U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka propisana članom 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je, kao kupac, 27.11.2002. godine zaključio Ugovor o kupoprodaji sa BB iz ..., kao prodavcem. Predmet tog ugovora je stan u ... u ... br. .., površine 74,50 m2, sa pripadajućim podrumom i isti je overen kod Opštinskog suda u Nišu Ov.br. ../2002 od 27.11.2002. godine. U ugovoru je navedeno da je prodavac svojinu stekao ugovorom o razmeni nepokretnosti, zaključenim između BB i VV, overenim kod Opštinskog suda u Nišu Ov.br. ../2000 od 14.02.2000. godine. Dana 27.12.2010. godine kod Osnovnog suda u Nišu overen je ugovor o kupoprodaji Ov.br. ../2010, zaključen između tužioca, kao prodavca i GG, kao kupca, čiji je predmet prodaja istog stana kao u navedenom ugovoru o kupoprodaji od 27.11.2002. godine. U ugovoru je navedeno da je prodavac svojinu na stanu stekao na osnovu ugovora o kupoprodaji, overenog kod Opštinskog suda u Nišu Ov.br. ../2002. Presudom Osnovnog suda u Nišu P 1232/2012 od 27.03.2014. godine, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i utvrđeno da je ugovor o kupoprodaji nepokretnosti od 27.12.2010. godine koji je overen kod Osnovnog suda u Nišu Ov.br. ../2010, ništav i da ne proizvodi pravno dejstvo, obzirom da potpis AA, kao prodavca, nije autentičan. Iz lista nepokretnosti br. .. KO ... od 09.09.2016. godine, između ostalog, proizlazi da je DD iz ... upisan kao vlasnik predmetnog stana, a dana 29.03.2007. godine upisana je uknjižba izvršne vansudske hipoteke na predmetnom stanu u kojoj je navedeno da je stan u vlasništvu ĐĐ iz ... . Tržišna vrednost predmetnog stana iznosi 6.150.000,00 dinara, a mesečna zakupnina za stan je 130 evra, što za period od 27.01.2010. godine do 24.10.2017. godine iznosi 10.651 evro, što u dinarskoj protivvrednosti iznosi 1.231.668,97 dinara.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da tužena nije nezakonitim radom svojih organa prouzrokovala tužiocu štetu koja je predmet parnice i da, u situaciji u kojoj tužilac nije dokazao da je (uključujući tu i njegovog pravnog prethodnika) stekao svojinu i državinu na predmetnoj nepokretnosti, ne pripada mu pravo na naknadu štete u visini tržišne vrednosti nepokretnosti i u visini zakupnine za utuženi period.

Vrhovni kasacioni sud prihvata stanovište nižestepenih sudova, jer nalazi da je zasnovano na pravilnoj primeni materijalnog prava. To je pre svega posledica pravilnog stava nižestepenih sudova da, saglasno članu 172. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, pravno lice odgovara za štetu koju njegov organ prouzrokuje trećem licu u vršenju ili u vezi sa vršenjem svojih funkcija, ali da svaka nezakonitost ili nepravilnost u radu koja je za posledicu imala poništaj radnje ili akta organa države, kao u konkretnom slučaju (poništaj ugovora o kupoprodaji nepokretnosti zbog overe potpisa koji nije autentičan potpisu prodavca – tužioca), nema za posledicu naknadu štete. Ovo iz razloga što nezakonito ili nepravilno postupanje organa tužene mora da bude utvrđeno kao uzrok štete, a u postupku nije utvrđivano da je ništavost ugovora od 27.12.2010. godine posledica propusta u radu tužene, a koja je u parnici ukazivala da nije utvrđivano ni da li je prilikom postupanja državni organ bio u zabludi, odnosno da li su eventualno postojale neke druge okolnosti koje bi zahtevale uključivanje organa krivičnog gonjenja. Činjenica da tužilac nije potpisao ugovor iz 2010. godine sama po sebi nije dovoljna da bi se takvo postupanje pripisalo u krivicu organa tužene.

Iz činjeničnog utvrđenja proizlazi da tužilac nije izvršio upis prenosa prava svojine sa prodavca BB u javni registar prava na nepokretnostima, na osnovu navedenog ugovora od 27.11.2002. godine, dok iz javnog registra proizlazi da je 2007. godine (dakle pre zaključenja poništenog ugovora od 27.12.2010. godine) kao vlasnik predmetnog stana bio upisan ĐĐ iz ..., po odgovarajućem pravnom osnovu, iz čega sudovi zaključuju da postoje i druga lica koja su nakon zaključenja ugovora o kupoprodaji nepokretnosti od 27.11.2002. godine mogla postati vlasnici stana, odnosno da u vreme overe ugovora iz 2010. godine tužilac više i nije imao osnov za sticanje svojine.

Sledom navedenog, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da je tužilac kao kupac zaključio ugovor o kupoprodaji predmetnog stana 27.11.2002. godine sa BB, kao prodavcem, bez dokaza da je navedeni prodavac nosilac prava svojine na predmetnom stanu i bez upisa prenosa predmetnog prava na kupca – tužioca u javni registar prava na nepokretnostima, kao način sticanja svojine na nepokretnostima propisan članom 33. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa. Navedeno dalje podrazumeva da tužilac neosnovano ukazuje da mu je štetu prouzrokovala tužena, odnosno Osnovni sud u Nišu kada je u postupku overe ugovora o kupoprodaji 27.12.2010. godine overio potpis tužioca kao prodavca koji nije autentičan potpis tužioca, s obzirom da nije utvrđeno da je tužilac bio vlasnik predmetnog stana.

Tužilac u reviziji osporava utvrđeno činjenično stanje – da je ĐĐ 2007. godine bio vlasnik spornog stana - što u reviziji nije dozvoljeno, a što uostalom, tužilac nije osporavao ni u žalbi na prvostepenu presudu.

Na osnovu člana 414. ZPP odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Jasminka Stanojević, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić