U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić i Danijele Nikolić, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., protiv tuženih BB i VV, oboje iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Jovan Aleksić advokat iz ..., radi duga, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelaciionog suda u Nišu Gž 5175/2019 od 28.05.2020. godine, u sednici veća održanoj dana 22.04.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 5175/2019 od 28.05.2020. godine, stava drugog izreke.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Vranju P 1434/19 od 16.10.2019. godine, stavom prvim izreke, ukinuto je rešenje o izvršenju Osnovnog suda u Vranju Iiv 200/17 od 17.07.2017. godine, u pogledu glavnog duga i zakonske zatezne kamate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužena BB da tužilji na ime duga isplati iznos od 52.200,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 09.07.2017. godine pa do konačne isplate i na ime troškova izvršenja iznos od 19.324,73 dinara, dok je kao neosnovan odbijen tužbeni zahtev za iznos troškova izvršenja preko dosuđenog iznosa od 19.324,73 dinara do traženog iznosa od 20.677,00 dinara, odnosno za iznos od 1.352,27 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na odbijeni iznos. Stavom trećim izreke, obavezani su tuženi da tužilji solidarno isplate na ime duga iznos od 483.500,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 09.07.2017. godine pa do konačne isplate. Stavom četvrtim izreke, obavezani su tuženi da tužilji solidarno isplate troškove parničnog postupka u iznosu od 34.657,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana izvršnosti presude pa do konačne isplate.

Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž 5175/2019 od 28.05.2020. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tužene Olge Stanojković i potvrđena je presuda Osnovnog suda u Vranju P 1434/19 od 16.10.2019. godine u usvajajućem delu stava drugog izreke. Stavom drugim izreke, preinačena je prvostepena presuda u trećem i četvrtom stavu izreke tako što su obavezani tuženi da tužilji na ime duga solidarno isplate iznos od 110.750,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 09.07.2017. godine do konačne isplate, dok je kao neosnovan odbijen tužbeni zahtev za razliku preko dosuđenog iznosa, a do traženog iznosa od 483.500,00 dinara. Obavezani su tuženi da tužilji na ime troškova parničnog postupka isplate iznos od 13.059,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti presude do konačne isplate.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je blagovremeno izjavila reviziju, pobijajući odluku u stavu drugom izreke zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. Zakona o parničnom postupku koja je učinjena pred drugostepenim sudom i pogrešne primene materijalnog prava, sa predlogom da se o reviziji odluči primenom člana 403. stav 2. tačka 2. i 404. Zakona o parničnom postupku.

Revizija nije razmatrana kao posebna, primenom odredbe člana 404. Zakona o parničnom postupku, jer je u konkretnom slučaju revizija dozvoljena u skladu sa odredbom člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/2011, 49/2013 – US, 74/2013 – US, 55/2014, 87/2018 i 18/2020, u daljem tekstu: ZPP), pa je utvrdio da revizija tužilje nije osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, niti su u postupku pred drugostepenim sudom pogrešno primenjene odredbe Zakona o parničnom postupku, pa nisu učinjene bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stava 1. ZPP na koju se revizijom ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je kao advokat zastupala tuženu BB u predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1231/12 i u izvršnom postupku I 2377/13, koji je pokrenut radi izvršenja presude donete u predmetu P 1231/12. Radi naplate neisplaćenih troškova zastupanja u tim predmetima tužilja je izdala račun broj 13/17, u kome su pobrojani nastali troškovi u iznosu od 52.200,00 dinara. Tužilja je zastupala i oba tužena u predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1645/14, radi iseljenja, na devet održanih i dva odložena ročišta i sačinila tri podneska, nakon čega je 03.07.2017. godine otkazala tužiocima punomoćje za zastupanje. Povodom zastupanja u tom predmetu tužilja je tuženim izdala račun broj 12/17 na iznos od 521.000,00 dinara, koji iznos je dobijen umanjenjem zbira troškova za izvršene uplate od ukupno 31.000,00 dinara. Tuženi su delimično priznali tužbeni zahtev, i to po računu 12/17 za iznos od 103.625,00 dinara, a po računu 13/17 za iznos od 40.000,00 dinara.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je saglasno članu 23. stav 1. i 2. Zakona o advokaturi i članu 17. Zakona o obligacionim odnosima u vezi člana 132. Zakona o obligacionim odnosima, usvojio tužbeni zahtev ocenivši da tužilja, koja je kao advokat zastupala tužene u navedenim parničnim i izvršnim predmetima, ima pravo na nagradu za svoj rad u ukupnom iznosu od 535.700,00 dinara, od kog iznosa je tužena BB obavezana da tužilji isplati iznos od 52.200,00 dinara za pravne radnje koje je tužilja kao advokat preduzela u predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1231/12 i u izvršnom postupku I 2377/13, dok su tuženi solidarno obavezani da tužilji isplate iznos od 483.500,00 dinara na ime zastupanja u predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1645/14. Ovo imajući u vidu broj preduzetih radnji u tom predmetu, te činjenicu da je u pitanju spor radi iseljenja, koji je ocenjen kao stambeni spor, u kom slučaju advokatu pripada naknada prema vrsti postupka nezavisno od označene vrednosti spora, zbog čega je primenjen Tarifni broj 14. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata („Službeni glasnik RS“ br. 121/12), uz uvećanje od 50% jer je tužilja u tom postupku zastupala dva tužena.

Drugostepeni sud je u pogledu dela tužbenog zahtva koji se odnosi samo na troškove tužene BB, potvrdio prvostepenu presudu ocenivši da je prvostepeni sud u tom delu pravilno primenio Tarifni broj 13. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata kada je, imajući u vidu vrednost predmeta tog spora, tužilji priznao troškove zastupanja u iznosu od 52.200,00 dinara sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom. U delu koji se odnosi na zastupanje tuženih u predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1645/14, drugostepeni sud je ocenio da je pogrešan zaključak prvostepenog suda da spor za iseljenje predstavlja stambeni spor, a da se troškovi advokata obračunavaju primenom Tarifnog broja 14. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata. Prema stanovištu tog suda, u pitanju je spor u vezi sa nepokretnostima, na koji se ima primeniti Tarifni broj 13, jer je u pitanju procenjivi spor. S toga je, primenom odredbe člana 27. stav 1. tačka 5. Zakona o sudskim taksama, polazeći od označene vrednosti predmeta spora od 10.000,00 dinara i primenom Tarifnog broja 13. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata preinačio prvostepenu presudu i obavezao tužene da tužilji solidarno naknade troškove zastupanja u iznosu od ukupno 110.750,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 09.07.2017. godine.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda pravilno je stanovište drugostepenog suda da spor za iseljenje ne predstavlja spor iz stambenih odnosa. Stambeni sporovi su sporovi koji proističu iz primene Zakona o stanovanju i odnose se na otkup, zakup, razmenu i druge odnose koji se tiču stanova u društvenoj svojini, što ovde nije bio slučaj. U predmetu Osnovnog suda u Vranju P 1645/14 parnica je vođena radi iseljenja trećih lica iz kuće koju je ovde tuženi VV nasledio od svojih roditelja. Kao vrednost predmeta tog spora u tužbi je označen iznos od 10.000,00 dinara koji je, prema članu 33. stav 2. Zakona o parničnom postupku, merodavan za određivanje vrednosti predmeta spora u situacijama kada se tužbeni zahtev ne odnosi na novčani iznos. Iz toga sledi da su sporovi radi iseljenja sporovi u vezi sa nepokretnostima i kao takvi predstavljaju imovinskopravne, odnosno procenjive sporove, iz kog razloga se troškovi zastupanja advokata u takvim sporovima moraju obračunati primenom Tarifnog broj 13. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata, koji se odnosi na sastavljanje podnesaka i zastupanje u procenljivim predmetima. S toga su neosnovani suprotni navodi revizije kojima tužilja ukazuje da je pobijana drugostepena presuda u preinačujućem delu doneta uz pogrešnu primenu materijalnog prava, odnosno da su troškovi zastupanja advokata u postupku za iseljenje morali biti obračunati primenom Tarifnog broja 14. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata, koji se odnosi na neprocenljive predmete.

S obzirom na napred navedeno, pravilno je drugostepeni sud preinačio prvostepenu presudu i obavezao tužene da tužilji solidarno naknade troškove zastupanja u iznosu od ukupno 110.750,00 dinara sa pripadajućom zakonskom zateznom kamatom, imajući pri tom u vidu označenu vrednost predmeta spora od 10.000,00 dinara i primenom odredbe Tarifnog broja 13. Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata, koja se odnosi na sporove vrednosti do 450.000,00 dinara.

Iz navedenih razloga, odlučeno je kao u izreci presude, na osnovu člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća - sudija

Branislav Bosiljković,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić