.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 376/2016
17.03.2016. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislave Apostolović, predsednika veća, Branka Stanića i Gordane Ajnšpiler Popović, članova veća, u parnici po tužbi tužioca M.U. iz N., čiji je privremeni staralac majka G.Đ. iz N., a koje zastupa punomoćnik Z.V., advokat iz G.H., protiv tuženog A.U. iz N., koga zastupa punomoćnik M.R., advokat iz N., radi izmene izdržavanja, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž2 413/15 od 19.01.2016. godine, u sednici veća održanoj dana 17.03.2016. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž2 413/15 od 19.01.2016. godine.
ODBIJA SE zahtev tužioca za naknadu troškova revizijskog postupka.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Nišu 8P2 1331/15 od 05.10.2015. godine, u stavu 1. izreke, delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da na ime doprinosa za izdržavanje tužioca pored iznosa utvrđenog stavom prvim presude Opštinskog suda u Nišu P 7430/07 od 27.03.2008. godine, plaća mesečno i 35% od penzije koju prima kod Zavoda za pokojninsko invalidsko zavarovanje Slovenija, počev od 30.01.2012. godine, pa ubuduće dok za to postoje zakonski razlozi, na način bliže opisan u ovom stavu izreke, pa se utoliko menja presuda Opštinskog suda u Nišu P 7430/07 od 27.03.2008. godine, u stavu prvom, u delu izdržavanja, dok je za veći iznos od dosuđenih 35% penzije koju tuženi prima kod navedenog Zavoda, do traženih 45% penzije, odbijen kao neosnovan. U stavu 2.izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužioca u delu kojim je tražio da se poveća već utvrđena obaveza izdržavanja od 35% od penzije koju prima tuženi kod Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih – Filijala Niš, pa da tuženi na ime doprinosa za izdržavanje tužioca plaća mesečno 45% od penzije koju prima kod Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih – Filijala Niš, počev od 30.01.2012. godine pa ubuduće, dok za to postoje zakonski razlozi, na način bliže opisan u ovom stavu izreke. U stavu 3.izreke, odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove.
Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž2 413/15 od 19.01.2016. godine, žalbe parničnih stranaka su odbijene kao neosnovane i potvrđena je navedena presuda Osnovnog suda u Nišu.
Protiv pravnosnažne drugostepene presude tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, pobijajući je zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 399. ZPP (''Službeni glasnik RS'' br. 125/04, 111/09), u vezi sa članom 506. stav 1. ZPP (''Službeni glasnik RS'' br. 72/11), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tužioca nije osnovana.
U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 9. ZPP, na koje se u revizijskom postupku pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se neosnovano ukazuje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz člana 361., u vezi sa članom 382.stav 1. Zakona o parničnom postupku (u reviziji označeno kao član 374.stav1., u vezi člana 396.stav 1. ZPP), budući da pobijana presuda sadrži razloge o svim bitnim žalbenim navodima.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnom presudom Opštinskog suda u Nišu P 7430/07 od 27.03.2008. godine, tuženi je obavezan da na ime svog doprinosa za izdržavanje tada mal.tužioca, rođenog ... godine, plaća mesečno po 35% od penzije koju prima kod RF PIO zaposlenih – Filijala Niš, počev od 16.11.2007. godine pa ubuduće. U vreme donošenja ove odluke tužilac je bio učenik srednje škole, a prvu godinu F.f. u N. u statusu samofinansirajućeg studenta je upisao školske 2010/2011 godine i počev od tada pa zaključno sa školskom 2014/2015 godinom, nalazio se u statusu mirovanja zbog bolesti, po donetim odlukama fakulteta, nije položio ni jedan ispit i ne poseduje nepokretnu imovinu. Nije u stanju da radi i ostvaruje zaradu i nema dovoljno sredstava za izdržavanje, a ima stalne izdatke potrebne za terapijom i lečenjem, koje ne može da podmiri. Prema nalazu i mišljenju veštaka neuropsihijatra tužilac boluje od epilepsije, a bolest je počela 2003. godine, zbog čega je tužilac usporenog govora, otežano mu je izgovaranje reči, postoji psihomotorna usporenost, emocionalna labilnost, burno reagovanje, otežano pamćenje zadatog materijala, teškoće u održavanju pažnje, smanjena inicijativnost i podsticaj ka kreativnim aktivnostima, kao i intelektualno osiromašenje. Njegovo psihičko stanje čini ga nesposobnim za rad. Ukupne mesečne potrebe tužioca su utvrđene u iznosu od 20.000,00 dinara. U vreme donošenja ranije odluke tuženi je bio korisnik penzije kod RF PIO – Filijale u Nišu, a sada pored ove penzije koja iznosi 30.000,00 dinara ostvaruje i penziju preko Fonda za penzijsko osiguranje u Sloveniji u iznosu od 118 evra mesečno. Tuženi je star 72 godine, živi u stanu sa suprugom, ćerkom, zetom i unukom, a svi članovi porodice su u radnom odnosu i ostvaruju prihode. Majka tužioca je stara 62 godine i korisnik je penzije u visini od 23.000,00 dinara, nema nepokretnu imovinu, a na ime zakupnine plaća iznos od 120 evra mesečno. Nije u mogućnosti da obavlja dodatne poslove zbog nege tužioca.
Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su pravilnom primenom materijalnog prava tužbeni zahtev delimično usvojili.
Pravilno primenjujući odredbu člana 155.stav 1. Porodičnog zakona, prema kojoj punoletno dete koje je nesposobno za rad, a nema dovoljno sredstava za izdržavanje, ima pravo na izdržavanje od roditelja sve dok takvo stanje traje, kao i odredbu člana 160. Porodičnog zakona, kojom su određeni kriterijumi za određivanje izdržavanja, nižestepeni sudovi su pravilno obavezali tuženog da pored već dosuđenog iznosa na ime izdržavanja tužioca, istom isplaćuje mesečno i 35% od penzije koju ostvaruje u Sloveniji.
Pri određivanju visine izdržavanja nižestepeni sudovi su pravilno primenili odredbu člana 162. Porodičnog zakona vodeći računa da visina izdržavanja treba da omogući najmanje takav nivo životnog standarda za dete, kakav uživa roditelj dužnik izdržavanja. Pri tome su nižestepeni sudovi pravilno zaključili da su se u konkretnom slučaju promenile okolnosti od momenta donošenja ranije odluke i to tako što tužilac sada nema obaveze u smislu školovanja, ali ima potrebe koje se ogledaju u lečenju, periodičnim kontrolama od strane lekara, kao i prepisanoj medicinskoj terapiji, a da se na strani tuženog promenila okolnost da pored penzije koju ostvaruje kod Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje u Nišu u iznosu od 30.000,00 dinara ostvaruje i penziju preko Zavoda za penzijsko i invalidsko osiguranje u Sloveniji.
Kako su nižestepeni sudovi u konkretnom slučaju visinu izdržavanja utvrdili prema potrebama tužioca i mogućnostima tuženog, to su neosnovani navodi revizije kojima se osporava primena materijalnog prava.
Odluka o troškovima postupka doneta je pravilnom primenom odredbe člana 207. Porodičnog zakona, te su neosnovani i navodi revizije kojima se osporava odluka o troškovima postupka.
Budući da je revizija tužioca odbijena, to istom nisu dosuđeni troškovi revizijskog postupka.
Sa izloženog, a na osnovu člana 405. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća-sudija
Branislava Apostolović,s.r.
