.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 3310/2020
04.03.2021. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić i Danijele Nikolić, članova veća, u parnici tužilaca AA, BB i VV svih iz ..., čiji je punomoćnik Branko Unjić advokat iz ..., protiv tuženog GG iz ..., čiji je punomoćnik Veroljub Vukelić advokat iz ..., radi utvrđenja prava svojine građenjem na tuđem zemljištu, odlučujući o reviziji tužilaca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 152/19 od 12.02.2020. godine, u sednici veća održanoj dana 04.03.2021. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilaca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 152/19 od 12.02.2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 152/19 od 12.02.2020. godine, stavom prvim izreke, ukinuta je presuda Osnovnog suda u Kruševcu P 182/18 od 26.09.2018. godine i presuđeno tako što je: odbijen tužbeni zahtev kojim su tužioci tražili da se utvrdi da su vlasnici po osnovu gradnje na tuđem zemljištu, i to tužilja AA u kvoti od ½ a tužioci BB i VV u kvoti od po ¼ dela katastarske parcele ... KO ... i to istočnog dela ove parcele do kuće tužilaca koji se prostire pravcem sever-jug u dužini od 8,90 m i širini od 1 m i tuženi obaveže da im ovo pravo prizna i dozvoli da se kod nadležne službe za katastar nepokretnosti u ... taj deo parcele izuzme i pripoji delu parcele ... KO ... (tačka 1); odbijen tužbeni zahtev kojim su tužioci tražili da se utvrdi da su vlasnici po osnovu gradnje na tuđem zemljištu, tužilja AA u kvoti od ½ a tužioci BB i VV u kvoti od po ¼ dela katastarske parcele ... KO ... u označenim merama i granicama i da se tuženi obaveže da im ovo pravo prizna i dozvoli da se kod nadležne službe za katastar nepokretnosti u ... taj deo izuzme i pripoji delu parcele ... KO ... (tačka 2); obavezani tužioci da na ime troškova parničnog postupka solidarno isplate tuženom iznos od 208.100,00 dinara u roku od 15 dana od dana prijema pisanog otpravka presude pod pretnjom izvršenja (tačka 3).
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužioci su blagovremeno izjavili reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 403. stav 2. tačka 3. i člana 408. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tužilaca nije osnovana.
U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja AA i njen sada pokojni suprug, otac tužilaca BB i VV, su tokom 1978. godine bez izdate građevinske dozvole započeli izgradnju stambenog objekta. Gradnja objekta započeta je na parceli ... KO ..., tada u susvojini DD (majke tužilje AA) sa udelom od ¾ idealna dela i ĐĐ (brata tužilje AA) sa udelom od ¼ idealna dela, stečenih nasleđivanjem zaostavštine pokojnog EE. Suvlasnici zemljišta su znali za gradnju i tome se nisu protivili, a ĐĐ je i pomagao gradnju. Nasleđenom imovinom ŽŽ raspolagala je ugovorom o doživotnom izdržavanju, zaključenim sa sinom ĐĐ kao davaocem izdržavanja i overenim 08.05.1975. godine pred Opštinskim sudom u Kruševcu u predmetu R. 580/75. Pravnosnažnom presudom Opštinskog suda u Kruševcu P. 2502/00 od 05.02.2003. godine odbijen je zahtev tužilje AA i njene sestre ZZ kojim su tražile poništaj navedenog ugovora o doživotnom izdržavanju. Objekat do sada nije završen, u građevinskom smislu smatra se objektom u izgradnji - stepen njegove izgrađenosti iznosi 30% i nije evidentiran u katastru nepokretnosti. Sporni objekat u izgradnji nalazi se na tri parcele u KO ... - na parceli 3168/5 (u površini od 36 m2) u svojini tuženog, na parceli ... (u površini od 10 m2) u svojini II i na parceli ... (u površini od 8 m2) u svojini Republike Srbije sa pravom korišćenja JP „Srbijavode“ iz Beograda. Nadležni organ uprave doneo je rešenje o rušenju objekta.
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, drugostepeni sud je odbio tužbeni zahtev. Po nalaženju tog suda, nisu se stekli uslovi za utvrđenje prava susvojine tužilaca na zemljištu po osnovu člana 24. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, jer objekat nije izgrađen a osim toga isti se delom nalazi i na zemljištu u vlasništvu lica koja nisu obuhvaćena tužbom kao nužni suparničari, zbog čega tužbeni zahtev nije osnovan ni u smislu člana 211. stav 2. ZPP.
Razloge za odbijanje tužbenog zahteva za utvrđenje prava svojine po osnovu građenja na tuđem zemljištu, zasnovane na činjenici da objekat nije izgrađen, prihvata i revizijski sud.
Naime, gramatičko tumačenje odredbe člana 24. stav 1. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa u kojoj je glagol: „graditi“, upotrebljen u njegovom svršenom obliku „izgradi“, ukazuje da građevinski objekat po osnovu čije gradnje graditelj zahteva utvrđenje prava svojine na tuđem zemljištu mora biti izgrađen, odnosno završen. Na takav zaključak upućuje i ciljno tumačenje stava 2. iste odredbe, i članova 25. stav 5, 26. stav 2. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa kojima su uređeni odnosi graditelja i vlasnika zemljišta - propisani rokovi za vlasnika zemljišta u kojima može ostvarivati određena prava prema graditelju, koji počinju da teku od završetka izgradnje građevinskog objekta. Osim toga, i u smislu propisa o izgradnji objektom se smatra građevinski objekat sa svim instalacijama, uređajima, postrojenjima i opremom koja služi njegovoj nameni i obezbeđuje njegovu funkcionalnost.
Iz navedenih razloga, nisu osnovani navodi revizije o pogrešnoj primeni člana 24. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, zasnovani na stavu revidenta da tom odredbom nije propisano šta se smatra izgrađenim građevinskim objektom. Imajući u vidu izložene razloge o neosnovanosti tužbenog zahteva zbog nezavršene izgradnje građevinskog objekta, irelevantni su navodi revizije o pogrešnom stavu suda o nepotpunoj pasivnoj legitimaciji.
Shodno izloženom, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća - sudija
Branislav Bosiljković, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
