Stavom drugim izreke, obavezan je tužilac da privremenom zastupniku tuženog plati troškove žalbenog postupka u iznosu od 18.000,00 dinara i obavezan je tuženi da tužiocu isplati navedeni iznos od 18.000,00 dinara.

Dopunskim rešenjem Apelacionog suda u Novom Sadu Gž2 454/23 od 28.11.2023. godine, stavom prvim izreke, obavezan je tužilac da privremenom zastupniku tuženog na ime troškova drugostepenog postupka isplati pored dosuđenog iznosa od 18.000,00 dinara još 36.000,00 dinara (ukupno 54.000,00 dinara). Stavom drugim izreke, obavezan je tužilac da privremenom zastupniku isplati troškove sastava predloga za donošenje dopunskog rešenja u iznosu od 27.000,00 dinara. Stavom trećim izreke, obavezan je tuženi AA da tužiocu isplati na ime troškova žalbenog postupka ukupan iznos od 63.000,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je putem privremenog zastupnika blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede postupka i pogrešne primene materijalnog prava, s`tim što je predložio da se o njoj odlučuje kao o posebnoj reviziji na osnovu člana 404. Zakona o parničnom postupku.

S`obzirom na to da je pobijanom drugostepenom presudom pravnosnažno odlučeno u parnici radi zaštite od nasilja u porodici, dakle u postupku u vezi sa porodičnim odnosom u kome je revizija uvek dozvoljena prema članu 208. Porodičnog zakona („Službeni glasnik RS“, br. 18/2005 i 6/2015), Vrhovni sud je, prethodno ocenjujući dozvoljenost revizije, našao da je revizija dozvoljena u smislu člana 403. stav 2. tačka 1. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, 55/14, 87/18, 18/20 i 10/23, u daljem tekstu: ZPP), pa nema zakonskih uslova za odlučivanje o reviziji kao o izuzetno dozvoljenoj u smislu člana 404. stav 1. ZPP.

Ispitujući pobijanu pravnosnažnu presudu primenom člana 408. ZPP u vezi člana 202. Porodičnog zakona, Vrhovni sud je našao da revizija nije osnovana.

Donošenjem pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se ne ukazuje na postojanje drugih bitnih povreda postupka koje mogu biti revizijski razlog prema članu 407. stav 1. tačke 2. i 3. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tuženi je preko 30 godina sklon prekomernom konzumiranju alkohola i u dužem vremenskom periodu je više puta u alkoholisanom stanju verbalno uznemiravao svoju majku BB tako što je vikao na nju, svađao se, vređao je, lupao stvari po kući, a bio je i fizički agresivan prema njoj. Zbog takvog ponašanja tuženog, njegova majka ga se već duži vremenski period plaši, kao i sestra i sestričina koje se plaše i za BB. Dana ...2021. godine tuženi je pod dejstvom alkohola (2,51 promila u organizmu) verbalno napao i uznemiravao svoju majku u njenoj kući, lupao je vratima kako ne bi mogla da spava i uzimao joj hranu koju joj je prethodnog dana donela unuka. Zbog opisanog ponašanja, sin tuženog ga je istog dana prijavio policiji koja je intervenisala na licu mesta. Tuženom je od strane policije izrečena hitna mera zabrane prilaska i komunikacije sa žrtvom nasilja uz meru privremenog udaljenja iz stana, koja je produžena na 30 dana rešenjem Osnovnog suda u Sremskoj Mitrovici NP 114/21 od 11.05.2021. godine. Prema mišljenju Centra za socijalni rad Sremska Mitrovica od 28.07.2021. godine postoji visok rizik od ponavljanja porodičnog nasilja, te je tuženom kao nasilniku svrsishodno odrediti mere zaštite od nasilja u porodici i obavezno lečenje od alkoholizma.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zauzeli stanovište da u konkretnom slučaju postoji nasilje u porodici u smislu člana 197. stav 1. i stav 2. tačka 6. Porodičnog zakona, čiji su akteri tuženi u svojstvu nasilnika i njegova majka u svojstvu žrtve. Po utvrđenom postojanju opisanog dugogodišnjeg porodičnog nasilja, pravilno su sudovi tuženom odredili meru zaštite od nasilja predviđenu članom 198. stav 2. tačka 5. istog Zakona, čije je trajanje određeno u roku iz stava 3. istog člana.

Po oceni Vrhovnog suda, stanovište nižestepenih sudova zasnovano je na pravilnoj primeni materijalnog prava.

.Nasilje u porodici definisano je odredbom člana 197. stav 1. Porodičnog zakona kao ponašanje kojim jedan član porodice ugrožava telesni integritet, duševno zdravlje ili spokojstvo drugog člana porodice. Karakteristični vidovi nasilja (imenovani oblici nasilja) određeni su stavom 2. istog člana, uz dalje određivanje da se nasiljem u porodici smatra i svako drugo drsko, bezobzirno i zlonamerno ponašanje koje jedan član porodice ispoljava prema drugom članu porodice (neimenovani oblici nasilja).

Polazeći od porodično-pravne definicije nasilja u porodici, Vrhovni sud nalazi da je pravilan zaključak nižestepenih sudova da se ponašanje tuženog iz opisanog događaja od ...2021. godine, kao i utvrđeno dugogodišnje verbalno i psihičko uznemiravanje majke smatra nasiljem u porodici na osnovu člana 197. Porodičnog zakona, kojim je izazvan strah, nespokojstvo i strepnja žrtve nasilja i narušen njen duševni mir i spokojstvo.

Revizijom se ni ne osporava činjenično-pravni zaključak sudova da postoji nasilje tuženog kao sina prema majci, niti svrsishodnost izrečene mera, već se osporava samo trajanje izrečene mere, odnosno njen početak sa navodima da se ne može računati od dana donošenja prvostepene presude već od donošenja prethodnog rešenja o hitnim merama.

Naime, mere zaštite od nasilja u porodici propisane su članom 198. Porodičnog zakona i to su mere koje sud izriče u parničnom postupku, odnosno u porodičnopravnom sistemu zaštite od nasilja u porodici, nezavisno od krivično- pravne zaštite od nasilja u porodici i hitnih mera koje se izriču u postupcima pred drugim nadležnim državnim organima u skladu sa Zakonom o sprečavanju nasilja u porodici („Službeni glasnik RS“ broj 94/2016 i 10/2023). Kako je odredbom člana 198. stav 3. Porodičnog zakona propisano da mera zaštite od nasilja u porodici može trajati najviše godinu dana, neosnovani su navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava u tom delu odluke budući da je pobijanom odlukom pravilno određen jednogodišnji rok trajanja ove mere u skladu sa citiranom zakonskom odredbom (uz mogućnost da bude produžena ako ne prestanu razlozi zbog kojih je određena).

Ostalim navodima revizije osporava se odluka o dosuđenim troškovima žalbenog postupka. Kako je drugostepeni sud nakon izjavljene revizije doneo dopunsko rešenje o troškovima drugostepenog postupka po predlogu privremenog zastupnika tuženog čiji navodi su identični revizijskim navodima o troškovima, isti su postali bespredmetni zbog čega nisu ni cenjeni u revizijskom postupku.

Iz navedenih razloga, Vrhovni sud je primenom odredbe člana 414. stav 1. ZPP odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić