Protiv drugostepene presude, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitnih povreda odredaba parničnog postupka i pogrešene primene materijalnog prava.

Tužilja je dostavila odgovor na reviziju.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu člana 399. ranijeg Zakona o parničnom postupku – ZPP („Službeni glasnik RS“ 124/05, 111/09), koji se primenjuje na osnovu člana 506. stav 1. ZPP („Službeni glasnik RS“ 72/11) i utvrdio da revizija tuženog nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se neosnovano ukazuje na bitnu povredu postupka iz člana 361. stav 2. tačka 12. ZPP, s obzirom da je pobijana presuda jasna, nije protivrečna i sadrži razloge o bitnim činjenicama.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, brak parničnih stranaka zaključen je 18.02.1995. godine, a razveden 14.03.2011. godine. Tokom trajanja braka oba supružnika su bili zaposleni u zajedničkoj firmi, a utvrđeno je da su podjednako doprinosili sticanju imovine tokom trajanja zajednice života, koja je faktički prekinuta maja 2007. godine. Utvrđeno je da su tokom trajanja braka parnične stranke stekle vanknjižno pravo svojine na proizvodno-poslovnom objektu u ... u ..., na stanu broj ... u ... ulici u ... i pravo svojine specijalnog vozila sa prikolicom i putničkog vozila, katastarsku parcelu ... KO ...i porodičnu stambenu zgradu na ovoj katastarskoj parceli. Tokom postupka parnične stranke su zaključile sudsko poravnanje u pogledu proizvodno-poslovnog objekta u ... ulici br. ... u ... i stana u ... ulici u ..., a protivtužilac je povukao protivtužbu u delu za utvrđenje prava svojine na putničkom automobilu. Utvrđeno je da je specijalno vozilo sa prikolicom otuđeno i preregistrovano. Tokom trajanja braka parničnih stranaka, otkupljen je stan u ... ulici br. ... u ..., u odnosu na koji je među parničnim strankama bilo sporno da li predstavlja bračnu tekovinu. U postupku je utvrđeno da je nakon sklapanja braka sa tužiljom tuženi došao da živi sa njom u stanu u ... ulici u ..., na kome je tužiljina baba bila nosilac stanarskog prava. Iz ugovora o korišćenju stana zaključenog sa Gradskim stambenim preduzećem utvrđeno je da je kao član porodičnog domaćinstva bila navedena i tužilja. Opštinska uprava Opštine Vračar je babi tužilje dala saglasnost za zaključivanje ugovora o zakupu stana u ... ulici broj ..., na kome je opština Vračar suvlasnik u delu od 170/400, i da će imenovana stan koristiti sa unukom, ovde tužiljom. Uvidom u predmet gradske Opštine Vračar 463-161/1996 utvrđeno je da je ugovor o otkupu tog stana zaključen između Opštine Vračar kao prodavca i tužilje kao kupca. Utvrđeno je iz iskaza tužilje da je njena baka bila poslednji nosilac stanarskog prava na predmetnom stanu, koji je njena porodica koristila od 1948. godine. Kao članovi porodičnog domaćinstva po ugovoru o korišćenju stana bili su navedeni tužilja i njeni roditelji. Tužiljina baka je preminula pre otkupa stana, tako da je tužilja 05.12.1996. godine otkupila predmetni stan, nakon čega je u njemu živeo i tuženi. Cena za otkup stana bila je utvrđena za vreme bakinog života, a u prikupljanju novca za otkup stana učestvovali su svi članovi porodičnog domaćinstva, kao i tuženi.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno je u pobijanoj drugostepenoj presudi primenjeno materijalno pravo kada je potvrđena prvostepena presuda u delu kojim je utvrđeno da je tužilja nosilac prava svojine sa 1/2 idealnog dela porodične stambene zgrade i katastarske parcele u KO ..., kao i priključnog vozila i specijalnog motornog vozila. S obzirom da je utvrđeno da se radi o nepokretnoj i pokretnoj imovini stečenoj radom parničnih stranaka za vreme trajanja braka, u smislu člana 171. Porodičnog zakona, to je pravilno utvrđen suvlasnički udeo tužilje sa 1/2 idealnog dela na ovoj imovini, a revizijom se u ovom delu neosnovano ističe pogrešna primena materijalnog prava.

Revizijom se takođe neosnovano ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava u delu kojim je prvostepena presuda preinačena i odbijen kao neosnovan protivtužbeni zahtev za utvrđenje da je protivtužilac suvlasnik sa 68/400 idelanih delova stana u ... ulici br. ... u ..., prava zajedničke susvojine na neopredeljenom delu katastarske parcele ... KO ... i porodične stambene zgrade u ... u ...ulici br ...

Iz utvrđenog činjeničnog stanja proizilazi da se navedena nepokretnost ne može smatrati bračnom tekovinom parničnih stranaka u smislu člana 171. Porodičnog zakona. Naime, saglasnost za otkup predmetnog stana dobila je tužiljina baka, kao nosilac stanarskog prava, i za njenog života utvrđena je kupoprodajna cena stana, a nakon bakine smrti tužilja kao član njenog porodičnog domaćinstva predmetni stan je otkupila. U postupku je utvrđeno da prilikom obračuna otkupne cene predmetnog stana nije uzet u obzir radni staž tuženog, da se radi o stanu na kom je postojalo pravo korišćenja pravnih prethodnika tužilje još od 1948. godine, i stan je otkupljen po privilegovanim cenama koje su važile samo za lica određena članom 16. stav 2. Zakona o stanovanju, u koja tuženi, kao suprug unuke ranijeg zakupca ne spada. Zato je pravilan zaključak drugostepenog suda da stan koji je tužilja otkupila kao unuka i član porodičnog domaćinstva bake kao nosioca stanarskog prava, u smislu člana 16. stav 2. Zakona o stanovanju, nije bračna tekovina parničnih stranaka iako je stan otkupljen za vreme trajanja braka, naročito imajući u vidu da je stan pribavljen pre nego što je tužilja zasnovala zajednicu života sa tuženim. Takođe, iz odredbe člana 16. Zakona o stanovanju proizilazi da je pravo na otkup stana lično pravo koje se gasi smrću titulara, pa ne može biti predmet sticanja po osnovu bračne tekovine.

Nisu od značaja navodi revizije kojima se osporava zakonitost ugovora kojim je tužilja otkupila stan, jer to nije bio predmet ovog parničnog postupka. Kada je u pitanju doprinos tužioca isplati kupoprodajne cene za otkup spornog stana, tužilac eventualno po ovom osnovu može ostvariti obligaciono-pravni zahtev.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci, na osnovu člana 405. stav 1. ZPP.

Predsednik veća-sudija

Jasminka Stanojević,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić