Prema utvrđenom činjeničnom stanju tužilac je, na osnovu rešenja tužene Opštine Raška od 12.11.2009. godine, zaključio sa Direkcijom za urbanizam i izgradnju Opštine Raška ugovor o zakupu parcele građevinskog zemljišta broj .. površine 181 m2 u KO ..., na 99 godina. Dana 17.12.2009. godine, tužilac je isplatio ugovorenu zakupninu u celosti, te su ugovarači predvideli zaključenje posebnog ugovora kojim će biti utvrđena naknada za uređenje građevinskog zemljišta, te rok i način plaćanja ove naknade. Na osnovu pravnosnažnog rešenja o lokacijskoj dozvoli od 23.08.2010. godine, između tužioca i Direkcije za urbanizam i izgradnju Opštine Raška zaključen je dana 12.08.2011. godine, ugovor o uređenju i načinu finansiranja naknade za uređenje građevinskog zemljišta, kojim je obračunata akontacija, te nakon odbijanja popusta od 15% na obračunatu naknadu, utvrđena njena visina od 12.886.538,69 dinara. Aneksom I osnovnog ugovora od 13.02.2012. godine, konstatovano je da je tužilac po ugovoru dana 18.08.2011. godine uplatio iznos od 2.577.308,00 dinara, dana 02.11.2012. godine iznos od 937.203,00 dinara, te da preostali dug od 9.372.027,69 dinara umanjen za 15% iznosi 7.966.223,00 dinara i da se ima uplatiti odmah. Tužilac je postupio po toj obavezi 22.02.2012. godine, te mu je izdata potvrda u svrhu dobijanja građevinske dozvole. Međutim, tužiocu nije izdata građevinska dozvola, zato što je i pored traženja organa uprave propustio da otkloni nedostatke u priloženoj dokumentaciji. Nedostaci su se sastojali u tome što iz priloženog glavnog projekta nije mogla da se utvrdi granica parcele .., u tehničkom opisu glavnog projekta bilo je navedeno da na parceli nisu predviđena parking mesta i da će se parkiranje obavljati uz javnu saobraćajnicu, što je protivno lokacijskoj dozvoli u kojoj je navedeno da se parkiranje rešava u okviru parcele, a uz to su postojali nedostaci i u pogledu ovlašćenog lica za potpisivanje projektno-tehničke dokumentacije. U postupku legalizacije, na osnovu člana 2. Odluke o merilima za obračun visine naknade za uređivanje građevinskog zemljišta u postupku legalizacije objekata na teritoriji Opštine Raška („Službeni glasnik Opštine Raška“ br. 137/2014) tužilac je sa JKP „ Direkcija za urbanizam i izgradnju Opštine Raška“ zaključio ugovor dana 10.11.2015. godine, kojim je utvrđena naknada za uređenje građevinskog zemljišta za objekat u površini od 110,71 m2, u iznosu od 2.479.981,49 dinara. Tužilac je preuzeo obavezu da isplati ovaj iznos u 24 mesečne rate, ali je isplatio samo 247.998,14 dinara. Nakon toga, u skladu sa Zakonom o ozakonjenju objekata („Službeni glasnik RS“ 96/15) koji je stupio na snagu 27.11.2015. godine, Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture je dana 08.02.2016. godine donelo rešenje o ozakonjenju, kojim je tužiocu odobreno ozakonjenje slobodno stojećeg objekta sa pretežno turističkom namenom spratnosti SU2+SU1+Pr+2S+Pk u osnovi prizemlja 131,47 m2, ukupne bruto građevinske površine podzemne i nadzemne etaže 879,87 m2, od čega 587,83 m2 nadzemnih etaža i 292,04 m2 podzemnih etaža, sve sagrađeno na parceli broj .. KO ..., na području zaštićenog prirodnog dobra nacionalnog parka „Kopaonik“, teritorija Opštine Raška. Tužilac je platio taksu za ozakonjenje u iznosu od 500.000,00 dinara, saglasno članu 33. stavovi 2. i 10. Zakona o ozakonjenju, kojim je propisana visina takse za ozakonjenje objekata komercijalne namene korisne površine od 500 m2 do 1000 m2 u navedenom iznosu. Tuženi JKP „Putevi Raška“ je pravni sledbenik JP „Direkcije za urbanizam i izgradnju Opšine Raška“.

Tužilac u ovoj parnici od tuženih, kao solidarnih dužnika zahteva povraćaj iznosa koje je isplatio na osnovu zaključenog ugovora o uređenju građevinskog zemljišta od 12.08.2011. godine, aneksa tog ugovora od 13.02.2012. godine i ugovora zaključenog u postupku legalizacije dana 10.11.2015. godine, sa sporednim potraživanjem, koji zahtev nižestepeni sudovi odbijaju, nalazeći da nisu ispunjeni uslovi iz člana 210. Zakona o obligacionim odnosima za primenu instituta sticanja bez osnova. Ugovori na osnovu kojih je izvršena isplata su i dalje na pravnoj snazi, sporne isplate su utvrđene naknade za uređenje građevinskog zemljišta i nisu u bilo kakvoj vezi sa plaćenim iznosom od 500.000,00 dinara na ime takse za ozakonjenje objekta tužioca, u postupku koji je tužilac pokrenuo. Drugostepeni sud upućuje na pravilnost primene odredbi sadržanih u Zakonu o ozakonjenju objekata („Službeni glasnik RS“ br. 96/2015) koji je stupio na snagu 27.11.2015. godine, a po kom bi u skladu sa članom 4. stav 7. tužiocu pripadalo pravo na povraćaj naknade za uređivanje građevinskog zemljišta za slučaj da je isplatio naknadu po zaključenom ugovoru od 10.11.2015. godine u celosti, a do stupanja na snagu tog zakona nije naknadno izdata građevinska dozvola. Pošto to nije slučaj, za sporni odnos merodavne su odredbe člana 46. Zakona, po kojima se postupci za legalizaciju objekata započeti do stupanja na snagu zakona okončavaju po odredbama tog zakona (stav 1.), a lica koja su u postupku legalizacije objekata ili u redovnom postupku izdavanja građevinske dozvole zaključila ugovor o plaćanju naknade, odnosno doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta u skladu sa odredbama tada važećeg Zakona, nastavljaju sa plaćanjem do konačne isplate, u skladu sa odredbama zaključenog ugovora (stav 9.)

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo. U konkretnoj situaciji u redovnom postupku tužilac svojim propustima nije ishodovano izdavanje građevinske dozvole, zbog nedostataka u projektno-tehničkoj dokumentaciji. U postupku legalizacije, koji se po zahtevu tužioca vodio pre stupanja na snagu Zakona o ozakonjenju objekata („Službeni glasnik RS“ br. 96/2015), utvrđeno je da na licu mesta sagrađena površina za 110,71 m2 prevazilazi lokacijsku dozvolu. To je bio razlog zaključenja poslednjeg ugovora od 10.11.2015. godine, kojim je sporazumno predviđeno plaćanje iznosa od 2.479.981,49 dinara, od kog iznosa je tužilac uplatio dana 25.11.2015. godine samo 247.998,00 dinara. Odredbe člana 46. Zakona o ozakonjenju objekata su jasne i predviđaju obavezu nastavljanja plaćanja naknade, odnosno doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta u skladu sa odredbama zaključenih ugovora. Prema tome, merodavno pravo sadržano u zakonu po kom je tužilac ishodovao ozakonjenje objekta sagrađenog bez građevinske dozvole ne predviđa vraćanje izdvojenih iznosa za uređenje građevinskog zemljišta u skladu sa odredbama zaključenih ugovora, što postavljeni tužbeni zahtev čini neosnovanim.

Iz iznetih razloga, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Jelica Bojanić Kerkez, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić