U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, parnične stranke su bivši supružnici, čiji brak je razveden pravnosnažnom presudom prvostepenog suda u ovoj parnici P2 1386/15 od 17.09.2018. godine, nakon 32 godine braka, iz kog imaju zajedničku decu, koja su punoletna. Tužena je rođena 1966. godine, ima očuvanu radnu sposobnost 80%, odnosno nije sposobna za obavljanje teških i vrlo teških poslova, ali je sposobna za obavljanje lakih bimanuelnih poslova, vlasnik je poljoprivrednog zemljišta, stambeno je obezbeđena, nezaposlena je. Tužilac je rođen 1964. godine, zaposlen je i ostvaruje mesečnu zaradu oko 35.000,00 dinara, ima troškove zakupnine za stan u kome živi u iznosu od 50 evra, vlasnik je poljoprivrednog zemljišta u ..., otplaćuje kredit. Već duži niz godina parnične stranke ne žive faktički u bračnoj zajednici. Naime, na osnovu međusobnog dogovora žive u porodičnim domaćinstvima sa svojim majkama koje su penzioneri, tužilac u ..., a tužena u ... . Tužilac boluje od dijabeta i povišenog holesterola, a tužena ima problema sa proširenim venama.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi odbili tužbeni zahtev tužene, nalazeći da nisu ispunjeni uslovi za sticanje prava za izdržavanje od supružnika, u smislu člana 151. Porodičnog zakona (''Službeni glasnik RS'' br. 18/05).

Navedenom zakonskom odredbom propisano je da supružnik koji nema dovoljno sredstava za izdržavanje, a nesposoban je za rad ili je nezaposlen, ima pravo na izdržavanje od drugog supružnika, srazmerno njegovim mogućnostima.

Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje i navedeno merodavno materijalno pravo, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, proizlazi da tužena, nije supružnik koji nije u mogućnosti da obezbedi sredstva za sopstvenu egzistenciju. Naime, zaključak je i Vrhovnog kasacionog suda da se tužena ne može smatrati neobezbeđenim supružnikom, u smislu člana 151. Porodičnog zakona, bez obzira na činjenicu što je nezaposlena i što joj je radna sposobnost umanjena od 20%, jer kod činjenice da ima preostalu radnu sposobnost i mogućnost da tekućim iskorišćavanjem poljoprivrednog zemljišta stiče sredstva za život, njen tužbeni zahtev nije osnovan.

Nisu osnovani navodi revizije kojima se ukazuje da neosnovano nižestepeni sudovi smatraju da tužilja ima mogućnost da obezbedi sebi sredstva za egzistenciju.

Kod ocene da li supružnik koji traži izdržavanje nema sredstava za život, odnosno nema mogućnost da ih stiče, relevantne su okolnosti koje su propisane navedenom imperativnom zakonskom normom. Naime, samo supružnik koji je nesposoban za rad ima pravo na izdržavanje na teret drugog supružnika, ako je nezaposlen i materijalno neobezbeđen i ako je drugi bračni drug u mogućnosti da ovu zakonsku obavezu izvršava. U konkretnom slučaju, tužena ima očuvanu radnu sposobnost od 80% i može obavljati lakše poslove, poseduje i nepokretnu imovinu, između ostalog i poljoprivredno zemljište. Pored toga, iz utvrđene činjenice da je za vreme trajanja odvojenog života stranaka (a to je bilo duži niz godina) tužena živela u porodičnoj kući majke i na svom poljoprivrednom imanju, može se zaključiti da je tužena već tada bila ekonomski nezavisna i da je sredstva za svoje izdržavanje sticala i za vreme trajanja braka.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je, primenom člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Biserka Živanović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić