U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Nema ni bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. u vezi člana 396. stav 1. ZPP, jer je drugostepeni sud ocenio bitne žalbene navode i naveo razloge koje je uzeo u obzir po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju tužilac je dana 04.10.2007. godine u svojstvu scenariste i reditelja zaključio dva autorska ugovora sa Preduzećem „BB“ Agencija za pozorište AA, u svojstvu proizvođača TV serije, kojima su regulisana međusobna prava i obaveze u vezi autorskog dela koje će sačiniti za potrebe proizvođača TV serije u realizaciji TV serije. Tužilac je angažovan da napiše scenario i režira TV seriju „VV“ – žanr ... serija od ... scenarističke epizode u svemu prema uputstvima i nalozima proizvođača TV serije. Ugovorena je naknada za autorska dela, tako da tužiocu, kao scenaristi pripada naknada u neto iznosu od 4.000 evra po epizodi, a takođe i naknada kao reditelju u neto iznosu od 4.000 evra po epizodi. Ugovori se odnose na 21 scenarističku epizodu i toliko će biti isplaćeno bez obzira da li će po završetku montažnog procesa biti manje ili više epizoda, a što se odnosi i na sve buduće reprize TV serije „VV“. U članu 5. oba ugovora predviđeno je da će svoja reprizna prava scenarista, odnosno reditelj ostvariti u direktnom kontaktu sa RTS i vlasnikom TV serije, prema važećem Zakonu o autorskom i srodnim pravima, ukoliko se drugačije ne dogovore. Nakon toga, između Preduzeća „BB“ i Radio difuzne ustanove Radio televizija Srbije zaključen je ugovor kojim su regulisana i precizirana međusobna prava i obaveze u vezi isključivog prava proizvodnje i isporuke, a radi emitovanja i drugih oblika iskorišćavanja igrane serije pod naslovom „VV“. Ugovoreno je da RTS ima status producenta, a „BB“ status izvršnog producenta i da RTS prihvata da finansira u skladu sa usvojenim RTS produkcionim standardima i obezbedi novčana sredstva za proizvodnju TV serije do određenog novčanog iznosa, te da ugovorne strane priznaju da je RTS isključivi vlasnik serije i da samostalno odlučuje o komercijalnoj eksploataciji iste. Po članu 14. ugovora, RTS kao producent i vlasnik TV serije i snimljenog materijala ima jedini isključivo pravo njenog iskorišćavanja u smislu emitovanja i komercijalne eksploatacije i isključivo pravo iskorišćavanja, kao i svih drugih sada poznatih i budućih vidova eksploatacije, odnosno ekonomskog iskorišćavanja prostorno, vremenski i po broju neograničeno. U cilju obezbeđenja navedenih prava u korist RTS, ugovoreno je da „BB“ mora u ugovorima sa autorima koji su angažovani na realizaciji TV serije regulisati i obezbediti isključiva imovinska prava predmetno, prostorno, vremenski i po broju neograničeno u korist RTS, kao i da sva (pojedinačno navedena) prava RTS kao producent stiče bez obaveze na posebnu naknadu autorima i interpretatorima i trećim licima po bilo kom drugom osnovu i vidu korišćenja odnosno iskorišćavanja TV serije iz ugovora. „BB“ izuzetno može sa pojedinim autorima, na osnovu prethodno dobijene pisane saglasnosti direktora TV Beograd, odnosno glavnog i odgovornog urednika programa u okviru kog će se pratiti realizacija TV serije, zaključiti ugovore kojim će se iz sredstava RTS piscu scenarija, reditelju, glavnom snimatelju i kompozitoru ugovoriti isplata naknade u slučaju repriznog emitovanja TV serije, s tim što u ugovorima mora biti definisan pojam „premijernog emitovanja“ i „repriznog emitovanja“ i da će se naknada isplaćivati isključivo u skladu sa važećim aktima RTS koji regulišu pitanje definisanja repriznog emitovanja i naknade za to i koji budu na snazi u trenutku repriziranja (član 16. ugovora). Ugovorom je u članu 18. stav 2. i 3. definisano šta se smatra premijernim emitovanjem, a šta repriznim emitovanjem u kom slučaju će se saglasno Pravilniku o iskorišćavanju autorskih i izvođačkih ostvarenja na programima RTS ugovarati i prava na naknadu za reprizno emitovanje autorima. Navedeni ugovor nije raskinut, stavljen van snage, izmenjen niti je njegova punovažnost dovedena u pitanje eventualnim prekoračenjem granica ovlašćenja koje je tužilac, kao zastupnik „BB“ dao GG, kao izvršnom producentu za njegovo zaključenje.

Odlukom o autorskim i interpretatorskim naknadama i naknadama za filmske i televizijske umetničke saradnike RTS od 18.10.2010. godine, predviđeno je da se za ugovorenu naknadu otkupljuju autorska i interpretatorska prava za neograničeni broj emitovanja na programima RTS, kako po broju tako i vremenski i pravo emitovanja bez obzira na modalitete i oblike emitovanja koji su posledica tehničkog i tehnološkog razvoja, kao i druga prava iskorišćavanja autorskih i interpretatorskih ostvarenja. Odlukom je predviđeno da se pojedinim autorima i pojedinim kategorijama interpretatora – nosiocima glavnih uloga u realizaciji programa igrane strukture kao TV serija, TV film i TV drama, može ugovoriti i pravo na naknadu za reprizno emitovanje ali isključivo na osnovu prethodno donete pojedinačne odluke generalnog direktora, s tim da se pravo na naknadu koje je regulisano kao izuzetak ugovara isključivo za jedno reprizno emitovanje posle premijernog emitovanja, a nakon jednog repriznog emitovanja autori i interpretatori na koje je primenjen izuzetak nemaju pravo na naknadu za bilo koje buduće reprizno emitovanje ni po kom osnovu. Naknada je predviđena u bodovima i saglasno Odluci o vrednosti boda po Tarifniku RTS od 07.03.2011. godine za reprizno emitovanje TV serije po epizodi, za pisca scenarija naknada je iznosila 8.000,00 dinara, a za reditelja 10.000,00 dinara.

Serija „VV“ emitovana je na kanalima RTS u periodu od ...2011. do ...2011. godine, svakog dana u 20.05 časova i reprizom narednog dana u 16.00 časova. U periodu od ...2011. do ...2011. godine ukupno je emitovano 126 repriznih epizoda serije na svim kanalima RTS. Tužiocu za reprizna emitovanja navedene serije nije islaćena naknada. U toku ove parnice, pravnosnažnom delimičnom presudom na osnovu priznanja, tužena je obavezana da tužiocu na ime autorske naknade isplati iznos od 368.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom. Utvrđeno je da je pored navedenog iznosa ostao neisplaćen iznos od još 10.000,00 dinara na ime naknade koju bi kao scenarista i reditelj primio za jedno reprizno emitovanje za 21 scenarističku epizodu TV serije „VV“ na osnovu navedenih internih akata Radio televizije Srbije.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja nižestepeni sudovi su zaključili da tužilac, kao scenarista i reditelj TV serije, na osnovu zaključenih ugovora ima pravo na naknadu za jedno reprizno emitovanje TV serije „VV“ u skladu sa internim akatima tužene Radio televizije Srbije, pa je tužbeni zahtev usvojen za iznos od još 10.000,00 dinara (pored dosuđenog iznosa od 368.000,00 dinara). U preostalom delu tužbeni zahtev je odbijen kao neosnovan, jer nema mesta naknadi u visini obračunatoj shodnom primenom ugovornih odnosa koje je tužena na drugi način regulisala adekvatnim odlukama i ugovorima sa drugim autorima.

Neosnovano se revizijom tužioca ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Po članu 2. stav 2. tačka 5. Zakona o autorskom i srodnim pravima ("Službeni list SCG", broj 61/2004) koji je važio u vreme zaključenja predmetnih ugovora, autorskim delom smatraju se, pored ostalog filmska dela (kinematografska i televizijska dela). Koautorima filmskog dela se smatraju pisac scenarija, režiser i glavni snimatelj (član 11. stav 1.). Ugovorom o filmskom delu se jedno ili više lica obavezuju proizvođaču filmskog dela da stvaralački sarađuju na izradi filmskog dela i ustupaju mu svoja imovinska prava na to delo (član 86. navedenog zakona). U konkretnom slučaju tužilac je kao autor (scenarista i reditelj) zaključio dva ugovora sa agencijom „BB“, kao proizvođačem TV serije, kojima je angažovan da napiše scenario i režira TV seriju „VV“ od 21 scenarističke epizode u svemu prema uputstvima i nalozima proizvođača TV serije i ugovorenom autorskom naknadom u neto iznosima od po 4.000 evra (kao scenaristi i reditelju) po epizodi. Pitanje visine naknade za reprizno emitovanje nije uređeno između ugovarača u smislu člana 90. istog zakona, već je navedeno da će autor svoja reprizna prava ostvariti u direktnom kontaktu sa RTS i vlasnikom TV serije, prema važećem Zakonu o autorskom i srodnim pravima, ukoliko se drugačije ne dogovore (član 5. Ugovora). Kako se ugovorom o filmskom delu, proizvođaču dela ustupaju imovinska prava autora na to delo, a u imovinska prava autora po članu 19. navedenog zakona spada pravo autora na ekonomsko iskorišćavanje svog dela, to tužilac nema pravo na naknadu za iskorišćavanje autorskog dela od strane tužene, primenom ove zakonske odredbe i nezavisno od ugovora koji je agencija „BB“, kao proizvođač TV serije (kojoj su ustupljena imovinska prava autora) zaključila sa tuženom. Tim ugovorom „BB“ je ugovorila da tužena RTS kao producent i vlasnik TV serije i snimljenog materijala ima isključivo pravo njenog iskorišćavanja u smislu emitovanja i komercijalne eksploatacije, odnosno ekonomskog iskorišćavanja prostorno, vremenski i po broju neograničeno, tako da „BB“ mora u ugovorima sa autorima koji su angažovani na realizaciji TV serije, regulisati i obezbediti isključiva imovinska prava predmetno, prostorno, vremenski i po broju neograničeno u korist RTS. Pitanje naknade pojedinim autorima u slučaju repriznog emitovanja TV serije, uređeno je tim ugovorom isključivo u skladu sa važećim aktima RTS koji regulišu pitanje definisanja repriznog emitovanja i visine naknade i koji su na snazi u trenutku repriziranja. Sledom navedenog tužena nije neovlašćeno reprizno emitovala (iskorišćavala autorsko delo tužioca), niti je suprotno navodima revizije, u pogledu visine naknade obavezuje odredba člana 5. dva autorska ugovora koje je tužilac zaključio sa „BB“ Agencija za pozorište AA, u svojstvu proizvođača TV serije jer ugovor po članu 148. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, stvara prava i obaveze za ugovorne strane, odnosno njihove univerzalne pravne sledbenike. Zato su kao neosnovani ocenjeni navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Na osnovu članova 414. stav 1. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić