U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Marine Milanović i Dobrile Strajina, članova veća, u parnici tužioca Direkcije za građevinsko zemljište i izgradnju Beograda JP „Beograd“, protiv tuženog AA iz ..., čiji je punomoćnik Zoran Jelić, advokat iz ..., radi iseljenja, odlučujući o reviziji tuženog izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 8091/18 od 30.01.2019. godine, u sednici veća održanoj 11.02.2021. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tuženog izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 8091/18 od 30.01.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P 22542/15 od 09.05.2018. godine, prvim stavom izreke, odbijen je tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tuženi da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana broj .. u ...ulici br. .. u ... i da ga ispražnjen od lica i stvari preda tužiocu na slobodno korišćenje i raspolaganje, kao neosnovan. Drugim stavom izreke, obavezan je tužilac da tuženom na ime troškova parničnog postupka isplati iznos od 160.500,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 8091/18 od 30.01.2019. godine, prvim stavom izreke, preinačena je prvostepena presuda, tako što je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezan tuženi da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana br. .. u ... ulici br. .. u ... i da stan ispražnjen od lica i stvari preda tužiocu na slobodno korišćenje i raspolaganje. Drugim stavom izreke, preinačeno je rešenje o troškovima parničnog postupka iz stava drugog izreke prvostepene presude, tako što je odbijen zahtev tužioca za naknadu troškova parničnog postupka. Trećim stavom izreke, odbijen je zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugostepenom postupku, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku - ZPP, u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. ZPP (,,Službeni glasnik RS“ broj 72/11 ... 87/18), pa je našao da je revizija dozvoljena i neosnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Navodima revidenta koji se odnose na zastupanje tužioca u ovoj parnici, zapravo se ukazuje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka izu člana 374. stav 2. tačka 9. ZPP, koja nije bila predmet ocene ovog suda, jer se radi o povredama koje se ne mogu smatrati revizijskim razlogom u smislu odredbe člana 407. ZPP.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, ugovorom o razmeni stanova zaključenim između tužioca i Grada Beograda dana 30.06.1998. godine i aneksom istog ugovora od
04.08.1998. godine, na tužioca je između ostalog, preneto pravo korišćenja i na stanu u ulici ... br. .. u ... . Zapisnikom o primopredaji stana od 18.02.2003. godine, tužilac je predao tuženom stan br. .. u ... ulici br. .. na privremeno korišćenje od godinu dana, predajom ključeva od spornog stana, uz obavezu tuženog da u roku od tri dana preda tužiocu deo barake koju koristi u ulici ..., ispražnjen od lica i stvari, a koja je rešenjem nadležnog organa određena za rušenje. Tuženi sa porodicom koristi navedeni stan počev od izvršene primopredaje dana 18.02.2003. godine. Tužilac je dopisom od 09.03.2004. godine od tuženog zahtevao predaju stana, a po proteku roka od godinu dana na koji je tuženom dat stan na privremeno korišćenje, počev od dana predaje (18.02.2003. godine). Pravnosnažnim rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu R1 570/10 od 16.05.2011. godine, odbijen je predlog tuženog za donošenje rešenja koje zamenjuje ugovor o zakupu predmetnog stana.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da tužilac nije aktivno legitimisan u ovoj parnici, jer je ugovorom o razmeni nepokretnosti i aneksom ugovora, Grad Beograd na tužioca preneo samo pravo korišćenja na spornom stanu, a ne i pravo svojine, zbog čega je tužbeni zahtev primenom odredbe člana 37. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, odbio kao neosnovan.

Drugostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev za iseljenje tužioca iz spornog stana, uz zaključak da je tužilac aktivno legitimisan u ovoj pravnoj stvari prema svim licima koja stan koriste bez pravnog osnova jer je ugovorom o razmeni stanova od 30.06.1998. godine imao punovažan pravni osnov za davanje predmetnog stana na korišćenje, pa mu po tom osnovu pripada i pravo da traži iseljenje iz stana lica koje stan koristi bez pravnog osnova.

Odredbom člana 81. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa propisano je da se nezavisno od spora za smetanje državine (član 77.) može tražiti sudska zaštita državine po osnovu prava na državinu.

Po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, drugostepeni sud je pravilnom primenom materijalnog prava obavezao tuženog da se iz predmetne nepokretnosti koju koristi bez pravog osnova iseli i preda je u državinu tužiocu. Naime, aktivna legitimacija tužioca proizilazi iz ugovora o razmeni stanova iz 1998. godine i aneksa istog, zaključenog između tužioca i Grada Beograda, kojim je tužiocu od strane Grada Beograda dato pravo korišćenja na predmetnom stanu. Kod navedenog, tužilac, kao kvalifikovani držalac ima ima jači pravni osnov na državinu u odnosu na tuženog kome je sporna nepokretnost data na privremeno korišćenje i koji je u državini spornog stana bez pravnog osnova, jer je po isteku godine dana od dana kada mu je navedeni stan dat na privremeno korišćenje bio u obavezi da se iz istog iseli. Stoga je, tužilac u ovom slučaju ovlašćen da zahteva iseljenje i predaju spornog stana od tuženog kao lica koje nepokretnost koristi bez pravnog osnova, kako je to pravilno zaključio drugostepeni sud, a navodi revidenta o pogrešnoj primeni materijalnog prava su ocenjeni kao neosnovani.

Kod utvrđenog da je pravnosnažnim rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu R1 570/10 od 16.05.2011. godine, predlog tuženog za donošenje rešenja koje zamenjuje ugovor o zakupu predmetnog stana odbijen, neosnovani su revizijski navodi o pogrešnoj primeni materijalnog prava, ukazivanjem da odluka o zahtevu tuženog za zaključenje ugovora o zakupu stana upućenog tužiocu i Gradu Beogradu, predstavlja prethodno pravno pitanje o kojem drugostepeni sud nije odlučio.

Sud je cenio i ostale navode revizije, pa je našao da su neosnovani, jer je drugostepeni sud u pobijanoj odluci dao jasne, potpune i pravilne razloge iz kojih proizilazi neosnovanost revizijskih razloga, a koje ovaj sud u svemu prihvata.

Iz napred navedenih razloga, primenom člana 414. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija
Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka
upravitelj pisarnice
Marina Antonić