U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je upisan kao vlasnik kp. .., .. i .. KO ..., u privatnoj svojini. Parcela .. upisana je kao livada, poljoprivredno zemljište, parcela .. kao šuma, šumsko zemljište, a parcela .. kao livada, poljoprivredno zemljište. Na osnovu nalaza i mišljenja veštaka iz oblasti geodezije utvrđeno je da je sa dve od navedenih parcela i to .. i .. kopana zemlja i vožena na auto put E80 deonica Prosek – Crvena reka i obrnuto, te da je višak materijala sa auto puta i dovožen i skladišten na ovim parcelama tako da su one postale jedna vrsta baze koja je u funkciji auto puta i koja se nalazi sa desne strane auto puta E80 deonica Prosek – Crvena reka na udaljenosti od 300 metara od auto puta, s tim da sa parcele .. nije vršen nikakav iskop zemlje. Čitav teren na ovoj lokaciji je u velikom nagibu pravca istok – zapad tako da je jedino moguće doći do njih putem kp. .., ali posle eksploatacije zemlje visinska razlika između prirodnog nivoa terena i izvršenog iskopa naspram kp. .. je 11,70 metara, a naspram kp. .. – 18,08 metara. Preostali deo navedenih parcela na kojima nije vršen iskop zemlje nije u funkciji zato što su iskopom odsečene. Radi izgradnje auto puta E80 firma „Aktor“ kao izvođač radova je parcele tužioca koristila za iskop zemlje da bi tom zemljom nasipao trasu auto puta koji je udaljen od parcela tužioca oko 300 metara. Na osnovu popisa projekta na kojima su „Koridori Srbije“ DOO korisnici eksproprijacije utvrđeno je da je tuženi korisnik eksproprijacije na izgradnji dela auto puta E80 Niš – granica sa Republikom Bugarskom i deonica 7 Sukovo – Dimitrovgrad – izmena u zoni tunela Kale. Iz izjave tužioca je utvrđeno da je kat. parcele koje su „livada“ kosio i skupljao seno. Veštak poljoprivredne struke je u svom nalazu i mišljenju naveo, da se imajući u vidu navedene elemente u veštačenju veštaka geometra na navedenim parcelama ne može organizovati bilo kakva poljoprivredna proizvodnja i da su one celim površinama neupotrebljive za poljoprivrednu proizvodnju i dao tržišnu vrednost predmetnih parcela. Nakon prve i druge dopune, isti veštak se trećim dopunskim veštačenjem od 10.07.2020. godine izjasnio da parcele .., .. i .. KO ... zbog korišćenja od strane izvođača radova nisu upotrebljive za poljoprivrednu proizvodnju, ali da i dalje ostaju u svojini tužioca, pa je imajući u vidu stanje parcela na licu mesta i nemogućnost korišćenja istih od strane tužioca, procenio da je njihova vrednost umanjena za 5%, tako da njihova umanjena tržišna vrednost za kp .. iznosi 926.886,50 dinara, 579.348,00 dinara za kp. .. i 500.764,00 dinara za kp. .. .

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev tužioca u celosti, obavezavši tuženog na isplatu navedenih novčanih iznosa.

Drugostepeni sud je dosudio naknadu štete u visini razlike između tržišne vrednosti navedenih katastarskih parcela pre izvođenja radova i umanjene tržišne vrednosti nepokretnosti posle izvođenja radova, svojim matematičkim obračunom i obavezao tuženog na naknadu materijalne štete zbog umanjene tržišne vrednosti nepokretnosti usled nemogućnosti njihovog korišćenja i to iznosa od 48.783,50 dinara za parcelu .., iznosa 30.492,00 dinara za parcelu .. i iznosa od 26.356,00 dinara za parcelu .., a na osnovu člana 207. u vezi članova 185. i 189. stav 2. Zakona o obligacionim odnosima.

Prema Zakonu o obligacionim odnosima, naručilac i izvođač radova na nepokretnosti solidarno odgovaraju trećem licu za štetu koja mu nastane u vezi sa izvođenjem tih radova (član 207). Odgovorno lice dužno je da uspostavi stanje koje je bilo pre nego što je šteta nastala. Ukoliko uspostavljanje ranijeg stanja ne uklanja štetu potpuno, odgovorno lice dužno je da ostatak štete naknadi u novcu (član 185. st. 1. i 2). Sud će, uzimajući u obzir i okolnosti koje su nastupile posle prouzrokovanja štete dosuditi naknadu u iznosu koji je potreban da se oštećenikova materijalna situacija dovede u ono stanje u kome bi se nalazila da nije bilo štetne radnje ili propuštanja.

U ovom slučaju tužilac je zbog izvođenja radova na auto putu E80 čiji je naručilac tuženi pretrpeo štetu na svojim parcelama koje su u blizini ovog auto puta, a koja se ogleda u tome da parcele više nisu upotrebljive za poljoprivrednu proizvodnju u celim površinama. Kako je tužilac nakon izvedenih radova onemogućen da svoje parcele koristi onako kako je to činio pre izvođenja radova, to tužilac ima pravo na naknadu štete koja se po pravilnom zaključku drugostepenog suda ogleda u razlici između tržišne vrednosti navedenih parcela pre izvođenja radova na auto putu i tržišne vrednosti tih parcela posle izvođenja tih radova, budući da je tužilac i posle izvršenih radova ostao u svojini i državini ovih parcela, koje mu nisu oduzete iz poseda.

Po oceni revizijskog suda, pravilno je drugostepeni sud zaključio da tužiocu pripada dosuđena naknada štete u visini razlike između tržišne vrednosti predmetnih parcela pre izvođenja radova na auto putu i nakon izvođenja istih (tako određena naknada predstavlja iznos koji je potreban da se tužiočeva materijalna situacija dovede u stanje u kome bi se nalazila da nije bilo radnje tuženog), a ne ukupna umanjena tržišna vrednost jer tužilac sa ovim parcelama i dalje može raspolagati (navedene parcele mogu biti predmet prodaje ili predmet eksproprijacije) ali po umanjenoj tržišnoj vrednosti, pa su neosnovani revizijski navodi kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, Vrhovni kasacioni sud je odlučio kao u izreci presude.

Predsednik veća - sudija

Zvezdana Lutovac, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić