Protiv pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu protivnik predlagača je, sa pozivom na odredbu člana 404. ZPP, blagovremeno izjavio reviziju iz svih zakonskih razloga.

Označena odredba, kojom je uređen pravni institut posebne revizije, kao izuzetnog pravnog sredstva, shodno se primenjuje u vanparničnom postupku na osnovu člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku.

Ceneći ispunjenost uslova za odlučivanje o reviziji protivnika predlagača kao izuzetno dozvoljenoj, u smislu odredbe člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku - ZPP („Službeni glasnik RS“ broj 72/11... 18/20 i 10/23 – drugi zakon),u vezi sa članom 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku – ZVP, Vrhovni sud nalazi da ne postoje razlozi za odlučivanje o reviziji kao izuzetno dozvoljenoj. Pobijanim drugostepenim rešenjem pravnosnažno je odlučeno o naknadi za zemljište, eksproprisano rešenjem o eksproprijaciji od 05.09.2019. godine, radi izgradnje dela auto-puta E-761, Pojate-Preljina, kao i o naknadi za biljne zasade. Visina naknade za izuzeto zemljište određena je na osnovu nalaza veštaka građevinske struke, dok je visina naknade za biljne zasade određena na osnovu nalaza veštaka poljoprivredne struke. Imajući u vidu sadržinu tražene pravne zaštite, činjenice utvrđene u postupku i način odlučivanja, Vrhovni sud je ocenio da je pobijano rešenje u skladu sa praksom revizijskog suda i pravnim shvatanjem izraženim u odlukama Vrhovnog suda i Vrhovnog kasacionog suda u kojima je odlučivano o zahtevima sa istim ili sličnim činjeničnim stanjem i pravnim osnovom, u situaciji kada je prenamena predmetnog zemljišta iz poljoprivrednog u građevinsko zemljište, izvršena Odlukom Skupštine grada o obuhvatu zemljišta na osnovu Generalnog urbanističkog plana Kruševca 2025 („Službeni list Grada Kruševca“, br. 9/16), a da osnov za to predstavlja Uredba Vlade RS o utvrđivanju prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora autoputa E -761 deonica Pojate-Preljina („Službeni glasnik RS“, br. 98/13). Stupanjem na snagu planskog akta pre donošenja rešenja o eksproprijaciji zemljišta u svojini predlagača, izvršena je promena namene predmetne parcele iz poljoprivrednog u građevinsko zemljište. Od tog dana predlagač ostvaruje sva prava vlasnika na građevinskom zemiljštu, što znači da ima pravo na naknadu za eksproprisano zemljište prema tržišnoj ceni građevinskog zemljišta, bez obzira na to što organ nadležan za upis nepokretnosti i prava na njima nije sproveo promenu u katastru nepokretnosti. U tom kontekstu, o posebnoj reviziji protivnika predlagača nije potrebno odlučivati ni radi ujednačavanja sudske prakse. Priložene odluke Vrhovnog kasacionog suda (rešenja Rev 3186/2017 od 27.04.2018. godine i Rev 4653/2018 od 23.01.2019. godine) ne opravdavaju potrebu za ujednačavanjem sudske prakse. U označenim odlukama izražen je stav da naknadne promene zemljišta koje su nastale nakon donošenja rešenja o eksproprijaciji nisu od značaja. Taj stav se u ovom slučaju ne može primeniti, jer je zemljište koje je eksproprisano postalo građevinsko zemljište na osnovu planskog akta donetog pre izvršene eksproprijacije.

Odredbom člana 42. stav 1. Zakona o eksproprijaciji propisano je da se naknada ze eksproprisano zemljište (poljoprivredno i građevinsko) određuje u novcu, prema njegovoj tržišnoj ceni, ako zakonom nije drugačije propisano. Zato je određivanje vrste eksproprisanog zemljišta od pravnog značaja za ispunjenje zakonske obaveze iz navedene odredbe, odnosno za ostvarivanje naknade koja ne može biti niža od tržišne materijalno-pravna pretpostavka je tretiranje eksproprisanog zemljišta u skladu sa njegovim stvarnim statusom od strane nadležnog organa, jer od toga zavisi visina naknade.

Nije potrebno ni novo tumačenje člana 42. stav 2. Zakona o eksproprijaciji. Prema toj odredbi, procenu tržišne cene poljoprivrednog i građevinskog zemljišta vrši organ nadležan za utvrđivanje poreza na prenos apsolutnih prava na nepokretnostima, ali to ne znači da se visina naknade ne može određivati i drugim dokaznim sredstvima, imajući u vidu sadržinu člana 136. Zakona o vanparničnom postupku.

Revizija protivnika predlagača nije dozvoljena ni na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku u vezi člana 403. stav 3. ZPP, jer je visina određene naknade niža od tržišne vrednosti od 40.000 evra po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan isplate.

Iz navedenih razloga, na osnovu člana 404. i 413. u vezi članova 420. stav 1. i 6. ZPP i članova 27. stav 2. i 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku, odlučeno kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Branka Dražić,s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković