.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 3584/2021
25.11.2021. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: dr Dragiše B. Slijepčevića, predsednika veća, Jasmine Stamenković i dr Ilije Zindovića, članova veća, u parnici tužioca „Yucel“ DOO Beograd, čiji je punomoćnik Nikola Vukotić, advokat u ..., protiv tuženih Republike Srbije, koju zastupa Državno pravobranilaštvo, Grada Beograda, koga zastupa Gradsko pravobranilaštvo Grada Beograda, Gradske opštine Savski venac, koju zastupa Opštinsko pravobranilaštvo, AA, koga zastupa punomoćnik Nikola Kaluđerović, advokat u ..., i BB iz ..., koga zastupa punomoćnik Aleksandar Popović, advokat u ..., radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 6575/19 od 19.11.2020. godine, u sednici veća od 25.11.2021. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 6575/19 od 19.11.2020. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Višeg suda u Beogradu P 817/14 od 27.09.2018. godine odbijen je tužbeni zahtev da se obavežu tuženi da tužiocu na ime naknade štete solidarno isplate iznos od 43.056.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 28.08.2014. godine do isplate, predlog tužioca da se odredi privremena mera kojom se zabranjuje tuženima AA i BB da koriste i raspolažu stambenim objektom ili posebnim delovima stambenog objekta u ... u ulici ... broj ..., na kp. br. .../... KO ... i obavezan je tužilac da na ime naknade troškova postupka isplati tuženoj Republici Srbiji iznos od 324.000,00 dinara, tuženom Gradu Beogradu iznos od 370.500,00 dinara, tuženoj Gradskoj opštini Savski venac iznos od 300.000,00 dinara, tuženom AA iznos od 419.250,00 dinara i tuženom BB iznos od 370.500,00 dinara.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 6575/19 od 19.11.2020. godine odbijena je žalba tužioca, potvrđena prvostepena presuda i odbijeni zahtevi tužioca i tuženog BB za naknadu troškova žalbenog postupka.
Protiv navedene drugostepene presude tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.
Tuženi Grad Beograd je blagovremeno podneo odgovor na reviziju.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11...18/20), Vrhovni kasacioni sud je ustanovio da revizija nije osnovana.
U postupku donošenja pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stava 2. tačke 2) Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac izvodi građevinske radove na izgradnji porodičnog stambenog objekta spratnosti Po/Su+Pr+1+PK ukupne, bruto površine 1.506,94 m2 na katastarskoj parceli broj .../... KO ... u ulici ... broj ... u Beogradu na osnovu građevinske dozvole Gradske uprave Grada Beograda, Sekretarijata za urbanizam i građevinske poslove, od 30.04.2014. godine. Izvođenje radove tužilac je započeo nakon pravnosnažnosti građevinske dozvole.
Tuženi BB i pok. VV, pravna prethodnica tuženog AA, su gradili stambeni objekat spratnosti Po+Su+P+1+Ps na katastarskoj parceli broj .../... KO ... u ulici ... ... u ... na osnovu odobrenja za izgradnju Gradske opštine Savski venac, Odeljenja za građevinske i komunalne poslove, od 19.03.2008. godine.
Katastarske parcele br. .../... i .../... KO ... se graniče.
U toku izvođenja građevinskih radova na objektu u ulici ... ... u avgustu 2009. godine odstupljeno je od glavnog projekta i odobrenja za izgradnju tako što su zatvorene dve terase i umesto povučene etaže formiran je sprat. VV, BB, GG i AA podneli su zahtev za naknadno izdavanje građevinske i upotrebne dozvole – legalizaciju. Gradska uprava Grada Beograda je rešenjem o građevinskoj dozvoli od 09.07.2012. godine odobrila izvedene radove na izgradnji stambenog objekta spratnosti Po+Np+Vp+2 u ulici ... broj ... u ... na katastarskoj parceli broj .../... KO ... . Zaključkom Ministarstva građevinarstva i urbanizma od 04.12.2012. godine odbačena je žalba DD izjavljena protiv navedenog rešenja. Protiv zaključka Ministarstva građevinarstva i urbanizma od 04.12.2012. godine pokrenut je upravni spor 14.02.2013. godine koji nije okončan. U vreme započinjanja izgradnje objekta tužioca, objekat tuženih AA i BB je bio izgrađen.
Gradska uprava Grada Beograda, Sekretarijat za urbanizam i građevinske poslove je rešenjem od 25.01.2010. godine poništio Akt o urbanističkim uslovima za katastarsku parcelu .../... KO ... od 09.03.2007. godine.
Tužilac u ovoj parnici zahteva naknadu materijalne štete nastale na objektu u ulici ... broj ... u ... jer je objekat tuženih bespravno izgrađen mimo važećih urbanističkih, arhitekstonskih i dizajnerskih propisa i zaklanja vidik i osunčanost tužiočevog objekta, zbog čega je smanjena tržišna vrednost tužiočevog objekta.
Prema stanovištu nižestepenih sudova, tužena Republika Srbija nije pasivno legitimisana jer nije u materijalno-pravnom odnosu sa tužiocem. Tuženi Grad Beograd i Gradska opština Savski venac nisu odgovorni za naknadu štete na osnovu člana 172. ZOO jer su postupali u okviru svojih zakonskih ovlašćenja, pa zbog toga i eventualno nepravilno tumačenje zakonskih normi nije nepraviln a rad organa u smislu člana 172. ZOO. Tuženi AA i BB nisu odgovorni za naknadu štete u smislu člaan 154. ZOO jer su izvedene građevinske radove legalizovali u upravnom postupku, zbog čega njihovo postupanje ne predstavlja protivpravnu radnju.
Nisu osnovani revizijski navodi kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava pri odlučivanju o pasivnoj legitimaciji tužene Republike Srbije. Grad Beograd i Gradska opština Savski venac nisu organi Republike Srbije, već jedinice lokalne samouprave koje, prema članu 12. Zakona o lokalnoj samoupravi, imaju svojstvo pravnog lica, kao i organizaciju, nadležnosti, način finansiranja i odgovornosti propisane pomenutim zakonom. Stoga, čak i kada bi u ovoj pravnoj situaciji tuženi Grad Beograd i Gradska opština Savski venac bili odgovorni za naknadu štete, odgovornost tužene Republike Srbije ne bi mogla biti zasnovana na odredbama člana 172. ZOO, niti postoji drugi zakonski osnov za odgovornost tužene Republike Srbije.
Nisu osnovani revizijski navodi kojima se ukazuje da je tužbeni zahtev prema tuženima Gradu Beogradu i Gradskoj opštini Savski venac odbijen na osnovu pogrešne primene materijalnog prava. Tuženi BB i pravni prethodnik tuženog AA izgradili su objekat na osnovu odobrenja za gradnju od 19.03.2008. godine, a rešenjem o građevinskoj dozvoli od 09.07.2012. godine odobreni su radovi koji su izvedeni mimo odobrenja za gradnju iz 2008. godine. Činjenica da je rešenjem Sekretarijata za urbanizam i građevinske poslove od 25.01.2010. godine poništen Akt o urbanističkim uslovima za katastarsku parcelu .../... KO ... izdat 09.03.2007. godine, a da su građevinske dozvole iz 2008. i 2012. godine ostale na snazi, ne znači da su tuženi odgovorni za naknadu štete na osnovu člana 172. ZOO jer je nezakonistost pomenutih građevinskih dozvola, kao konačnih upravnih akata, morala biti utvrđena u upravnom sporu. Zakonitost konačnih upravnih akata, suprotno neosnovanim revizijskim navodima, ne može se ispitivati u parničnom postupku kao prethodno pitanje u smislu člana 12. ZPP.
Nisu osnovani revizijski navodi kojima se ističe da su tuženi BB i pravni prethodnik tuženog AA odgovorni za naknadu štete jer su namerno i nesavesno izgradili objekat mimo odobrenja za izgradnju od 19.03.2008. godine. Prema članovima 154. stavu 1. i 158. ZOO tuženi nisu odgovorni za naknadu štete u ovoj parnici jer samo građenje mimo odobrenja za izgradnju ne znači da je njihova namera bila da prouzrokuju štetu tužiocu. Kada je tužilac započeo gradnju objekta, tuženi su u potpunosti završili izgradnju objekta, pa se tim pre ne može smatrati da je namera ili nepažanja tuženih prilikom gradnje uzrok štete koju eventualno trpi tužilac. Pored navedenog, objekat tuženih je legalizovan konačnim rešenjem donetim u upravnom postupku 09.07.2012. godine čija zakonitost se ispituje u upravnom sporu koji još nije okončan, pa se postupanje tuženih ne može okarakterisati kao nezakonito.
Vrhovni kasacioni sud je, primenom člana 414. stava 1. ZPP, odlučio kao u izreci.
Predsednik veća-sudija
dr Dragiša B. Slijepčević,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
