziku na kojem tužilac piše pismena, na stručnoj osposobljenosti tužioca odnosno u odnosu na pravničko znanje – pravničko obrazovanost tužioca a sve to iz razloga što je ovde tuženi na arbitraran, samovlasni, samovoljni način i to prema ličnom nahođenju odbio da upozori tužioca da će objekat tužioca biti isključen sa gradske vodovodne mreže koji se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- broj zgrade 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga A, a u svemu prema službenoj obavezi tuženog koja je jasno propisana odredbom člana 44. stav 3. Odluke o snabdevanju vodom za piće koja je objavljena u Službenom listu opštine Kovine broj 16 od 18.09.2022. godine. Utvrđuje se da je tuženi diskriminatorski postupao prema tužiocu u odnosu na navedena lična svojstva tužioca odnosno da je diskriminacija tuženog zasnovana na statusnom istupanju kroz pravni promet sa konotacijom vlasništva tužioca na svojini naime svojina tužioca predstavlja privatnu svojinu na nivou prihoda tužioca AA, na povezanom licu u smislu zakona i to sa D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na promeni član društva povezanog lica D.O.O. „Graditelj-projekt“ Kovin, odnosno promeni osnivača člana društva povezanog lica sa Udruženjem razvoja dunđerstvo (URD) na poreklu povezanog lica ovde tužioca i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projekt S.G.“ Kovin, na radnom poreklu ovde tužioca AA na velikoj referenc listi izvedneih radova od strane ovde tužioca koji je bio u spornom periodu osnivač tužioca, a i sad je osnivač tužioca, na političkom ubeđenju tužioca, na članstvu u političkim partijama odnosno nepripadnosti članstvu u nijednoj od političkih partija na vlasti od strane AA odnosno u odnosu na političku različitost bez obzira na pripadnost ili nepripadnost određenom političkom članstvu, na stručnoj osposobljenosti za oblast građenja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanost lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na stručnoj osposobljenosti za oblast projektovanja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na starosnoj dobi povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na imovnom stanju ovde tužioca, na stručnoj osposobljenosti tužioca, na genetskim sposobnostima tužioca, tačnije genetskim naslednim osobinama tužioca, netrpeljivosti i nepravde tačnije u pogledu nasilne osobine tužioca u puštanju u borbu za pravo i pravdu, na zdravstvenu sposobnost tužioca tačnije intelekt tužioca, na javnom izražavanju stavova tužioca kroz upozorenje Opštini Kovin, kao nosiocu politike Republike Srbije (u odnosu na sve javne ustanove i javna preduzeća na teritoriji Opštine Kovin) da mora da omogući dostupnost tendera za javne nabavke svim potencijalnim ponuđačima koji žele da učestvuju u postupcima javnih nabavki na teritorijalnoj pripadnosti tužioca, na jeziku na kojem tužilac piše pismena, na stručnoj osposobljenosti tužioca odnosno u odnosu na pravničko znanje – pravničko obrazovanost tužioca a sve to iz razloga što je ovde tuženi na arbitraran, samovlasni, samovoljni način i to prema ličnom nahođenju, odbio da donese odluku u obliku rešenja o privremenom skraćivanju isporuke vode sa gradskog vodovoda za zgradu broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 a čiji je vlasnik ovde tužilac, a u svemu prema svojoj službenoj obavezi, koja jezički jasno propisana Zakonom o opštem upravnom postupku. Utvrđuje se da je tuženi diskriminatorski postupao prema tužiocu u odnosu na navedena lična svojstva tužioca odnosno da je diskriminacija tuženog zasnovana na statusnom istupanju kroz pravni promet sa konotacijom vlasništva tužioca na svojini, naime svojina tužioca predstavlja privatnu svojinu na nivou prihoda tužioca AA, na povezanom licu u smislu zakona i to sa D.O.O. „Ekogradnja- projkt S.G“ Kovin, na promeni člana društva povezanog lica D.O.O. „Graditelj- projekt“ Kovin, odnosno promeni osnivača člana društva povezanog lica sa Udruženjem razvoja dunđerstva (URD) na poreklu povezanog lica, ovde tužioca i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projekt S.G.“ Kovin, na radnom poreklu ovde tužioca AA na velikoj referenc listi izvedneih radova od strane ovde tužioca koji je bio u spornom periodu osnivač tužioca, a i sad je osnivač tužioca, na političkom ubeđenju tužioca, na članstvu u političkim partijama odnosno nepripadnosti članstvu u nijednoj od političkih partija na vlasti od strane AA, odnosno u odnosu na političku različitost bez obzira na pripadnost ili nepripadnost određenom političkom članstvu, na stručnoj osposobljenosti za oblast građenja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na stručnoj osposobljenosti za oblast projektovanja povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na starosnoj dobi povezanog lica sa ovde tužiocem i to povezanog lica D.O.O. „Ekogradnja-projkt S.G“ Kovin, na imovnom stanju ovde tužioca, na stručnoj osposobljenosti tužioca, na genetskoj osobenosti tužioca, tačnije genetskim naslednim osobinama tužioca, netrpeljivosti i nepravde, tačnije u pogledu nasilne osobine tužioca u puštanju u borbu za pravo i pravdu na zdravstvenu sposobnost tužioca tačnije intelekt tužioca, na javnom izražavanju stavova tužioca kroz upozorenje Opštini Kovin, kao nosiocu politike Republike Srbije (u odnosu na sve javne ustanove i javna preduzeća na teritoriji Opštine Kovin) da mora da omogući dostupnost tendera za javne nabavke svim potencijalnim ponuđačima koji žele da učestvuju u postupcima javnih nabavki na teritorijalnoj pripadnosti tužioca, na jeziku na kojem tužilac piše pismena, na stručnoj osposobljenosti tužioca odnosno u odnosu na pravničko znanje – pravničko obrazovanost tužioca a sve to iz razloga što je ovde tuženi na arbitraran, samovlasni, samovoljni način i to prema ličnom nahođenju dana 07.09.2016. godine izvršio suočenje objekta tužioca na osnovu usmenog izjavljenog navoda radnika tuženog koji je izjavljen tužiocu i to „došli smo da izvršimo i suočenje potrošača „Ekogradnju“, a sve to iz razloga što je predmetnim suočenjem izvršeno i suočenje pravnog lica „Ekogradnja“, koja u pravnom prometu ne postoji, a sve to još pogotovu iz razloga što je predmetnim isključenjem izvršeno i suočenje putem sečenja na uličnoj gradskoj mreži vodovodnog priključka kojim se snabdevala gradskom vodom zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 i zgrada broj 2 koja predstavlja porodičnu stambenu zgradu koja se vodi pod šifrom korisnika kod tuženog pod brojem 1792, a sve to još iz razloga što je predmetno isključenje imalo za posledicu da sva tri lokala tužioca koja se nalaze u zgradi broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 ostanu bez vode (zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 se sastoji od tri lokala i gde se sva tri lokala snabdevaju vodom sa jednog priključka putem jednog vodomera i to putem novog vodomera koji je tuženi postavio i čiji je broj 255484). Obavezuje se tuženi da isplati tužiocu 8.000,00 dinara po jednom danu počev od 10.09.2010. godine, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 10.09.2010. godine pa sve dok tuženi ne priključi objekat tužioca – zgradu broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965, a čiji je vlasnik ovde tužilac, a gradsku vodovodnu mrežu i tim uspostavi snabdevanje gradskom vodom objekta tužioca – zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koje se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 a čija je tužilac vlasnik. Nalaže se tuženom da odmah nakon prijema ove tužbe priključi objekat tužioca koji je isključen sa gradske vodovodne mreže koji se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca s obzirom da ne postoji upozorenje tuženog kojim tuženi upozorava tužioca da će objekat tužioca biti isključen sa gradske vodovodne mreže pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca, a u svemu prema službenoj obavezi tuženog propisano odredbom člana 44. stav 3. Odluke o snabdevanju vodom za piće Opštine Kovin od 18.09.2012. godine i sve to pod pretnjom prinudnog plaćanja novčane svote u iznosu od 15.000,00 dinara po danu počev od 08.09.2016. godine i to tužiocu sa zakonskom zateznom kamatom počev od 08.09.2016. godine, pa sve dok tuženi ne ispuni naloženo, a sve u cilju sprečavanja daljeg vršenja diskriminacije koja se na opisani način vrši u odnosu na tužioca, a što je tuženi dužan da prizna i trpi. Nalaže se tuženom da odmah nakon prijema ove tužbe priključi objekat tužioca koji je isključen sa gradske vodovodne mreže koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca, s obzirom da ne postoji odluka tuženog u obliku rešenja o privremenom uskraćivanju isporuke vode sa gradskog vodovoda za objekat tužioca, zgradu broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga koje se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 a čija je tužilac vlasnik. Nalaže se tuženom da odmah nakon prijema ove tužbe priključi objekat tužioca koji je isključen sa gradske vodovodne mreže koji se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca s obzirom da ne postoji upozorenje tuženog kojim tuženi upozorava tužioca da će objekat tužioca biti isključen sa gradske vodovodne mreže pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965- zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca, koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965, a u svemu prema službenoj obavezi tuženog koja je propisana Zakonom o opštem upravnom postupku i sve to pod pretnjom prinudnog plaćanja novčane svote u iznosu od 15.000,00 dinara po danu počev od 09.09.2016. godine i to tužiocu, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 09.09.2016. godine, pa sve dok tuženi ne ispuni naloženo, a sve u cilju sprečavanja daljeg vršenja diskriminacije koja se na opisani način vrši u odnosu na tužioca, a što je tuženi dužan da prizna i trpi. Zabranjuje se tuženom da dalje ignoriše svoju službenu dužnost priključenja objekta tužioca – zgrade broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965, na uličnu vodovodnu mrežu, kako bi se obezbedilo nesmetano snabdevanje gradskom vodom objekta tužioca – zgrada broj 1, koja predstavlja zgradu poslovnih usluga tužioca koja se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965 i sve to pod pretnjom prinudnog plaćanja novčane svote u iznosu od 15.000,00 dinara po danu počev od 11.09.2010. godine i to tužiocu, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 11.09.2010. godine pa sve dok tuženi ne isplati naloženo, a sve u cilju sprečavanja daljeg vršenja diskriminacije koja se na opisani način vrši u odnosu na tužioca, a što je tuženi dužan da prizna i trpi“. Stavom III izreke, odbijen je zahtev tužioca iz podneska od 26.07.2022. godine kojim je tražio da sud izvrši svoju sopstvenu pravnosnažnu odluku koja je doneta kroz pouku o sadržini odgovora na tužbu P 17/22 od 07.02.2022. godine i da je navedena odluka u odnosu na tuženog postala izvršna, kao neosnovana. Stavom IV izreke, odbačeni su zahtevi tužioca iz podneska od 03.10.2022. godine i 29.12.2022. godine, kojima je traženo da sud utvrdi da se pravna radnja izjavljivanja odgovora na tužbu tuženog od 25.02.2022. godine, ne smatra pravnim aktom kojim je tuženi odgovorio na tužbu jer ne sadrži sve elemente odgovora na tužbu, te da sud navedeni odgovor na tužbu odbaci kao nepotpun i nedozvoljen, kao nedozvoljen. Stavom V izreke, obavezan je tužilac da tuženom na ime troškova parničnog postupka naknadi iznos od 40.500,00 dinara.
Rešenjem Višeg suda u Smederevu P 17/22 od 04.05.2023. godine, odbijen je, kao neosnovan, predlog tužioca za donošenje dopunske presude.
Apelacioni sud u Beogradu je, presudom Gž 3717/23 od 27.09.2023. godine, stavom prvim izreke, odbio kao neosnovane žalbe tužioca i potvrdio presudu Višeg suda u Smederevu P 17/22 od 27.02.2023. godine, u stavovima drugom, trećem, četvrtom i petom izreke i rešenje istog suda pod istim brojem od 04.05.2023. godine. Stavom drugim izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je izjavio blagovremenu reviziju, iz svih zakonskih razloga.
Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11 … 18/20), u vezi odredbe člana 92. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, br. 10/23) i utvrdio da je revizija neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti, a revizijom tužioca ne ukazuje se na neku drugu bitnu povredu propisanu odredbom člana 407. stav 1. tačka 2. i 3. istog Zakona.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac u ovom postupku trži zaštitu od diskriminatorskog postupanja tuženog prema njemu, zbog toga što je isključio sa gradske vodovodne mreže objekat tužioca koji se nalazi u ... u ulici ... broj .., a koji se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog broj brojem 965, ž, odbio da upozori tužioca da će objekat biti isključen, te odbio da donese odluku u obliku rešenja o privremenom uskraćivanju isporuke vode sa gradskog vodovoda navedenom objektu, kao i iz razloga što je predmetnim isključenjem izvršeno isključene pravnog lica „Ekogradnja“, koje u pravnom prometu ne postoji, pri čemu je isključenje putem sečenja na uličnoj gradskoj mreži tog objekta imalo za posledicu da sva tri lokala u vlasništvu tužioca koje se nalazi u zgradi broj 1, ostanu bez vode. Tužilac je, naime, bio u ugovornom odnosu sa tuženim u pogledu isporuke komunalnih usluga za njegov objekat u ... u ulici ... broj .., tako što je imao status potrošača sve do 04.09.2016. godine kada mu je tuženi taj status ukinuo. Tuženi je 07.09.2016. godine isključio objekat tužioca koji se nalazi u ulici ... broj .. u ... i predstavlja zgradu poslovnih usluga koje se vodi pod šifrom potrošača kod tuženog pod brojem 965, pa tužilac smatra da se diskriminatorsko postupanje tuženog ogleda u tome što je pre isključenja tog objekta odbio da ga upozori da će objekat biti isključen sa gradske vodovodne mreže, kao i što je odbio da donose odluku u obliku rešenja o privremenom uskraćivanju isporuke vode sa gradskog vodovoda navedenom objektu.
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su tužbeni zahtev tužioca odbili primenom odredbe člana 21. stav 1. i člana 3. Ustava Republike Srbije, člana 14. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, člana 1. Protokola 12 uz Evropsku konvenciju, člana 2. stav 1. tačka 1. i člana 5 – 13 Zakona o zabrani diskriminacije, nalazeći da opisano ponašanje tuženog ne predstavlja diskriminaciju prema tužiocu, jer ne predstavlja neopravdano pravljenje razlike i nejednako postupanje prema njemu niti stavljanje tužioca u nepovoljniji položaj u istoj ili sličnoj situaciji, imajući u vidu da je glavno obeležje diskriminacije razlikovanje lica s obzirom na lično ili pretpostavljeno svojstvo. Pošto radnje koje je tužilac naveo kao diskriminatorsko postupanje tuženog, po mišljenju nižestepenih sudova, ne predstavljaju akte diskriminacije neosnovani su svi zahtevi tužioca za zaštitu od diskriminacije – zahtev za utvrđenje, zahtev za izvršenje radnje uklanjanja posledice diskriminatorskog postupanja i zabranu izvršenja radnje odnosno zabranu daljeg vršenja diskriminacije kao i zahtev za naknadu štete, u smislu odredbe člana 41, 43. Zakona o zabrani diskriminacije, u vezi odredbe člana 172. Zakona o obligacionim odnosima. Na osnovu odredbe člana 194. stav 1. i 3. Zakona o parničnom postupku, odbačen je, kao nedozvoljen, zahtev tužioca iz podneska od 03.10.2022. godine i 29.12.2022. godine kojim je tražio da sud utvrdi da se pravna radnja izjavljivanja odgovora na tužbu tuženog od 25.02.2022. godine, ne smatra pravnim aktom kojim je tuženi odgovorio na tužbu, jer ne sadrži sve elemente odgovora na tužbu pošto, po mišljenju nižestepenih sudova, takav zahtev tužioca ne predstavlja tužbeni zahtev za utvrđenje. Tužiočev predlog za donošenje dopunske presude kojom bi se odlučilo o svim zahtevima istaknutim u toku postupka, nižestepeni sudovi su odbili, u smislu odredbe člana 356. Zakona o parničnom postupku, rešenjem od 04.05.2023. godine, imajući u vidu da je odlučeno o svim zahtevima tužioca o kojima je trebalo da se odluči presudom, a koje je tužilac formulisao u tužbenom predlogu.
Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo, nalazeći da u konkretnom slučaju ne postoji diskriminatorsko postupanje tuženog u odnosu na tužioca.
Zakon o zabrani diskriminacije („Službeni glasnik RS“, broj 22/09), propisuje da izrazi „diskriminacija“ i „diskriminatorsko postupanje“, označavaju svako neopravdano pravljenje razlike ili nejednako postupanje odnosno propuštanje (isključenje, ograničavanje ili davanje prvenstva) u odnosu na lice ili grupu lica i članove njihovih porodica i li njima bliska lica, na otvoren ili prikriven način, koja se zasniva na nekom od nabrojanih ličnih svojstava ili drugim stvarnim odnosno pretpostavljenim ličnim svojstvima (član 2. stav 1); da se izrazima „lice“ i „svako“ označava fizičko lice koje boravi na teritoriji Republike Srbije ili na teritoriji pod njenom jurizdikcijom, bez obzira na to da li je državljanin Republike Srbije ili neke druge države ili je lice bez državljanstva, kao i pravno lice koje je registrovano odnosno obavlja delatnost na teritoriji Republike Srbije (član 2. stav 2); da svako ima pravo da ga nadležni sudovi i druge organi javne vlasti Republike Srbije efikasno štite od svih oblika diskriminacije (član 3. stav 1); da su svi jednaki i uživaju jednak položaj, jednaku pravnu zaštitu bez obzira na lično svojstvo i da je svako dužan da poštuje načelo jednakosti odnosno zabrane diskriminacije (član 4. stav 1. i 2).
Odredbom člana 21. Ustava utvrđeno je da svako ima pravo na jednaku zaštitu, diskriminaciju (stav 1), da je zabranjena svaka diskriminacija, neposredna ili posredna, po bilo kom osnovu, a naročito po osnovu rase, pola, nacionalne prihvatnosti, društvenog porekla, rođenja, veru ispovesti, političkog ili drugog uverenja, imovnog stanja, kulture, jezika, starosti i psihičkog ili fizičkog invaliditeta (stav 2).
U članu 1. Protokola 12 uz Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, utvrđena je opšta zabrana diskriminacije u ostvarivanju svakog prava koje predviđa zakon, tako što je u stavu 1. propisano da će se svako pravo koje zakon predviđa ostvarivati bez diskriminacije po bilo kom osnovu, kao na primer po osnovu rase, boje kože, veroispovesti, političkog i drugog uverenja, nacionalnog ili društvenog porekla, povezanosti sa nacionalnim manjinama, imovini, rođenju ili drugom statusu, dok je stavom 2. istog člana propisano da javne vlasti neće ni prema kome vršiti diskriminaciju po osnovama koje su pomenuti u stavu 1.
Na osnovu gore navedenih odredbi sledi da je glavno obeležje diskriminacije neopravdano pravljenje razlike između lica a koje se zasniva na nekom od ličnih svojstava navedenog u članu 2. stav 1. tačka 1. Zakona o zabrani diskriminacije. U konkretnom slučaju tužilac nije učinio verovatnim postojanje nejednakog postupanja tuženog na osnovu odredbe člana 45. Zakona o zabrani diskriminacije, imajući u vidu da postupanjem tuženog, koje tužilac smatra diskriminatorskim, nije izvršena diskriminacija tužioca po bilo kom osnovu. Radnje tuženog koje je tužilac naveo kao diskriminatorsko postupanje tuženog ne predstavljaju akte diskriminacije, dok njegovi zahtevi izneti u podnescima od 03.10.2022. godine i 29.12.2022. godine, po njihovoj sadržini ne predstavljaju tužbu za utvrđenje u smislu odredbe člana 194. stav 1. i 3. Zakona o parničnom postupku, kako su pravilno zaključili nižestepeni sudovi. Zbog toga tužilac u reviziji neosnovano ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.
Pravilno je i odluka o troškovima parničnog postupka, jer je doneta pravilnom primenom odredbe člana 153. stav 1. i 154. Zakona o parničnom postupku.
Na osnovu odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.
Predsednik veća - sudija
Gordana Komnenić, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
