U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislave Apostolović, predsednika veća, Branislava Bosiljkovića i Branke Dražić, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Anđelko Ležajić, advokat iz ..., protiv tuženog BB iz ..., čiji je punomoćnik Gordana Janković, advokat iz ..., radi utvrđenja prava svojine po osnovu sticanja u braku, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 6862/18 od 04.06.2019. godine, u sednici veća održanoj dana 21.05.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 6862/18 od 04.06.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Požarevcu P 63/2014 od 06.09.2018. godine, stavom prvim izreke utvrđeno je pravo svojine tužilje AA na ½ imovine stečene u braku sa tuženim BB i to: kat. parceli broj .../... od 3,00 ara sa montažnom kućom „...“ proizvođača „...“, na kući i pomoćnoj zgradi upisanoj u listu nepokretnosti broj ... na kat. parceli ..../... u ul. ... broj ... u ..., stanu u ... i jednim garažnim mestom u stambeno poslovnoj zgradi izgrađenoj na kat. parceli .../..., upisanom u list nepokretnosti broj ... KO ..., ul. ... broj ...-... u ..., poslovnom prostoru za koji nije utvrđena namena u stambeno poslovnom objektu izgrađenom na kat. parceli ... KO ..., upisano u listu nepokretnosti ... KO ..., zgrada ..., broj ulaza ..., broj posebnog dela 14/1, putničkim vozilima „...“, proizveden .... godine, broj šasije ..., broj motora ..., registarske oznake ... ...-..., „...“ – neregistrovan, proizveden .... godine, broj šasije ..., broj motora ..., registarske oznake ... ...-..., koje vozilo je odjavljeno iz Evidencije registrovanih vozila PO Požarevac dana 08.05.2013. godine, važnost registracije je istekla 01.04.2013.godine, i „...“, proizveden ... godine, broj šasije ..., broj motora ...., registarske oznake ... ...-..., što je tuženi dužan da joj prizna i na osnovu ove presude dozvoli upis u javne knjige na navedenom udelu i svojinski deo preda u sudržavinu. Stavom drugim izreke utvrđeno je da je tužilja AA stekla u svojinu ½ stana u ..., ul. ... broj ..., stan broj ..., čija je ukupna površina 53,70 m2, u stambenoj zgradi izgrađenoj na kat. parceli ..., u braku sa tuženim BB, kojim stanom je tuženi raspolagao nakon prestanka bračne zajednice, a u toku ovog spora, pa se obavezuje tuženi da tužilji na ime ½ vrednosti navedenog stana, u stambenoj zgradi koja je izgrađena na kat. parceli ... upisana u listu nepokretnosti broj ... KO ..., isplati iznos od 25.000 evra u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan isplate. Stavom trećim izreke deo tužbenog zahteva tužilje, Za veće traženje od dosuđenog iz stava drugog izreke, a do iznosa od 35.000 evra u dinarskoj protivvrednosti na dan isplate po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan isplate, odbija se kao neosnovan. Stavom četvrtim izreke obavezan je tuženi da tužilji nadoknadi troškove postupka u iznosu od 856.650,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 6862/18 od 04.06.2019. godine, stavom prvim izreke, odbijena je kao neosnovana žalba tuženog, a presuda Osnovnog suda u Požarevcu P 63/2014 od 06.09.2018. godine u stavu prvom, drugom i četvrtom izreke se potvrđuje. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan zahtev tuženog za naknadu troškova žalbenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, zbog pogrešne primene materijalnog prava i pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu odluku na osnovu člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“, br. 72/11, 49/13-US, 74/13-US, 55/14 i 87/18 - u daljem tekstu: ZPP), pa je našao da je izjavljena revizija neosnovana.

U sprovedenom postupku nema bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, niti su učinjene druge bitne povrede odredaba parničnog postupka koje bi mogle predstavljati osnov za uvažavanje revizije tuženog, u smislu člana 407. stav 1. tačka 2. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, stranke su zasnovale bračnu zajednicu 1984. godine, iz kog braka imaju dvoje dece rođene ... i ... godine. Brak parničnih stranaka razveden je presudom Osnovnog suda u Požarevcu P2 115/14 od 08.07.2014. godine. Tokom trajanja braka parnične stranke, sredstvima ostvarenim u toku trajanja braka, stekle su sledeću zajedničku imovinu: parcelu od 3 ara sa montažnom kućom „...“, kuću i pomoćnu zgradu u ul. ... broj ... u ..., stan u ... i jedno garažno mesto u ul. ... broj ..., poslovni prostor za koji nije utvrđena namena u ..., putnička vozila „...“, „..“ i „...“, kao i stan u ... u ul. ... broj ..., a kojim stanom je tuženi raspolagao nakon prestanka bračne zajednice, a u toku trajanja spora, te isti prodao za iznos od 50.000 evra. Parnične stranke su od dana zasnivanja bračne zajednice, pa do njenog prestanka 2013. godine, živele same, a kasnije i sa svojom maloletnom decom, koja nisu doprinosila sticanju imovine koja je predmet spora. U vreme zasnivanja bračne zajednice tuženi je studirao, sve do 1987. godine, kada se zaposlio u Službi ... gde je radio sve do 1993. godine, a nakon toga upisan je u imenik ..., kojom delatnošću se i danas bavi. Tužilja je nakon zaključenja braka bila zaposlena u PU „...“ sve do 1993. godine, potom je radila u ..., a od 2000. godine u ... u ... . Prihodi parničnih stranaka bili su približno jednaki, a tužilja je i pored zarade koju je ostvarivala, obavljala sve poslove u domaćinstvu, vodila brigu o deci, pomagala materijalno supruga dok je studirao, dok je tuženi nakon zaposlenja 1987.godine i kasnije obavljanjem poslova ..., ostvarenom zaradom doprinosio sticanju zajedničke imovine. Podaci o visini zarade tuženog za period novembar 1993. godine do maja 2016. godine utvrđeni su na osnovu izveštaja Poreske uprave Požarevac od 27.05.2006. godine o visini mesečne i godišnje osnovice na koju je tuženi plaćao poreze i doprinose za obavezno socijlano osiguranje, dok je zarada tužilje iznosila 57.000,00 dinara mesečno.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pobijanom presudom pravilno je primenjeno materijalno pravo i to odredbe člana 171. stav 1. i člana 180. stav 2. Porodičnog zakona i utvrđeno da pokretna i nepokretna imovina, koja je predmet spora, predstavlja zajedničku imovinu parničnih stranaka, obzirom da je ista stečena u toku trajanja bračne zajednice, njihovim zajedničkim ulaganjem, te stoga ista ulazi u režim zajedničke imovine bračnih drugova, po kom osnovu je tužilja suvlasnik na ½ imovine stečene u braku sa tuženim.

Imovina koju su parnične stranke stekle u toku trajanja zajednice života u braku predstavlja njihovu zajedničku imovinu. Pretpostavlja se da su udeli supružnika u zajedničkoj imovini jednaki. Veći udeo jednog supružnika u sticanju zajedničke imovine zavisi od njihovih ostvarenih prihoda, vođenja poslova u domaćinstvu, staranju o deci, staranju o imovini, te drugih okolnosti od značaja za održavanje ili uvećanje vrednosti zajedničke imovine. Imajući u vidu da su u sticanju pokretne i nepokretne imovine za vreme trajanja bračne zajednice parnične stranke podjednako doprinele, a da tuženi nije dokazao da je njegov udeo u sticanju zajedničke imovine veći u odnosu na tužilju, pravilno je drugostepeni sud, shodno pravilima o teretu dokazivanja u smislu člana 231. ZPP, utvrdio pravo tužene na ½ imovine stečene u braku, zbog čega se neosnovano u reviziji tuženog ukazuje na veći doprinos tuženog u sticanju imovine. Prihodi iz zarade su samo jedan od kriterijuma za utvrđivanje udela u zajedničkoj imovini tokom braka. U konkretnom slučaju, pravilno su nižestepeni sudovi vrednovali doprinos tužilje u sticanju zajedničke imovine, ceneći svaku vrstu angažovanja, a pre svega da je tužilja osvarivala prihode i materijalno pomagala supruga tri godine dok je studirao, da je brinula o njemu dok je bio bolestan, a pored zarade koju je tužilja sve vreme ostvarivala, obavljala je sve poslove u domaćinstvu i vodila brigu o deci, te time obezbedila uslove tuženom za sticanje zarade.

Stoga, prvilno je drugostepeni sud primenio materijalno pravo kada je doneo odluku kao u izreci pobijane presude.

Pozivanje tuženog u reviziji na pogrešnu ocenu dokaza i pogrešno utvrđeno činjenično stanje nije dozvoljen revizijski razlog, u smislu člana 407. stav 2. ZPP.

Primenom člana 414. stav 2. ZPP Vrhovni kasacioni sud nje detaljno obrazlagao ovu presudu, s obzirom da se revizijom ponavljaju žalbeni navodi, a obrazlaganjem se ne bi postiglo novo niti doprinelo ujednačenom tumačenju prava.

Sa iznetih razloga, primenom člana 414. stav1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Branislava Apostolović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić